Wojna polsko-rosyjska (1654–1667)
Konflikt między Rzeczpospolitą a Carstwem Rosyjskim / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Wojna polsko-rosyjska (1654–1667)?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Wojna polsko-rosyjska (1654–1667), wojna moskiewska 1654–1667[1][2] – wojna obronna Rzeczypospolitej Obojga Narodów wobec najazdu na jej terytorium wojsk Carstwa Rosyjskiego rozgrywająca się w latach 1654–1667, na czas której przypadł również potop szwedzki (1655-1660).
wojny polsko-rosyjskie | |||
Wojna Rzeczypospolitej i Rosji 1654–1667 | |||
Czas |
maj 1654 – luty 1667 | ||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Terytorium |
Rzeczpospolita, dzisiejsza Białoruś, Litwa, Polska i Ukraina | ||
Przyczyna |
zawarcie ugody perejasławskiej, najazd Rosji na Rzeczpospolitą | ||
Wynik | |||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
brak współrzędnych | |||
|
Wojna rozpoczęła się wiosną i latem 1654 roku od inwazji armii liczącej, w zależności od źródeł i opracowań, od 70 tys.[3] do ponad 150 tys. żołnierzy rosyjskich[4] oraz zajęcia większości terytorium Ukrainy i Wielkiego Księstwa Litewskiego pod pretekstem pomocy powstaniu Chmielnickiego i poddania terytorium Hetmanatu carowi rosyjskiemu na podstawie ugody perejasławskiej i rzekomej obrony ludności prawosławnej w Rzeczypospolitej[5].
Wojna trwała z przerwami niemal 14 lat i składała się z kilku kampanii, w wyniku których Rosjanie zostali wyparci z większości terytorium polsko-litewskiego. Działania wojenne zakończyły się w 1667 roku rozejmem andruszowskim. W wyniku wojny Rzeczpospolita utraciła jednak Smoleńsk oraz Kijów i Ukrainę Zadnieprzańską.
Był to najdłużej trwający – ponad 13 lat – konflikt zbrojny w historii Rzeczypospolitej i drugi w całej historii Polski (po wojnie o Ruś Halicką), stąd bywa nazywany (drugą) wojną trzynastoletnią[6]. Formalnie stan wojny został zniesiony przez zawarcie traktatu pokojowego w 1686, jednak traktat ten został ratyfikowany przez Sejm dopiero w 1764 roku.
Na czas wojny polsko-rosyjskiej przypadły również potop szwedzki (II wojna północna, 1655-1660), najazd Rakoczego (1657), a także trwały powstania kozackie.