Wikipedysta:Wi-ko/brudnopis
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Ziemia jest ogrzewana energia pochodzącą od Słońca. Orbita Ziemi jest usytuowana w takiej odległości od Słońca, że z udziałem atmosfery chroniącej ją od bezpośredniego kontaktu z Kosmosem że przy jej powierzchni temperatura równowagi jest niewwystępuje głównie woda w każdym z trzech stanów skupienia. Woda a także gazy zawarte w powietrzu tworzą wokół Ziemi warstwę chroniącą życie na planecie od bezpośredniego oddziaływania kosmicznego. Występowanie na powierzchni Ziemi okresów globalnych ociepleń i globalnych oziębień obserwowane jest od dawna. Ponieważ jednym z efektów istnienia tej warstwy jest podwyższenie temperatury powierzchni Ziemi około 33°kelwinów względem temperatury jaką miałaby Ziemia bez atmosfery, to warstwę te nazywa się często warstwa gazów cieplarnianych. Chociaż na przemian występujących okresów ociepleń i oziębień w historii Ziemi było wiele, to terminem Globalne ocieplenie – zwykło się nazywać podwyższenie średniej temperatury atmosfery przy powierzchni Ziemi (w tym powierzchni oceanów) obserwowane od połowy XX wieku. Postawiono też i szeroko rozpropagowano hipotezę przewidującą ocieplenie w przyszłości oceniając jego wielkość aż do końca XXI wieku.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Zmierzone_temperatury_globalne2.png/640px-Zmierzone_temperatury_globalne2.png)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Globalne_ocieplenia_i_ozi%C4%99bienia_1700-2007.gif/320px-Globalne_ocieplenia_i_ozi%C4%99bienia_1700-2007.gif)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Mapa_globalnej_temperatury2.jpg/640px-Mapa_globalnej_temperatury2.jpg)
Średni wzrost temperatury powietrza w latach 1906-2005 w pobliżu powierzchni Ziemi wyniósł 0,74 ± 0,18°C[1]. Istotą problemu związanego z wyjaśnieniem globalnego ocieplenia jest ustalenie w jakim stopniu na to zjawisko wpływa działalność człowieka, a w jakim czynniki naturalne. Międzyrządowy Zespół do spraw Zmian Klimatu (IPCC) uważa, że "większość obserwowanego wzrostu średniej temperatury globalnej od połowy XX wieku spowodowana jest najprawdopodobniej antropogenicznym wzrostem koncentracji gazów cieplarnianych"[1] poprzez efekt cieplarniany. W XX wieku czynniki naturalne, takie jak aktywność słoneczna i wulkany miały raczej niewielki łączny wpływ ocieplający w stosunku do okresu sprzed rewolucji przemysłowej. Symulacje numeryczne klimatu przeprowadzone tylko z efektami naturalnymi pokazują, że maksimum ocieplenia – o około 0,2 °C – wystąpiłoby w 1950. Po 1950, ze względu na zwiększony, ale ochładzający wpływ efektów wulkanicznych, ocieplenie poprzez czynniki naturalne zmniejszyłoby się o połowę. [2][3]. Wnioski te poparło co najmniej trzydzieści stowarzyszeń i akademii naukowych[4], wliczając wszystkie narodowe akademie nauk najbardziej uprzemysłowionych państw[5][6][7]. Mimo że indywidualni naukowcy wyrazili sprzeciw wobec niektórych ustaleń IPCC[8], znakomita większość uczonych badających zmiany klimatyczne zgadza się z podstawowymi wnioskami Zespołu[9][10].
Podsumowane przez IPCC prognozy modeli klimatycznych wykazują, że średnia temperatura globalna powierzchni Ziemi podniesie się o dodatkowe 1,1-6,4 °C w przeciągu dwudziestego pierwszego wieku[1]. Ten rozrzut wielkości szacunkowych jest spowodowany przyjęciem różnych scenariuszy z odmiennymi założeniami emisji gazów cieplarnianych i używaniem modeli prognostycznych, które nieco inaczej przewidują zmiany klimatyczne. Pomimo że większość badań skupia się na zmianach do roku 2100, to ocieplenie i wzrost poziomu morza oczekiwane są na ponad tysiąc lat, nawet w przypadku ustabilizowania się gazów cieplarnianych. Opóźnienie w przywróceniu równowagi to skutek dużej pojemności cieplnej oceanów[1].
Rosnąca temperatura globalna spowoduje wzrost poziomu morza, przypuszczalnie zintensyfikuje też ekstremalne zjawiska pogodowe, zmieni ilość i rozkład opadów atmosferycznych. Inne spodziewane efekty wzrostu temperatury to zmiany w wydajności upraw, szlakach handlowych, regresja lodowców, wymieranie gatunków organizmów żywych i zwiększony zasięg rezerwuaru chorób zakaźnych.
Wątpliwości naukowe pozostają w kwestiach przewidywanego wzrostu temperatur oraz tego jak ocieplenie i potencjalne konsekwencje będą różnić się w poszczególnych rejonach na Ziemi. Rządy większości państw podpisały i ratyfikowały Protokół z Kioto, mający na celu redukcję emisji gazów cieplarnianych. Trwa jednak światowa polityczno-publiczna debata, dotycząca potencjalnych działań w celu redukcji lub cofnięcia trendu ocieplania się, bądź przystosowania się do przewidywanych następstw.