Wikipedysta:SkrzydlatyMuflon/brudnopis
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Ernst_Ludwig_Kirchner_-_Fr%C3%A4nzi_in_front_of_a_Carved_Chair.jpg/640px-Ernst_Ludwig_Kirchner_-_Fr%C3%A4nzi_in_front_of_a_Carved_Chair.jpg)
].
Ekspresjonizm był kulturowym kierunek , który pojawił się w Niemczech na początku XX wieku, przejawiał się w wielu dziedzinach sztuki: malarstwo, architektura, literatura, muzyka, film, teatr, taniec, fotografia. Jego pierwsza odsłona miała miejsce w zakresie sztuk wizualnych, zbiegając się w czasie z pojawieniem się fowizmu w Francji, co uczyniło oba ruchy artystyczne pierwszymi przedstawicielami "awangardy".
Był to ruch niejednorodny. Postawa i sposób rozumienia sztuki, który zrzeszał artystów o wielce zróżnicowanych kierunkach, a także z różnym wykształceniem i poziomem intelektualnym. Ruch powstał jako reakcja na impresjonizm; w przeciwieństwie do naturalizmu i pozytywizmu, artyści zaliczani do ekspresjonizmu wyrażali sztukę w bardziej osobisty i intuicyjny sposób, w którym wewnętrzna wizja artysty - "ekspresja" - dominowała nad reprezentacją rzeczywistości - " impresją" -.
Termin "ekspresjonizm" jest zwykle rozumiany jako deformacja rzeczywistości w celu przedstawienia przyrody czy postaci w subiektywny sposób, dając pierwszeństwo wyrażaniu uczuć, a nie obiektywnemu opisowi rzeczywistości. Rozumiany w ten sposób ekspresjonizm można rozszerzyć na dowolny okres i przestrzeń geograficzną. Tak więc prace różnych artystów, takich jak Matthias Grünewald, Pieter Brueghel Starszy, El Greco i Francisco de Goya, często określano jako ekspresjonistyczne. Aby rozróżnić te dwa terminy, niektórzy historycy piszą "ekspresjonizm" - małymi literami - jako termin ogólny, a "Ekspresjonizm" - dużymi literami - dla ruchu niemieckiego[1].
Ekspresjonizm swoimi brutalnymi kolorami oraz motywami samotności i nędzy odzwierciedlał niepokój, który przenikał artystyczne i intelektualne kręgi przedwojennych Niemiec, spowodwane napiętą sytacują pierwszej wojny światowej (1914-1918) i okresu międzywojennego (1918-1939). Niepokój wywołał gwałtowne pragnienie zmiany dotychczasowego życia, poszukiwania nowych wymiarów wyobraźni i odnowienia języków artystycznych. Ekspresjonizm opowiadał się za wolnością jednostki, prymatem subiektywnej ekspresji, irracjonalizmem, namiętnością i zakazanymi tematami - odpychającymi, demonicznymi, seksualnymi, fantastycznymi lub perwersyjnymi. Ruch ten starał się odzwierciedlić subiektywną wizję, emocjonalną deformację rzeczywistości, poprzez ekspresyjny charakter prac plastycznych, które to nabrały metafizycznego znaczenia, otwierając zmysły na świat wewnętrzny. W ten sposób, zniekształcając rzeczywistość, artyści zamierzali zaszokować widza, dotrzeć do jego najbardziej emocjonalnej ukrytej sfery.
Ekspresjonizm nie był ruchem jednorodnym, ale bardzo zróżnicowanym stylistycznie: istnieje ekspresjonizms secesyjny (Munch), fowistyczny (Rouault), kubistyczny i futurystyczny (Die Brücke), surrealistyczny (Klee), abstrakcyjny (Kandinski) i tak dalej. Chociaż głównym ośrodkiem jego rozprzestrzeniania znajdował się w Niemczech, jest on dostrzegalny u innych artystów europejskich (Modigliani, Chagall, Soutine, Permeke) i amerykańskich (Orozco, Rivera, Siqueiros, Portinari). W Niemczech był on zorganizowany głównie wokół dwóch grup: Die Brücke (założonej w 1905 r.) i Der Blaue Reiter (założonej w 1911 r.), chociaż byli też artyści, którzy nie należeli do żadnej z nich. Po pierwszej wojnie światowej pojawił się tak zwany Nowy rzeczowość, która choć powstała jako odrzucenie ekspresjonistycznego indywidualizmu i opowiadała się za bardziej społecznym charakterem sztuki, jej formalne zniekształcenia i intensywna kolorystyka sprawiły, że stała się bezpośrednim spadkobiercą pierwszego pokolenia ekspresjonistów.