Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Flaga Księstwa Cieszyńskiego – powstała w 2016 roku z inicjatywy lokalnych pasjonatów historii przy współpracy z heraldykiem i weksylologiem Alfredem Znamierowskim. Jest ona bezpośrednim nawiązaniem do herbu i wcześniejszych chorągwi Księstwa Cieszyńskiego. Współczesna flaga jest wyrazem szacunku do historii i tradycji Księstwa Cieszyńskiego, a także elementem odrębnej tożsamości mieszkańców Śląska Cieszyńskiego względem Dolnego i Górnego Śląska.
Przesłanki o pierwszych cieszyńskich flagach, a raczej chorągwiach książęcych, pochodzą z XIV wieku i wiążą się z osobą księcia Przemysława I Noszaka, który od 1355 roku brał aktywny udział w życiu politycznym, stając się z biegiem czasu jedną z najważniejszych postaci na dworze władców czeskich: cesarza Karola IV i króla Wacława IV. Niestety chorągwie z tego okresu nie dochowały się do naszych czasów[1].
Najstarszym zachowanym wizerunkiem cieszyńskiej flagi pozostaje chorągiew Księstwa Cieszyńskiego z 1605 roku. Chorągiew kazał sporządzić książę Adam Wacław, który w 1605 roku został mianowany dowódcą wojsk śląskich. Jako lennik Habsburgów zaangażowany był w wojny na Węgrzech i na Morawach. Chorągiew o rozmiarach 160x240 cm, wykonano z błękitnego atłasu. W części czołowej znajduje się malowany złotem orzeł Księstwa Cieszyńskiego, a w części swobodnej zakończona jest dwoma ostrymi językami[2].
Chorągwie książęce z wizerunkiem złotego orła w koronie na błękitnym tle były stosowane do śmierci ostatniej Piastówny – Elżbiety Lukrecji. Od 1742 roku oficjalną flagą Księstwa Cieszyńskiego była flaga Śląska Austriackiego, w którego skład weszło Księstwo Cieszyńskie[3].
Kolorystyka nawiązuje bezpośrednio do zachowanych przekazów ikonograficznych dynastycznego herbu Piastów cieszyńskich i XVII wiecznego sztandaru Księstwa Cieszyńskiego. Od końca XIII wieku znakiem książąt cieszyńskich był złoty orzeł, zwrócony w lewo, w błękitnym polu. Od XV wieku jest nim złoty orzeł w koronie, choć wizerunek orła koronowanego pojawia się już w wieku XIV na kaflach zamkowych z czasów księcia Przemysława I Noszaka. Niektóre zagraniczne źródła np. sztokholmski „Codex Bergshammar” z lat 1430–1436 ukazuje cieszyńskiego orła z czerwonym dziobem, językiem oraz szponami. Jednak późniejsze źródła, jak np. „Herbarz Śląski” z lat 1577–1578 przedstawia orła jedynie z czerwonym językiem, wysuwającym się ze wpółotwartego dzioba w barwie orła. Tę niezmienność wizerunku i barw potwierdza herbarz Siebmachera i późniejszy opis w dziele Spenera. Do tej kolorystyki odwołuje się również współczesna flaga Księstwa Cieszyńskiego[4].
W Księstwie Cieszyńskim od końca XV w. ukoronowany orzeł pojawiał się nieprzerwanie na wszystkich pieczęciach książęcych, monetach i chorągwiach aż do śmierci, w 1653 r. księżnej Elżbiety Lukrecji. Dzięki utrzymywanym w XVI wieku stosunkom z dworem ostatnich Jagiellonów, wizerunek orła cieszyńskiego na pieczęciach piastowskich wzorował się na orle z pieczęci koronnej Królestwa Polskiego. Jedyną różnicę stanowiła forma samej korony. Otóż na głowie polskiego orła widniała w tym czasie renesansowo-barokowa korona zamknięta, natomiast w godle książąt cieszyńskich do końca utrzymała się średniowieczna korona otwarta. Ważnym jest, że orzeł koronowany oznaczał pierwszeństwo przed orłem ziem (np. Górny Śląsk, Dolny Śląsk), który nie mógł być koronowany. W heraldyce europejskiej orzeł koronowany jest orłem państwowym i oznacza suwerenność. Orzeł na współczesnej fladze Księstwa Cieszyńskiego jest bezpośrednim odwzorowaniem wersji XVI wiecznej[5].
W 2000 roku uchwalono herb i flagę Powiatu Cieszyńskiego, które tak samo jak współczesna flaga Księstwa Cieszyńskiego, były zaprojektowane przez Alfreda Znamierowskiego. Są one jednak uproszczonymi wersjami symboli Księstwa Cieszyńskiego.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.