Loading AI tools
Powiat częstochowski – powiat w Polsce w województwie śląskim. Jego siedzibą jest miasto Częstochowa, które położone jest poza jego terytorium.
| powiat | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Siedziba | |||||
| Starosta | |||||
| Powierzchnia |
1519,49 km² | ||||
| Populacja (2008) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
87,88 os./km² | ||||
| Urbanizacja |
12,1% | ||||
| Tablice rejestracyjne |
SCZ | ||||
Adres urzędu: ul. Sobieskiego 942-200 Częstochowa | |||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie województwa | |||||
| Strona internetowa | |||||
Powiat częstochowski utworzono po raz pierwszy w 1793 roku, jako jednostkę podziału administracyjnego Prus Południowych. W latach 1807-1815 w Księstwie Warszawskim, wchodził w skład departamentu kaliskiego. Po utworzeniu 1815 r. Królestwa Polskiego został włączony do obwodu wieluńskiego. Kiedy w 1842 roku obwody przekształcono w powiaty, przestał istnieć, stając się częścią powiatu wieluńskiego.
W 1867 roku powstał nowy powiat częstochowski z fragmentów powiatu wieluńskiego i powiatu olkuskiego. Przetrwał okres 1867-1952 w prawie niezmienionym kształcie. Wchodził w skład guberni piotrkowskiej, po 1918 roku znalazł się w województwie kieleckim.
W okresie międzywojennym granice powiatu częstochowskiego zmieniły się w 1926 r., kiedy niewielki obszar przekazano do nowo utworzonego powiatu zawierciańskiego oraz w wyniku wyodrębnienia Częstochowy w powiat grodzki i powiększenia jej o podmiejskie osady (Bór, Kamień, Lisiniec, Ostatni Grosz, Raków, Stradom, Zacisze) w latach 1928-1930.
Po II wojnie światowej powiat należał początkowo do województwa kieleckiego. Od 1950 roku włączono go w skład województwa katowickiego i rozpoczęto zmiany jego granic. W 1950 roku do powiatu lublinieckiego przekazano Herby Polskie i Pietrzaki. Natomiast w 1952 roku z północnej części powiatu wyodrębniono powiat kłobucki.
W 1975 powiaty został zniesione w wyniku reformy administracyjnej, utworzono wtedy województwo częstochowskie.
Powiat o tej nazwie, ale o znacznie zmienionych granicach powołano po raz kolejny w ramach reformy administracyjnej w 1999 roku, która przywróciła powiaty. Na obecny powiat częstochowski złożyło się 16 gmin byłego województwa częstochowskiego. Częstochowa, która jest siedzibą władz powiatu, nie wchodzi w jego skład, stanowiąc odrębny powiat jako miasto na prawach powiatu.
W skład powiatu wchodzą:
- gminy miejsko-wiejskie: Blachownia, Koniecpol
- gminy wiejskie: Dąbrowa Zielona, Janów, Kamienica Polska, Kłomnice, Konopiska, Kruszyna, Lelów, Mstów, Mykanów, Olsztyn, Poczesna, Przyrów, Rędziny, Starcza
- miasta: Blachownia, Koniecpol
| Gmina | Ludność (2008) | Powierzchnia |
|---|---|---|
 Blachownia(w tym miasto) | 13 346 (9 898) | 67,21 km² (36,53 km²) |
 Koniecpol(w tym miasto) | 10 229 (6 318) | 146,75 km² (36,52 km²) |
 Mykanów | 14 108 | 140,64 km² |
 Kłomnice | 13 779 | 147,85 km² |
 Poczesna | 12 608 | 60,13 km² |
 Konopiska | 10 486 | 78,11 km² |
 Mstów | 10 425 | 119,84 km² |
 Rędziny | 9 749 | 41,36 km² |
 Olsztyn | 6 665 | 108,82 km² |
_COA.svg){kind=small} Janów | 5 932 | 146,96 km² |
 Kamienica Polska | 5 617 | 46,72 km² |
 Lelów | 5 146 | 120,81 km² |
 Kruszyna | 4 890 | 93,42 km² |
| Dąbrowa Zielona | 4 143 | 100,33 km² |
 Przyrów | 4 104 | 80,44 km² |
| Starcza | 2 712 | 20,1 km² |
| Razem | 133 939 | 1 519,49 km² |
Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2006):
| Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| osób | % | osób | % | osób | % | |
| Ogółem | 0 | 0 | 0 | |||
| Miasto | 0 | 8 493 | — | 7 673 | — | |
| Wieś | 0 | 59 630 | — | 57 757 | — | |
Ludność w latach
- 1999 - 134 553
- 2000 - 134 628
- 2001 - 134 407
- 2002 - 133 629
- 2003 - 133 689
- 2004 - 133 873
- 2005 - 133 762
- 2006 - 133 533
II RP:
- Józef Marczewski (prezydent Częstochowy) – jako komisarz rządu polskiego na powiat częstochowski
- A. Rączka
- Kazimierz Kühn (1920-1932)
- Kazimierz Eustachiewicz (1932-1933)
- Bazyli Rogowski (1933-1936)
- Władysław Rozmarynowski (1936-1939)
RP:
- Zygmunt Kapalski (1945-1948)
III RP:
- Wiesław Bąk (1999-2002)
- Ireneusz Skubis (2002-2004)
- Mieczysław Chudzik (2004-2006)
- Andrzej Kwapisz (2006-)
- Ziemia Częstochowska, tom X. Powiat częstochowski. Szkice monograficzne, pod red. Mieczysława Stańczyka, Towarzystwo Popierania Kultury Regionalnej, Częstochowa 1974
- Ziemia Częstochowska, tom XXVII. Szkice i materiały dotyczące ziem powiatu częstochowskiego, pod red. Marcelego Antoniewicza, Częstochowskie Towarzystwo Naukowe, Częstochowa 2000, ISBN 83-7098-702-8
- Samorząd powiatu częstochowskiego 1998-2002, Wydawnictwo "Dom Książki" na zlec. Starostwa Powiatowego, Częstochowa 2002 ISBN 83-89108-23-2
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
