Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tradycyjna medycyna chińska (chiń. upr. 中医; chiń. trad. 中醫; pinyin Zhōngyī) to styl medycyny tradycyjnej powstały na fundamentach ponad 2500-letniej chińskiej tradycji praktyk medycznych i zawiera różne formy medycyny ziołowej, akupunkturę, masaże, ćwiczenia Qigong i terapie dietetyczne[1], a ostatnio także wpływy medycyny konwencjonalnej. Tradycyjna medycyna chińska jest szeroko stosowana w Chinach[1] (gdzie od dawna stanowi standard usług medycznych), ale staje się coraz bardziej powszechna w Europie i Ameryce Pólnocnej (jako uzupełniająca medycyna alternatywna)[1].
Jednym z głównych założeń tradycyjnej medycyny chińskiej jest to, że energia witalna ciała ((chi lub qi) krąży przez kanały zwane meridianami, które mają rozgałęzienia powiązane z różnymi organami ciała[2]. Koncepcja ciała i choroby używana w tradycyjnej medycynie chińskiej ma starożytne podstawy i kładzie nacisk na procesy dynamiczne nad strukturą materiałową, w czym podobna jest do europejskiej teorii humoralnej[3]. Badania naukowe nie znalazły histologicznych ani fizjologicznych dowodów na koncepcje tradycyjnej medycyny chińskiej, takich jak qi, meridiany, czy punkty akupunktury[4][5][6].
Teoria tradycyjnej medycyny chińskiej nie jest oparta na wiedzy naukowej, ponadto osoby praktykujące jej metody nie zgadzają się ze sobą co do sposobów diagnozy i leczenia[2]. Efektywność chińskiej medycyny ziołowej jest słabo przebadana i udokumentowana[7]. Istnieją obawy odnośnie ilości potencjalnie toksycznych roślin, części zwierząt i minerałów w środkach medycyny chińskiej[8]. Poza tym istnieją obawy odnośnie nielegalnego handlu i transportu zagrożonych gatunków, takich jak nosorożce i tygrysy, oraz traktowania specjalnie hodowanych do tych celów zwierząt, np. niedźwiedzi[9]. Analiza kosztów-efektywności wykazała, że badania w tradycyjnej medycynie chińskiej mają niski poziom dowodów i dotychczas nie wykazały korzystnych wyników[10]. Prowadzone badania farmaceutyczne nad potencjalnym użyciem środków tradycyjnej medycyny chińskiej w nowych lekach, z małą ilością pozytywnych rezultatów[11]. Artykuł wstępny w czasopiśmie Nature opisał tradycyjną medycynę chińską jako powiązaną z pseudonauką i stwierdził, że większość jej zabiegów nie ma logicznego mechanizmu działania[11]. Zwolennicy tradycyjnej medycyny chińskiej twierdzą, że badania jak do tej pory nie odkryły najważniejszych cech sztuki tej medycyny, takich jak nieznane interakcje pomiędzy różnymi składnikami i skompikowanymi systemami biologicznymi[11].
Doktryny tradycyjnej medycyny chińskiej są zakorzenione w książkach takich jak Kanon medycyny chińskiej Żółtego Cesarza i Traktat o uderzeniach zimna, jak również przez pojęcia kosmologiczne np. Yin i yang, czy Wu xing. Począwszy od lat 50. XX wieku, zostały te pojęcia ustandaryzowane łącznie z pojęciami anatomii i patologii. Od tego czasu tradycyjna medycyna chińska zaczęła być promowana przez rząd Chiński[12].
Poglądy tradycyjnej medycyny chińskiej na ciało ludzkie kładzie mały nacisk na strukturę anatomiczną, a większy na identyfikację jednostek funkcjonalnych (które regulują trawienie, oddychanie, starzenie się itp.). Zdrowie postrzegane jest jako harmonijna interakcja międy tymi jednostkami i światem zewnętrznym, choroba zaś interpretowana jest jako dysharmonia w interakcjach[13]. Diagnoza w tradycyjnej medycynie chińskiej ma na celu wykrycie symptomów dysharmonii przez pomiar pulsu, badania języka, skóry i oczu, a także przez obserwowanie m.in. snu i nawyków żywieniowych osoby[14][15].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.