Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
II wojna światowa - największy konflikt zbrojny w historii świata, trwający od 1 września 1939 roku do 2 września 1945, toczony pomiędzy Państwami Osi a Aliantami. Swym zasięgiem wojna objęła prawie całą Europę, wschodnią i południowo-wschodnią Azję, dużą część wysp Oceanii, północną, zachodnią i wschodnią Afrykę, część Bliskiego Wschodu i wszystkie oceany. Wzięło w niej udział 61 państw, a zginęło około 60 milionów ludzi[1]. Zakończyła się zwycięstwem aliantów. Główną przyczyną II wojny światowej była słabość systemu wersalskiego powstałego po I wojnie światowej, w tym Ligi Narodów. Niezadowolenie z postanowień traktatu wersalskiego pozwoliło przejąć władzę faszystom we Włoszech i nazistom w Niemczech[2], a polityka ustępstw, stosowana wobec tych krajów w dalszych latach, poskutkowała znacznym wzrostem potęgi III Rzeszy, na czele której stał Adolf Hitler. Agresywna polityka nazistowskich Niemiec doprowadziła do ataku na Polskę, co było bezpośrednią przyczyną wybuchu wojny. Natomiast obszar Oceanii i Azji został objęty działaniami wojennymi wskutek ekspansywnej polityki Cesarstwa Japonii zapoczątkowanej w 1937 wojną z Chinami. Za datę rozpoczęcia wojny przyjmuje się najczęściej 1 września 1939 – atak Niemiec na Polskę. Jako inną datę podaje się 3 września 1939, kiedy to wojnę III Rzeszy wypowiedziały Wielka Brytania i Francja, a za nimi kraje Brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Niektórzy za początek II wojny światowej uznają wojnę japońsko-chińską, rozpoczętą 7 lipca 1937 najazdem wojsk japońskich, jednakże aż do 1941 konflikt ten pozostawał lokalny i dopiero po ataku na Pearl Harbor Chiny stały się członkiem koalicji alianckiej[3]. Ostatecznie zakończyła się wraz z kapitulacją Japonii, podpisaną 2 września 1945 roku[4]. Konflikt był przełomem w technice wojennej przez użycie na masową skalę sił pancernych i lotnictwa, a także po raz pierwszy broni rakietowej i nuklearnej. II wojna światowa przyniosła też długofalowe skutki gospodarcze, polityczne i społeczne. Wskutek opanowania krajów Europy Wschodniej przez Armię Czerwoną ukształtował się blok państw komunistycznych pod przewodnictwem Związku Radzieckiego rywalizujący z państwami demokratycznymi, na czele których nieformalnie stanęły Stany Zjednoczone. Ta powojenna rywalizacja trwała przez 45 lat i została nazwana zimną wojną. Aby zapobiegać kolejnym konfliktom zbrojnym utworzono Organizację Narodów Zjednoczonych, która zastąpiła Ligę Narodów. Przyczyny i zapowiedzi wojnySytuacja po pierwszej wojnie światowejObjęcie władzy przez nazistów w NiemczechZbliżenie Niemiec, Włoch i Japonii. Polityka ustępstwSytuacja w przededniu wojnyPrzebieg1939194019411942194319441945Obszary działań wojennychEuropaAfrykaAzja i PacyfikInneStrony konfliktuAlianciPaństwa OsiPaństwa neutralne i ich rola w wojnieOkupacje i ruch oporuZbrodnieTechnika wojennaSkutki wojnyPrzypisy
Bibliografia
|
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.