Wielki Teleskop Południowoafrykański

Wielki Teleskop Południowoafrykański (ang. Southern African Large Telescope, SALT) – największy pojedynczy teleskop optyczny na półkuli południowej, zbudowany w Południowej Afryce we współpracy międzynarodowej (RPA, Niemcy, Polska, Nowa Zelandia, USA, Wielka Brytania).

Wielki Teleskop Południowoafrykański

Państwo	Południowa Afryka
Organizacja	South African Astronomical Observatory
Wysokość n.p.m.	1798 m[1]
Zakres widma	320–1700 nm[1]
Rozpoczęcie budowy	2000
Ukończenie budowy	2005
Średnica zwierciadła	11 × 9,8 m
Kopuła	sferyczna
Położenie na mapie Południowej Afryki Wielki Teleskop Południowoafrykański
32°22′33,62″S 20°48′38,44″E
Strona internetowa

Zwierciadło główne teleskopu SALT

Jego konstrukcja oparta jest na Teleskopie Hobby’ego-Eberly’ego znajdującym się w Teksasie, choć w porównaniu z pierwowzorem dokonano w nim wielu ulepszeń^[2]. Teleskop posiada sześcioboczne zwierciadło, które mierzy od boku do boku 11 metrów i składa się z 91 mniejszych sześciokątnych zwierciadeł o średnicy 1,2 m. Teleskop i jego oprzyrządowanie mogą prowadzić obserwacje w zakresie długości fal od 320 do 1700 nm.

Teleskop położony jest na wysokości 1798 m n.p.m. w odległości kilkunastu km na wschód od miejscowości Sutherland, 370 km na północny wschód od Kapsztadu, na płaskowyżu Karru. Okres bezchmurny w tym rejonie wynosi 300 dni w roku.

Budowę rozpoczęto w sierpniu roku 2000, ostatni element zwierciadła zamontowano 28 kwietnia 2005 r. „Pierwsze światło” (uruchomienie podstawowego zespołu przyrządów) uzyskano 1 września 2005 r., a oficjalne otwarcie odbyło się 10 listopada 2005 r.

Przypisy

1. SALT Key Design & Performance Characteristics. [w:] Southern African Large Telescope [on-line]. [dostęp 2019-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-21)]. (ang.).
2. Southern African Large Telescope (SALT). Rutgers University. [dostęp 2019-08-21]. (ang.).

Linki zewnętrzne

• Strona domowa (pol.)
• Międzynarodowa strona domowa (ang.)
• D. Buckley et al. The Southern African Large Telescope project. „Proceedings of the International Astronomical Union”. 232, 2006. DOI: 10.1017/S1743921306000202. (ang.).

Porównanie wielkości i budowy zwierciadeł największych obecnych i planowanych teleskopów. Wielki Teleskop Południowoafrykański zaznaczony na pomarańczowo.

Encyklopedie internetowe (obserwatorium astronomiczne):

• Britannica: topic/Southern-African-Large-Telescope
• Catalana: 0523022
• Hrvatska enciklopedija: 70768