Wieża obserwacyjna

Wieża obserwacyjna – wieża przeznaczona do obserwacji otaczającego ją terenu. Z reguły wieże obserwacyjne są usytuowane w najwyższym punkcie okolicy.

Potocznie wieże obserwacyjne utożsamiane są z wieżami widokowymi jako punktami widokowymi, sztucznie wyniesionymi w terenie w celu umożliwienia obserwacji walorów widokowych i estetycznych terenu. Wieże obserwacyjne mają szerokie zastosowanie i mogą być wykorzystywane do obserwacji:

• walorów widokowych i estetycznych przyrody – tzw. wieża widokowa:
  • panorama krajobrazu (turystyka)^[1]
  • zwierząt (m.in. ornitologia)
• granic państwowych i kontroli ruchu granicznego (straż graniczna) – system wież obserwacyjnych^[2] (SWO)^[3], strażnica
• osób pływających i kąpiących się oraz wypoczywających nad wodą – wieża obserwacyjna^[4]
• przeciwnika i pola walki – wieżowy punkt obserwacyjny
• przedpola ochranianego terenu, obiektu lub urządzenia – wieża wartownicza^[5], strażnica
• statków powietrznych i kontroli ruchu lotniczego – wieża kontroli lotów
• zagrożenia pożarowego lasów – wieże obserwacyjna (punkt obserwacji naziemnej)^[6], zobacz budownictwo pożarnicze
• żeglugi morskiej oraz utrzymania ruchu i transportu morskiego – wieża stacji kontroli ruchu statków i wieża obserwacji redy^[7]
• punktów geodezyjnej osnowy poziomej pierwszej i drugiej klasy, sieci triangulacyjnej – wieża triangulacyjna

Jako wieże obserwacyjne wykorzystuje się również latarnie morskie, wieże ciśnień, ratuszowe, kościelne, obronne, telekomunikacyjne, w tym telewizyjne itp.

Galeria

• 
  Wieża widokowa na Górze Świętej Anny
• 
  Wieża widokowa na Borówkowej
• 
  Rzymska strażnica stosowana w umocnieniach typu limes
• 
  Wieża wartownicza, Majdanek
• 
  Wieża Puijo w Kuopio w Finlandii
• 
  Wieża kontroli lotów, Port lotniczy Nowy Jork-LaGuardia
• 
  Wieża obserwacyjna zagrożenia pożarowego lasu, Nadleśnictwo Przytok
• 
  Wieża do obserwacji ornitologicznych, Bagienna Dolina Drwęcy
• 
  Widok z wieży obserwacyjnej w Bruśniku
• 
  Wieża obserwacyjna w RCN Konstantynow

Zobacz też

• ambona (myślistwo)
• baszta
• donżon
• minaret
• obserwatorium
• pagoda
• stołp
• wieże Bismarcka
• wieżowiec
• lista najwyższych wież

Przypisy

1. Art. 4 pkt 21 Ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. z 2024 r. poz. 82)
2. Regulamin służby granicznej. Część I – Zasady Ogólne. WOP 1/67, s. 39, 20-08-1967. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej Szefostwo Wojsk Ochrony Pogranicza.
3. § 577 pkt 14 Zarządzenie Nr 95 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 31 października 2014 r. w sprawie określenia zasad gospodarowania mieniem będącym w zarządzie Straży Granicznej (Dz. Urz. KGSG z 2014 r. poz. 120, ze zm.)
4. § 6 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 maja 1997 r. w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne. (Dz.U. z 1997 r. nr 57, poz. 358) (uznane za uchylone)
5. Decyzja Nr 309/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 2 października 2012 r. w sprawie wprowadzenia do użytku w resorcie obrony narodowej "Regulaminu oddziałów wart (Dz. Urz. MON. z 2012 r. poz. 382, ze zm.)
6. § 5 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 22 marca 2006 r. w sprawie szczegółowych zasad zabezpieczenia przeciwpożarowego lasów (Dz.U. z 2022 r. poz. 1065)
7. § 3 pkt 10 Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 1 czerwca 1998 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać morskie budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie. (Dz.U. z 1998 r. nr 101, poz. 645)

Kontrola autorytatywna (wieża):

• GND: 4136859-9
• NKC: ph125258