Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wei Jingsheng (ur. 20 maja 1950) – chiński dysydent, z zawodu elektryk.
 | |||||||||
| Nazwisko chińskie | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
W wieku 16 lat został członkiem Czerwonej Gwardii, w 1967 roku podczas walk frakcyjnych na kilka miesięcy znalazł się w więzieniu[1]. Po wyjściu na wolność pracował jako elektryk w pekińskim zoo[1].
5 grudnia 1978 roku na fali odwilży po rewolucji kulturalnej wywiesił słynne dazibao o „piątej modernizacji" (第五个现代化), czyli demokracji[2]. Następnie publikował w miesięczniku Tansuo. Za coraz ostrzejszą krytykę Deng Xiaopinga i atakowanie Mao Zedonga (obu nazwał tyranami) został aresztowany 29 marca 1979 roku i 16 października skazany na 15 lat więzienia[2].
Zwolniony w 1993 roku, pół roku przed końcem kary[2]. Aresztowany ponownie 21 listopada 1995 roku i 13 grudnia skazany na 14 lat więzienia[2].
W 1996 roku otrzymał Nagrodę Sacharowa[3]. Rok później zwolniony z więzienia „ze względów medycznych” i wydalony z kraju[2]. Obecnie mieszka w USA.
W swoich listach do Deng Xiaopinga często obrażał go, krytykował także prowadzoną przezeń politykę. W 1979 roku odrzucił propozycję spotkania z nim, twierdząc że Deng „nie ma żadnego prawa z nim rozmawiać”[1]. W liście z 1989 roku określał Denga jako człowieka „o ograniczonym umyśle” i „małych talentach”[4], zaś w 1992 roku zakwestionował historyczne związki Tybetu z Chinami, wysuwając jednocześnie postulat przyłączenia go do Indii[5]. Niepochlebnie wyraził się także o Pokojowej Nagrodzie Nobla dla innego chińskiego dysydenta, Liu Xiaobo, stwierdzając że był bardziej niż inni skory do współpracy z władzami, a w Chinach były dziesiątki lepszych kandydatów do nagrody Nobla[6].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
