Ulmer Münster
gotycki kościół (katolicki/protestancki; Ulm, Niemcy) Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ulmer Münster (dawniej Münster Unserer Lieben Frau in Ulm[1], czyli kościół Najświętszej Marii Panny w Ulm[2]), zwyczajowo katedra[uwaga 1] w Ulm[4] lub katedra ulmska[5][6] – zabytkowy gotycki kościół parafialny[1] w Ulm, początkowo katolicki, następnie (od reformacji) protestancki.
 Widok fasady (zachodnia strona kościoła) | |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kraj związkowy | |||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||
| Kościół |
Ewangelicki Kościół Krajowy Wirtembergii | ||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Badenii-Wirtembergii  | |||||||||||||
Położenie na mapie Niemiec  | |||||||||||||
 48°23′55″N 9°59′33″E | |||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||
Od 1890 (roku zakończenia budowy) kościół w Ulm, dzięki wieży mającej 161,53 metrów, jest najwyższym kościołem na świecie[7][8] (tytuł ten przejął od katedry w Kolonii); do 1901 (roku zakończenia budowy ratusza w Filadelfii) był też drugim (po Mole Antonelliana) co do wielkości budynkiem.
W przeciwieństwie do kościoła Trójcy Świętej, ocalał podczas alianckich bombardowań miasta (najcięższe, w którym zniszczono 81% śródmieścia, miało miejsce 17 grudnia 1944), prawdopodobnie z powodu swojej wartości historycznej oraz dlatego, że stanowił punkt orientacyjny dla pilotów[9].
Budowę rozpoczął Heinrich Parler w końcu XIV wieku, a kontynuował Ulrich von Ensingen (współbudowniczy katedry w Bazylei). W średniowieczu wnętrze mieściło około 20 tysięcy stojących osób (co w okresie budowy dwukrotnie przekraczało liczbę obywateli miasta); obecnie znajduje się w nim 2000 miejsc siedzących[3].
Wieża kościoła została zbudowana w stylu gotyckim. Projektantem był Matthäus Böblinger, który jednak nigdy nie zrealizował swojego planu z uwagi na niewłaściwy dobór materiałów budowlanych, kończący próby wzniesienia obiektu niepowodzeniem. W wiekach późniejszych konieczne było ciągłe stabilizowanie zrealizowanego dolnego odcinka. Do sprawy budowy wrócono dopiero w XIX wieku, wraz z zainteresowaniami neogotykiem. Budowa trwała więc, z przerwami, od 1377 do 1890.
Wieża jest dostępna dla zwiedzających – najwyższa platforma widokowa mieści się na samym szczycie budowli. Dostęp do niej zapewnia 768 krętych stopni. Ze szczytu widoczne są (przy dobrej pogodzie) nawet Alpy Szwajcarskie.
Do świątyni prowadzi pięć portali z bogato zdobionymi tympanonami. Nad drzwiami głównymi przedstawiono sceny z Księgi Rodzaju zrealizowane przez Mistrza Hartmanna. W pięcionawowym wnętrzu najważniejszymi dziełami sztuki są:
- ambona z bardzo wysokim baldachimem, na którego szczycie umieszczona jest druga ambona, niedostępna dla ludzi, symbolizująca boskie pochodzenie słów kaznodziei
- tabernakulum z ażurowym, również bardzo wysokim, baldachimem
- bogato zdobione stalle w prezbiterium (1469–1474), autorstwa Jörga Syrlina Starszego i Michela Erharta
- fresk Sąd Ostateczny, nad ścianą oddzielającą nawy od prezbiterium, widoczny z prawie każdego miejsca świątyni
- kaplica Besseserów, z zachowanymi oryginalnymi witrażami z XV wieku
- w zachodnim portalu świątyni witraże ze scenami pasyjnymi i wizerunkami świętych, wykonane przez Hansa Ackera.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
