Ulica Ryszarda Berwińskiego w Poznaniu

Ulica Berwińskiego – krótka, lecz ruchliwa ulica leżąca na Łazarzu, na obszarze jednostki pomocniczej Osiedle Św. Łazarz w Poznaniu. Biegnie ze wschodu na zachód, łącząc ul. Głogowską z ul. Matejki. Dawniej w tym miejscu płynął strumień, kierujący się w stronę Wildy. Jej przedłużenie w kierunku wschodnim to ul. Kanałowa, a ku zachodowi – plac i ul. Wyspiańskiego. Została wytyczona około 1900 r. i nosiła niemiecką nazwę Barthstrasse. Po odzyskaniu niepodległości w 1919 r. jej patronem został Ryszard Berwiński. Północną pierzeję ulicy stanowi Park Wilsona, oddzielony betonową ażurową balustradą z balaskami, projektu (wraz z nadal czynnym szaletem podziemnym) Władysława Czarneckiego z lat 20. XX w.

ulica Ryszarda Berwińskiego

Łazarz
Państwo	Polska
Miejscowość	Poznań
Długość	160 m
Przebieg
ul. Wyspiańskiego, ul. Matejki 0 m ul. Głogowska , ul. Kanałowa 160 m
Położenie na mapie Polski ulica Ryszarda Berwińskiego
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego ulica Ryszarda Berwińskiego
Położenie na mapie Poznania ulica Ryszarda Berwińskiego
52°23′54,8″N 16°54′03,3″E

Po stronie południowej znajdują się trzy różnorodne budynki. Nr 1 to boczne skrzydło kamienicy przy ul. Głogowskiej, wzniesionej w latach 1927–1928 przez Władysława Czarneckiego. Wielkie prostokątne okno w połaci dachowej należało przed 1939 r. do atelier rzeźbiarza Ludwika Pugeta. Po II wojnie światowej wiele lat dach był zwieńczony charakterystycznym neonem zachęcającym do zwiedzania pobliskiej Palmiarni.

Pod nr 2/4 wznosi się okazały trzypiętrowy budynek Szkoły Podstawowej nr 26, noszącej imię Ryszarda Berwińskiego. Został wzniesiony w latach 1903–1905 według projektu Heinricha Grüdera jako Szkoła Średnia (niem. Mittelschule), następnie Szkoła Wydziałowa, w stylu niemieckiego neorenesansu. Elewacje licowane są żółtą cegłą. W szczycie ryzalitu środkowego umieszczony jest zegar. Zwracają uwagę starannie wykonane portale z czerwonego piaskowca. Mieści się tu również szkolne schronisko młodzieżowe.

Budynek nr 5 to elegancka willa z 1908 r., zapewne projektu Paula Genge, zbudowana dla prawnika Paula Ueckera. Ozdobiona jest neoklasycystyczną dekoracją sztukatorską, w tym kopiami antycznych reliefów. W okresie międzywojennym należała do znanego fabrykanta wódek i likierów, Artura Gaede, później mieścił się tu konsulat francuski. W latach okupacji stała się rezydencją niemieckiego gauleitera Arthura Greisera. Po wojnie została siedzibą rozgłośni poznańskiej Polskiego Radia – obecnie Radio Poznań.

Bibliografia

• Księga adresowa miasta stołecznego Poznania 1935, Poznań, Wydaw. Księgi Adresowej, 1935 (reprint: Poznań, Wydaw. Miejskie, 2001, ISBN 83-87847-64-X)
• ZbigniewZ. Zakrzewski ZbigniewZ., Ulicami mojego Poznania. Przechadzki z lat 1918–1939, JózefJ. Skoracki (ilustr.), Poznań: Wydaw. Poznańskie, 1985, ISBN 83-210-0413-X, OCLC 69370432. Brak numerów stron w książce
• Władysław Czarnecki, To był też mój Poznań. Wspomnienia architekta miejskiego z lat 1925-1939, w wyb. i oprac. Janusza Dembskiego, Poznań, Wydaw. Poznańskie, 1987, ISBN 83-210-0665-5
• Kazimierz Sobkowicz, Architekci wielkopolscy. Biogramy, dzieła, stowarzyszenia, ISBN 83-00-02483-2, cz. 1, Lata 1886-1939, Poznań, Wydaw. Oddz. Poznańskiego SARP, 1988, ISBN 83-00-02480-8
• JanJ. Skuratowicz JanJ., Architektura Poznania 1890-1918, Poznań: Wydaw. Naukowe UAM, 1991, ISBN 83-232-0313-X, OCLC 69298144. Brak numerów stron w książce
• Marcin Libicki, Poznań. Przewodnik, fot. Piotr Libicki, Poznań, Gazeta Handlowa, 1997, ISBN 83-902028-4-0
• Jarosław Mulczyński, Poznańscy artyści na Łazarzu do roku 1939, "Kronika Miasta Poznania", ISSN 0137-3552, 1998, nr 3 (Święty Łazarz)
• Magdalena Warkoczewska, Św. Łazarz. Wystawa w Muzeum Historii Miasta Poznania w Ratuszu, październik – grudzień 1998, Poznań, Muzeum Narodowe, 1998, ISBN 83-85296-53-0 ("Ulice i zaułki dawnego Poznania")
• Jakub Skutecki, Poznań na widokówkach z lat 1893-1918. Ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu, Poznań, UAM, 2000, ISBN 83-903870-9-3
• Poznań. Przewodnik po zabytkach i historii, red. meryt. i oprac. tekstów Janusz Pazder, Poznań, Wydaw. Miejskie, 2003, ISBN 83-87847-92-5
• Poznań. Spis zabytków architektury, oprac. Jolanta Bielawska-Pałczyńska, Poznań, Urząd Miasta Poznania, 2004, ISBN 83-89525-07-0
• Atlas architektury Poznania, pod red. Janusza Pazdera, Poznań, Wydaw. Miejskie, 2008, ISBN 978-83-7503-058-7

Galeria

• 
  ul. Berwińskiego 1
• 
  portal szkoły
• 
  Radio Poznań
• 
  widok w stronę zach.
• 
  widok w stronę wsch.
• 
  Szkoła przy ul. Berwińskiego