USS Juneau (CL-52)

USS Juneau (CL-52) – amerykański lekki krążownik przeciwlotniczy typu Atlanta z okresu II wojny światowej.

Zobacz też: inne jednostki pływające o tej nazwie.

USS Juneau (CL-52)

Klasa	Krążownik lekki
Typ	Atlanta
Historia
Stocznia	Federal Shipbuilding
Położenie stępki	27 maja 1940
Wodowanie	25 października 1941
US Navy
Wejście do służby	14 lutego 1942
Zatopiony	13 listopada 1942
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	6000 ton
Długość	165 metrów
Szerokość	15,9 metra
Zanurzenie	5 metrów
Prędkość	32 węzły
Uzbrojenie
16 dział 127 mm /38 9 dział 28 mm 8 Oerlikon 20 mm 6 wyrzutni bomb głębinowych
Załoga	700

Okręt zwodowany 25 października 1941 roku, w trakcie kampanii na Salomonach wziął udział w bitwie pod Santa Cruz, a następnie w pierwszej bitwie pod Guadalcanalem, podczas której 13 listopada 1942 roku został zatopiony. Okręt nazwano na cześć miasta Juneau. Zatopienie okrętu pociągnęło za sobą śmierć między innymi pięciu braci Sullivanów.

Historia

Stępkę pod budowę drugiego krążownika typu Atlanta położono w stoczni Federal Shipbuilding Company 27 maja 1940. Wodowanie nastąpiło 25 października 1941, wejście do służby 14 lutego 1942. Po wejściu do służby wiosną 1942 okręt uczestniczył w blokadzie floty Vichy na Martynice i Gwadelupie. Następnie do sierpnia brał udział w eskortowaniu konwojów i patrolowaniu wód w rejonie północnego Atlantyku i Karaibów. 22 sierpnia wszedł w skład Floty Pacyfiku. 10 września wszedł w skład grupy bojowej składającej się m.in. z dwóch lotniskowców, której zadaniem było dostarczenie samolotów i zaopatrzenia na Guadalcanal. 15 września jeden z lotniskowców grupy (USS „Wasp”) został storpedowany przez japoński okręt podwodny i w rezultacie uszkodzeń musiał zostać zatopiony przez własny okręt. Większość rozbitków z tonącego okrętu przyjął na pokład „Juneau”.

26 października 1942 krążownik uczestniczył w bitwie koło wysp Santa Cruz w ramach Task Force 17, gdzie wchodził w skład pierścienia eskorty USS „Hornet” (CV-8). Po pierwszym ataku na „Horneta”, w wyniku błędu swojego dowódcy, opuścił TF17 i udał się do skupionego wokół USS „Enterprise” (CV-6) Task Force 16, przez co znacznie osłabił siłę obrony przeciwlotniczej „Horneta” przed drugim atakiem na niego. Obok pancernika USS „South Dakota” (BB-57), „Juneau” był jednak najskuteczniejszym w obronie przeciwlotniczej okrętem ze wszystkich jednostek obu zespołów w tej bitwie.

8 listopada uczestniczył w eskorcie konwoju wiozącego zaopatrzenie do Guadalcanal. Podczas tej akcji odpierał japońskie ataki lotnicze i zestrzelił sześć samolotów torpedowych. 13 listopada podczas bitwy pod Guadalcanal został trafiony przez japońską torpedę wystrzeloną przez niszczyciel „Murasame”^[1] (albo „Amatsukaze”^[2] lub „Yudachi”^[3]). Trafienie to zniszczyło przednią kotłownię i prawdopodobnie złamało stępkę^[4]. Podczas ewakuacji z miejsca bitwy, uszkodzony okręt został trafiony torpedą wystrzeloną przez japoński okręt podwodny „I-26”. Wybuch torpedy spowodował następnie eksplozję dziobowych komór amunicyjnych, przełamanie się okrętu i jego zatonięcie w zaledwie 20 sekund. Towarzyszące „Juneau” jednostki, w obawie przed kolejnymi atakami nie przystąpiły do akcji ratunkowej. Z około 100 rozbitków po ośmiu dniach w wodzie ocalało jedynie 10. Wśród ofiar było pięciu braci Sullivan.

Odkrycie wraku

Wrak okrętu został odkryty 17 marca 2018 przez RV Petrel, należący do ekspedycji Paula Allena^[5][6]

Przypisy

1. James D. Hornfischer, Neptune’s Inferno: The U.S. Navy at Guadalcanal, Bantam Books, New York 2011, s. 300 oraz Vincent P. O’Hara, U.S. Navy Against the Axis: Surface Combat 1941-1945, Naval Institute Press, Annapolis 2007, s. 111.
2. Tameichi Hara, Dowódca niszczyciela, Gdańsk 2003, s. 206 oraz Paul S. Dull A Battle History of the Imperial Japanese Navy (1941-1945), Naval Institute Press, Annapolis 2007, s. 241.
3. Eric Hammel, Guadalcanal: Decision at Sea. The Naval Battle of Guadalcanal November 13-15, 1942, Pacifica Military History, Pacifica 1988, s. 235.
4. Samuel E. Morison, Guadalcanal, Finna, Gdańsk 2004, s. 246.
5. Grupa WirtualnaG.W. Polska Grupa WirtualnaG.W., Odkryli legendarny wrak. Na pokładzie zginęło prawie 700 osób, „o2.pl” [dostęp 2018-03-20] (pol.).
6. Sunken USS Juneau Famous for the Sullivan Brothers Discovered on St. Patrick’s Day | Paul Allen [online], Paul Allen [dostęp 2018-03-20] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-20] (ang.).

Bibliografia

• Wojciech Holicki. Amerykańskie krążowniki przeciwlotnicze typu Atlanta. „Morza, Statki i Okręty”. 1999. nr 3. s. 35–46.
• Dull Paul S., A Battle History of the Imperial Japanese Navy (1941-1945), Naval Institute Press, Annapolis 2007
• Hammel Eric, Guadalcanal: Decision at Sea. The Naval Battle of Guadalcanal November 13-15, 1942, Pacifica Military History, Pacifica 1988
• Morison Samuel E., Guadalcanal, Finna, Gdańsk 2004
• Hara Tameichi, Dowódca niszczyciela, Finna, Gdańsk 2003
• Hornfischer James D., Neptune’s Inferno: The U.S. Navy at Guadalcanal, Bantam Books, New York 2011
• O’Hara Vincent P., U.S. Navy Against the Axis: Surface Combat 1941-1945, Naval Institute Press, Annapolis 2007