Loading AI tools
popularne ciastko holenderskie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tompoes lub tompouce – popularne ciastko holenderskie o charakterystycznym kształcie cegły, które składa się z dwóch warstw chrupiącego ciasta francuskiego, pomiędzy którymi znajduje się wypełnienie z jasnożółtego, gęstego kremu śmietankowego o smaku waniliowym. Rzadziej można spotkać ciastka, które są wypełnione słodką bitą śmietaną. Górna warstwa ciastka jest pokryta lukrem w kolorze (najczęściej) różowym[1]. Ciastka są do kupienia w sklepach piekarniczo-cukierniczych oraz supermarketach.
Nazwa ciastka pisana jako Tom Pouce oznacza w języku francuskim bohatera bajek dla dzieci – Tomcia Palucha[2]. We Francji ciastka podobne do holenderskiego tompoesa nazywają się millefeuille, a w Wielkiej Brytanii stosowana jest m.in. nazwa Napoleon cake.
Po raz pierwszy ciastko tompouce zostało najprawdopodobniej upieczone przez cukiernika z Amsterdamu i nazwane na cześć karła Charlesa Strattona, który występował pod pseudonimem artystycznym General Tom Thumb w amerykańskim cyrku, który w tym czasie gościł w Holandii[3]. Podczas występów w Europie (1844–1845[4][5]) sławny karzeł używał francuskiej wersji pseudonimu czyli generał Tom Pouce. Kilka lat później podobnego pseudonimu (admirał Tom Pouce) używał podczas występów także fryzyjski karzeł Jan Hannema (1839–1878)[6].
W Dniu Króla oraz podczas ważnych meczów piłkarskich, w których bierze udział drużyna holenderska – ciastka są pokrywane lukrem w kolorze pomarańczowym, który jest symbolicznym kolorem panującej dynastii Oranje-Nassau[7]. Ciastka są często dekorowane po wierzchu bitą śmietaną.
Z mąki, wody, masła i odrobiny soli przyrządza się podstawowe ciasto, do którego po rozwałkowaniu wkłada się dużą porcję masła[8]. Masła jest prawie 2,5 krotnie więcej niż ciasta. Masło wgniata się do ciasta za pomocą wałka i po wyrobieniu odstawia do lodówki na 10–15 minut. Następnie ciasto rozwałkowuje na stolnicy, składa na cztery warstwy, odkłada do lodówki i ponownie rozwałkowuje i składa na cztery warstwy. Ta czynność zostaje powtórzona kilkakrotnie, np. 3 razy w celu wyrobienia jak największej ilości warstw w cieście. W międzyczasie ciasto za każdym razem leżakuje w lodówce około 2 godziny. Ostatecznie gotowe ciasto rozwałkowuje się na grubość około 1,5 milimetra, wyciska dziurki i piecze na blasze w piekarniku w temperaturze około 180 °C przy uchylonym lufciku, aby uniknąć gromadzenia się pary. Upieczone ciasto powinno być złocisto-brązowe, chrupkie i "skrzypieć" podczas krojenia nożem.
Podstawowymi składnikami kremu, którym wypełnia się ciastka są: pełne mleko krowie, cukier, żółtka jaj, skrobia kukurydziana (tzw. maizena) oraz laska waniliowa[8]. Z tych składników sporządza się gęsty budyń o gładkiej strukturze. W tym celu zagotowuje się mleko z cukrem, a z maizeny, żółtek i reszty cukru sporządza masę o jednolitej strukturze, którą dodaje się do mleka porcjami ciągle mieszając, a na końcu zagotowuje przez kilka minut. Gotowy krem wykłada się na blachę. Po schłodzeniu w lodówce stężały kroi na kawałki i roztrzepuje się w mikserze na jednolitą, plastyczną masę. W tej postaci masę rozprowadza się po spodniej warstwie upieczonego ciasta francuskiego i nakrywa drugą warstwą.
Po przełożeniu dwóch warstw ciasta francuskiego kremem wykonuje się lukier. Jego wykonanie polega na rozprowadzeniu cukru pudru niewielką ilością białka jaja kurzego i dodaniu odpowiedniej ilości soku z buraków czerwonych aż do otrzymania pożądanej różowej barwy[8]. Na ciasto nakłada się cienką warstwę różowego lukru. Po wyschnięciu lukru ciasto kroi się na prostokątne kawałki i często dekoruje po wierzchu bitą śmietaną.
W Belgii ciastko jest zazwyczaj kwadratowe, a nie prostokątne i jest zawsze pokryte warstwą białego, a nie różowego jak w Holandii, lukru[6]. Znane jest też pod nazwą boekske[9] lub glacéke[3].
W wielu krajach europejskich ciastka podobne do holenderskiego tompouce noszą nazwy związane z osobą Napoleona. Nie wiadomo dokładnie, dlaczego ciastka tak zostały nazwane, ale wiadomo, że w jednym z aktów scenicznych Charles Stratton wcielał się w postać Napoleona Bonaparte[6].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
