Telemarkskanalen
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Telemarkskanalen – nazwa śródlądowej drogi wodnej łączącej miejscowości Skien oraz Dalen w regionie administracyjnym Telemark w południowej Norwegii. Powstała w XIX w. droga wodna wykorzystuje kilka z szeregu długich jezior, występujących licznie w dorzeczu rzeki Skien, które połączono dwoma przekopanymi kanałami z 18 śluzami zgrupowanymi w 8 zespołów.
MS „Henrik Ibsen” na śluzach Vrangfoss | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Lata budowy | |||
Długość |
105 km | ||
Różnica poziomów |
72 m | ||
Początek | |||
Miejsce | |||
współrzędne | |||
Koniec | |||
Miejsce |
Dalen | ||
współrzędne | |||
Typ kanału | |||
Śluzy |
18 | ||
|
Pierwszy kanał, Norsjø–Skien, z zespołami śluz w Skien i Løveid, został zbudowany w latach 1854–1861. Łączy miejscowość Skien z jeziorem Norsjø. Drugi kanał, Norsjø – Bandak, dłuższy od poprzedniego, prowadził z od zachodniej zatoki jeziora Norsjø przez jeziora Flåvatn i Kviteseidvatn do wschodniego krańca jeziora Bandak. Został otwarty w 1892 r. przez ówczesnego ministra transportu Norwegii, Hansa H. T. Nysoma[1]. W chwili swojego uruchomienia kanał ten uznawany był w całej Europie za wybitne dzieło inżynierii. Odnoga tej drogi wodnej, wiodąca z północnego krańca jeziora Norsjø, daje dostęp przez jezioro Heddalsvatnet do odległego o niespełna 30 km miasta Notodden. Odcinek Norsjø – Bandak był wykorzystywany nie tylko do transportu statkami i barkami pasażerów i ładunków, ale również do spławu drewna, wykorzystywanego w zakładach papierniczych Norske Skog Union w Skien. Spław zanikł w związku z zamknięciem papierni w 2006 r. Cały kanał, umożliwiający w pewnym zakresie na regulowanie poziomu wody w jeziorach na swojej trasie, pełni też ograniczone funkcje przeciwpowodziowe.
Cały kanał Telemark liczy 105 km długości. 18 śluz pozwala pokonać w drodze ze Skien do Dalen różnicę wysokości wynoszącą 72 m. Największy zespół śluz to Vrangfoss, gdzie przy pomocy pięciu kolejnych komór pokonuje się różnicę poziomów 23 m.