T48 – amerykańskie lekkie działo samobieżne z okresu II wojny światowej, zbudowane na podwoziu półgąsienicowego transportera opancerzonego M3. Większość przekazano ZSRR, gdzie służyły pod oznaczeniem SU-57.
 T48 / SU-57 w Muzeum Wielkiej Wojny Ojczyźnianej w Moskwie | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
White Motor Company |
| Typ pojazdu |
przeciwpancerne działo samobieżne |
| Trakcja |
półgąsienicowa |
| Załoga |
5 |
| Historia | |
| Prototypy |
1942 |
| Produkcja |
1943 |
| Egzemplarze |
962 |
| Dane techniczne | |
| Silnik |
1 silnik gaźnikowy, rzędowy, 4-suwowy, 6-cylindrowy White 160AX o mocy 148 KM |
| Poj. zb. paliwa |
227 l |
| Pancerz |
spawany z płyt walcowanych o grubości 6,3 - 16 mm |
| Długość |
5,99 m |
| Szerokość |
2,19 m |
| Wysokość |
2,23 m |
| Prześwit |
0,28 m |
| Masa |
9 530 kg (bojowa) |
| Moc jedn. |
15,6 KM/t |
| Nacisk jedn. |
0,86 kg/cm³ |
| Osiągi | |
| Prędkość |
72 km/h (droga) |
| Zasięg pojazdu |
320 - 350 km |
| Pokonywanie przeszkód | |
| Brody (głęb.) |
0,80 m |
| Rowy (szer.) |
1,00 m |
| Ściany (wys.) |
0,30 m |
| Kąt podjazdu |
30° |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 1 armata przeciwpancerna M1 kal. 57 mm (zapas amunicji 99 naboi) | |
| Użytkownicy | |
| ZSRR, Wielka Brytania, Polska | |
Historia
Działo zostało opracowane w 1942 roku na wniosek mieszanej brytyjsko-amerykańskiej komisji uzbrojenia. Opracowano prototyp uzbrojony w 6-funtową armatę konstrukcji brytyjskiej, produkowaną w USA na licencji pod oznaczeniem M1. Armia amerykańska nie przyjęła pojazdu na swoje uzbrojenie. Ustalono jednak, że będzie on produkowany dla armii brytyjskiej.
W roku 1943 zakłady White Motor Company w Cleveland i Diamond T Motor Car Company w Chicago wyprodukowały 962 pojazdy. Z tego 680 wysłano do Wielkiej Brytanii. Nie znalazły tam szerszego zastosowania, gdyż uznano, że armata 57 mm jest nieodpowiednia do zwalczania ciężkich czołgów niemieckich. Część pojazdów, po wymontowaniu uzbrojenia, używano w armii brytyjskiej jako zwykłe transportery opancerzone.
Służba
Większość pojazdów (650 sztuk) w oryginalnej postaci wysłano (w ramach umowy Lend-Lease) do ZSRR, gdzie przyjęto je do uzbrojenia Armii Radzieckiej pod oznaczeniem SU-57.
Działo SU-57 znalazło się na uzbrojeniu ludowego Wojska Polskiego. W marcu 1944 przybył transport 15 pojazdów, z których 13 włączono do kompanii dział samobieżnych. Weszła ona w skład 1 batalionu rozpoznawczego. 7 czerwca 1944 roku z dział utworzono 7 samodzielny dywizjon artylerii samobieżnej[1]. Sprzęt ten wykruszył się w walkach i z powodu awarii. Uzupełnień nie przysyłano, bo był on nietypowy. 10 maja 1945 roku pozostało w 7 sdas 5 dział tego typu[2].
Po wojnie zostały one przekazane do KBW. Demontowano z nich działa i używano jako transportery opancerzone, m.in. podczas walk z oddziałami UPA w południowo-wschodniej Polsce. Wycofano je z uzbrojenia pod koniec lat 50.
Pojazdy następnie trafiły do łódzkich zakładów filmowych, gdzie statystowały w filmach udając niemieckie transportery opancerzone z okresu II wojny światowej. Działa SU-57 występowały między innymi w filmie Krajobraz po bitwie.
Egzemplarze muzealne
- Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie eksponuje pojazd noszący w czasie wojny nr 507. Pojazd trafił do Muzeum Wojska Polskiego w 1973 roku. Jego numer ewidencyjny to 4021003 a numer silnika to 160AX 2359[3]. W 2010 roku firma B+S IMPORT-EKSPORT wykonała remont kapitalny SU-57 na zlecenie Muzeum Wojska Polskiego[4].
- Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu eksponuje pojazd noszący w czasie wojny nr 505. Pojazd trafił do muzeum z Łódzkiej Wytwórni Filmów Fabularnych w 1975 roku. W latach 2008–2009 pojazd został poddany kapitalnemu remontowi w gostyńskim przedsiębiorstwie Handmet Sp. J[5].
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
