![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Mehoffer_Strange_garden.jpg/640px-Mehoffer_Strange_garden.jpg&w=640&q=50)
Sztuka
część dorobku kulturowego cywilizacji, manifestująca się poprzez utwory, w tym dzieła artystyczne. / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Sztuka?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Sztuka – różnie definiowany element kultury, przejawiający się utworami, w tym dziełami sztuki. Zdaniem niektórych pojęcie sztuki jest niemożliwe do kompletnego określenia, bo jej granice są ciągle redefiniowane i w każdej chwili może pojawić się dzieło, które w arbitralnie przyjętej, domkniętej definicji się nie mieści[uwaga 1]. Sztuka spełnia rozmaite funkcje, m.in. estetyczne, społeczne, dydaktyczne, terapeutyczne, jednak nie stanowią one o jej istocie[uwaga 2]. Nie ma powszechnie uznanych kryteriów oddzielających sztukę od rzemiosła, techniki, sportu, nauki i polityki; przykładowo za formy sztuki uznaje się lutnictwo, gimnastykę artystyczną, eseistykę, tworzenie reportaży i sztukę wojenną; każda z tych działalności łączy się z innymi, nieartystycznymi obszarami kultury.
![]() |
Ten artykuł dotyczy dziedziny działalności ludzkiej. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa. |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Mehoffer_Strange_garden.jpg/640px-Mehoffer_Strange_garden.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Potala_Palace%2C_August_2009.jpg/640px-Potala_Palace%2C_August_2009.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Quenya_Example.svg/320px-Quenya_Example.svg.png)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/W_Parafii_NMP_z_Lourdes%2C_1_czerwca_2019_r.%2C_dyr._Marcin_Miotelka.png/640px-W_Parafii_NMP_z_Lourdes%2C_1_czerwca_2019_r.%2C_dyr._Marcin_Miotelka.png)
Mimo płynności i umowności pojęcia sztuki wyróżnia się w niej różne obszary definiowane metodą twórczości:
- sztuka kulinarna;
- sztuki wizualne, np. sztuki plastyczne;
- sztuki muzyczne;
- teatr;
- literatura piękna;
- językotwórstwo artystyczne;
- film artystyczny.
Typy sztuki wyróżnia się też na podstawie celu lub tematu – przykłady takich kategorii to sztuka użytkowa i sztuka sakralna.
Sztuka istnieje od czasów prehistorycznych, konkretniej paleolitu. Rozwój kolejnych technologii umożliwił stworzenie jej nowych obszarów; przykładowo rewolucja neolityczna doprowadziła do osiadłego trybu życia, rozwoju budownictwa i przez to początków architektury. Kończący prehistorię wynalazek pisma otworzył:
- ściśle rozumianą literaturę – utwory literackie w formie trwałej, niezależnej od przekazu ustnego;
- kaligrafię;
- projektowanie pism w celach rozrywkowo-estetycznych; przykładem jest alfabet tengwar.
Nowożytność to pojawienie się fotografii, filmu i gier komputerowych.
Osoba uprawiająca sztukę to artysta lub artystka. Sztuka jest jednym z przedmiotów badań humanistyki, np. historii sztuki i estetyki.