Synagoga w Bielsku
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Synagoga w Bielsku-Białej – synagoga, która znajdowała się w Bielsku (od 1951 roku Bielsko-Biała), na Dolnym Przedmieściu, między dzisiejszymi ulicami Adama Mickiewicza i 3 Maja. Zniszczona podczas II wojny światowej.
 Synagoga w 1912 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Budulec |
murowana |
| Architekt |
Ludwik Schöne, |
| Data budowy |
1879–1881 |
| Data zburzenia |
13 września 1939 |
| Tradycja | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie Bielska-Białej  | |
 49°49′30″N 19°02′38″E | |
Synagoga została zbudowana w latach 1879–1881 według projektu Ludwika Schöne i Karola Korna w stylu neomauretańskim z akcentami neoromańskimi i była kopią powstałej rok wcześniej synagogi w węgierskim Szombathely autorstwa Ludwika Schöne. Gmina żydowska w Bielsku postanowiła wybudować nową synagogę w marcu 1879 roku. Po uroczystym otwarciu 22 września 1881 roku doszło do konfliktu między pierwotnym autorem planów Ludwikiem Schöne a Karolem Kornem, bowiem prasa podała wyłącznie nazwisko Korna jako architekta i wykonawcy świątyni. Schöne poinformował prasę, że Korn sprawował czynności architekta prowadzącego budowę, natomiast plany, detale artystyczne jak i obliczenie kosztów pochodziły z biura architektonicznego Ludwika Schöne w Wiedniu. Wykonawcą budowlanym synagogi była firma inżyniera Rosta z Białej[1].
Stanowiła charakterystyczny akcent architektoniczny miasta, posiadała attykę, liczne sterczyny z kopułami, neoromańskie okna oraz dwie ośmioboczne wieże z hełmami. Budowlę otaczała bujna zieleń. Główne wejście znajdowało się od strony ulicy Mickiewicza.
Podczas II wojny światowej, 13 września 1939 roku synagoga została doszczętnie zniszczona; zachowały się jedynie fundamenty i część piwniczna budynku. W latach 60. XX wieku zbudowano w jej miejscu modernistyczny gmach, w którym otworzono Galerię Bielską BWA.
W 1991 roku Komitet Obywatelski wmurował na zachodniej ścianie BWA tablicę pamiątkową.
W 2015 roku Matthias Seitner, inżynier architekt z Wiednia, wykonał wirtualną rekonstrukcję bielskiej synagogi, którą zaprezentował w 2017 roku w Galerii Bielskiej BWA, znajdującej się w miejscu zburzonej synagogi[2].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
