Stopa (miara)

Stopa – jednostka miary, nawiązująca do przeciętnej długości stopy ludzkiej. W różnych krajach miała ona różną długość. Zmieniała się także na przestrzeni wieków. Obecnie przez stopę najczęściej rozumie się stopę angielską (foot) = 30,480 cm, czyli 1 m = 3,280840 stopy. Skrót: ft. Stosowany jest także symbol ′ (prim)^[1], np. 50′. Dawniej spotykało się również zapis z użyciem apostrofu zastępczego^[2] (np. 50').

Najczęściej stanowiła 1/2 łokcia i dzieliła się na 12 cali.

Stopa polska:

• stopa staropolska, tj. warszawska – do 1819 r. = 29,78 cm
• stopa galicyjska, tj. lwowska – 1787–1856 r. = 29,77 cm
• stopa wrocławska – do 1816 r. = 28,80 cm
• stopa krakowska – 1836–1857 r. = 29,8 cm
• stopa litewska = ok. 32 cm

Za granicą:

• stopa duńska (fod) – ok. 1835 = 31,384 cm
• stopa angielska (foot) – ok. 1835 = 30,480 cm
• stopa szwedzka (Fot) – ok. 1835 = 29,690 cm
• stopa hanowerska (Fuss) – ok. 1835 = 29,199 cm
• stopa lubecka (Fuss) – ok. 1835 = 28,852 cm
• stopa hamburska (Fuss) – ok. 1835 = 28,649 cm
• stopa drezdeńska (Fuss) – ok. 1835 = 28,326 cm
• stopa lipska (Fuss) – ok. 1835 = 28,266 cm
• stopa madrycka (pies) – ok. 1835 = 28,266 cm
• stopa paryska (pied) – ok. 1769 = 32,484 cm (144 linie paryskie)

Miary antyczne:

• stopa attycka = 29,6 cm
• stopa eginecka = 33,3 cm
• stopa egipska = 35 cm
• stopa grecka = 30,83 cm
• stopa olimpijska = 32 cm
• stopa pergameńska = 35 cm
• stopa rzymska = 29,6 cm
• stopa używana w architekturze = 29,4–29,6 cm i 32,6 cm

Zobacz też

• miary staropolskie – przegląd historyczny
• miary rzymskie

Przypisy

1. Robert Bringhurst: Elementarz stylu w typografii. Wyd. 3. Kraków: d2d.pl, 2013, s. 346. ISBN 978-83-927308-6-6.
2. Poradnia Językowa PWN.