Statystyczna kontrola procesu
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Statystyczna kontrola procesu (SKP, ang. statistical process control, SPC) – metoda zarządzania jakością z zastosowaniem statystycznej kontroli procesów przemysłowych[1].
SPC jest oparte na stałym prowadzeniu kart kontrolnych procesów, które umożliwiają obiektywną ocenę, czy dany proces podlega swojej normalnej zmienności, czy zaczyna zachowywać się "niestandardowo". Zgodnie z teorią kart kontrolnych przyczyny zmienności w procesie można podzielić na[2][3]:
- Przyczyny naturalne (standardowe) - widoczne są przez cały czas prowadzenia czynności; przyczyny naturalne zmienności są stałe co do wielkości i występują w dużej ilości, ale pojedynczy efekt każdej z nich jest niewielki; naturalne przyczyny zmienności mają wpływ tylko na zmienność krótkoterminową; aby je zmniejszyć potrzeba zmiany całego procesu; przykładowe naturalne przyczyny zmienności to zmienność czynników produkcji, zmienność warunków czy dokładność aparatury pomiarowej, w których prowadzony jest proces;
- Przyczyny specjalne (niestandardowe) - przyczyny zmienności nie zawsze obecne w procesie oraz zmienne co do wielkości; wywołują dużą zmienność w procesie, powodują przesunięcie się średniej i dzięki temu mają wpływ na długoterminową wariancję, przykładowe specjalne przyczyny zmienności to złe ustawienie maszyny, niewykwalifikowany operator;
Dzięki stosowaniu kart kontrolnych można szybko zauważyć kiedy dane zjawisko zaczyna zachowywać się "niestandardowo" i w razie potrzeby zareagować. W przemyśle karty kontrolne służą do sprawdzania stabilności procesu produkcyjnego w czasie.
Twórcą metody jest Walter A. Shewhart, który wdrożył te metody w amerykańskim przemyśle samochodowym w latach 30. XX w.[4]