Loading AI tools
oficer dyplomowany Wojska Polskiego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Sztarejko (ur. 20 września 1895[1] w Oranach, zm. 13 października 1976 w Londynie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Urodził się 20 września 1895 w Oranach, w ówczesnym powiecie trockim guberni wileńskiej, w rodzinie Wincentego i Ewy z Bałukonisów[2]. W czasie wojny z bolszewikami dowodził kompanią i I batalionem 82 pułku piechoty w Brześciu[3].
3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 1106. lokatą w korpusie oficerów piechoty[4]. 10 lipca tego roku został zatwierdzony na stanowisku pełniącego obowiązki dowódcy batalionu w 82 pp[5]. W 1923 pełnił obowiązki dowódcy I batalionu[6]. W sierpniu 1924 został przydzielony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IX w Brześciu na stanowisko referenta w Oddziale Wyszkolenia Sztabu[7]. Pełniąc służbę w DOK IX pozostawał oficerem nadetatowym 82 pułku piechoty[8]. 1 grudnia 1924 został mianowany majorem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 245. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. W maju 1925 nadal dowodził I batalionem 82 pp[10]. W maju 1927 został przydzielony do 14 Dywizji Piechoty w Poznaniu na stanowisko oficera Przysposobienia Wojskowego[11]. Obowiązki objął 21 czerwca 1927[3]. 23 grudnia 1927 został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z pozostawieniem na dotychczas zajmowanym stanowisku[12]. 2 listopada 1928 rozpoczął studia na Kursie Normalnym Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie[3]. Z dniem 1 listopada 1930, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, przydzielony został do Doświadczalnego Centrum Wyszkolenia w Rembertowie, które wkrótce przeformowane zostało w Centrum Wyszkolenia Piechoty, na stanowisko wykładowcy taktyki broni połączonych[13][3]. 2 grudnia 1930 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 i 39. lokatą w korpusie oficerów piechoty[14]. W marcu 1932 wyznaczony został na stanowisko szefa sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IX w Brześciu[3][15][16]. Z dniem 8 maja 1934 został przeniesiony do 39 pułku piechoty w Jarosławiu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[17]. W 1937 objął dowództwo 84 pułku piechoty w Pińsku, na czele którego walczył w kampanii wrześniowej 1939. Na stopień pułkownika został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 i 14. lokatą w korpusie oficerów piechoty[18].
Dowodził podczas bitwy nad Bzurą oddziałem wydzielonym w Puszczy Kampinoskiej (16–19 września). Ranny podczas bombardowania Modlina w ostatnich dniach oblężenia. Po zakończeniu działań w niewoli niemieckiej w Oflagu IIC Woldenberg. Uczestnik konspiracji obozowej. W Oflagu IIC Woldenberg wyznaczony na dowódcę samoobrony w wypadku podjęcia przez Niemców akcji zmierzającej do likwidacji obozu. Podczas ewakuacji w styczniu 1945 stał na czele kolumny „Zachód”, złożonej z 879 jeńców, która przechodziła pod eskortą oddziałów Landswehry do Oflagu VIIA Murnau. 23 listopada 1945 objął dowództwo 4 Wołyńskiej Brygady Piechoty[19]. Po zakończeniu służby pozostał na emigracji. Zmarł 13 października 1976 w Londynie.
Był żonaty z Celiną z Kierszniewskich (1900–1940), z którą miał córkę Danutę Marię (ur. 8 września 1923) i syna Andrzeja Jerzego Stanisława (ur. 5 listopada 1929)[20][21]. Bratem żony był Feliks Kierszniewski (ur. 1895), kapitan łączności Wojska Polskiego, który miał córkę Grażynę (1924–1940)[21]. 8 lipca 1940 Celina Sztarejko z córką Danutą i bratanicą Grażyną Kierszewską zostały zamordowane w niemieckim obozie Rotunda Zamojska[21][22]. Andrzejem Sztarejko, po aresztowaniu matki i siostry, zaopiekowała się żona kapitana Zygmunta Kozika, który razem ze Stanisławem Sztareko przebywał w Oflagu IIC Woldenberg[21]. W 1942 w Warszawie trafił pod opiekę chrzestnego p. Kruczyńskiego[21]. Od września 1943 w konspiracji był łącznikiem w Oddziale VII Komendy Głównej Armii Krajowej[21]. Walczył w powstaniu warszawskim[21].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.