Stanisław Steczkowski (oficer)

Stanisław Wiktor Steczkowski ps. „Zagończyk” (ur. 19 grudnia 1897 w Stawiskach, zm. 16 lipca 1980 w Warszawie) – pułkownik Armii Krajowej, dowódca 4. Rejonu Obwodu Śródmieście w Warszawie. Uczestnik powstania warszawskiego.

Ten artykuł dotyczy oficera. Zobacz też: inne osoby o tym nazwisku.

Stanisław Wiktor Steczkowski

Staśko, Zagończyk, Pohost, Skała

pułkownik
Data i miejsce urodzenia	19 grudnia 1897 Stawiski
Data i miejsce śmierci	16 lipca 1980 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1918–1945
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Armia Krajowa
Jednostki	21 Pułk Piechoty „Dzieci Warszawy”, 6 Pułk Strzelców Podhalańskich, 57 Pułk Piechoty Wielkopolskiej, Batalion ON „Szamotuły”, 15 Pułk Piechoty AK „Wilków”
Stanowiska	dowódca batalionu
Główne wojny i bitwy	Wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa powstanie warszawskie
Odznaczenia

Grób Stanisława Steczkowskiego na Powązkach Wojskowych

Życiorys

Syn Jana i Walentyny z domu Góreckiej. W listopadzie 1918 brał udział w rozbrajaniu Niemców w Stawiskach, w ramach POW^[1]. Podporucznik ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919^[2]. Początkowo w 21 pułku piechoty. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920.

W latach 20. i 30. XX wieku służył w 6 pułku strzelców podhalańskich w Samborze. Porucznik ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1921 roku w korpusie oficerów piechoty^[3][4][5]. W 1934 ukończył Wydział Konsularny Szkoły Nauk Politycznych w Warszawie. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 i 75. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[6]. Następnie od 1938 oficer w 57 pułku piechoty wielkopolskiej na stanowisku komendanta powiatowego Przysposobienia Wojskowego Szamotuły^[7]. W kampanii wrześniowej 1939 roku, w stopniu kapitana, dowodził batalionem Obrony Narodowej „Szamotuły”. Brał udział w bitwie nad Bzurą.

W 1940 wstąpił do Polskiej Organizacji Zbrojnej, gdzie dowodził Obwodem Warszawa-Śródmieście. Po scaleniu POZ z Armią Krajową w 1942 powołano go w stopniu majora, na komendanta 4. Rejonu Obwodu Śródmieście. Funkcję tę pełnił również w trakcie powstania warszawskiego^[8]. Dowodził m.in. oddziałami śródmiejskimi, które przeprowadziły wspomagające uderzenie na pl. Żelaznej Bramy podczas nieudanej próby przebicia do Śródmieścia, podjętej przez obrońców Starówki (30/31 sierpnia). 20 września 1944 powołany na zastępcę dowódcy 15 pułku piechoty AK „Wilków”. Od 2 października awansowany na stopień podpułkownika.

Po kapitulacji powstania przebywał w obozach Lamsdorf, a następnie Oflagu II C Woldenberg. Do 1949 pracował w wojsku na terenie Szczecina, a następnie zamieszkał w Warszawie, gdzie pracował w Radzie Pamięci Walk i Męczeństwa.

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B16-8-1/2)^[9].

Rodzina

Jego brat ppor. Franciszek Steczkowski „Groźny” również walczył w powstaniu warszawskim w szeregach batalionu „Chrobry I” i został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari^[10]. Pozostali bracia: kpt. inż. Władysław Steczkowski – „Biały Orzeł” (dowódca oddziału AK w Stawiskach, odznaczony orderem Virtuti Militari) oraz Paweł Steczkowski „Długi” byli żołnierzami Armii Krajowej. Jego dwaj synowie (w wieku 21 i 17 lat) zginęli w powstaniu warszawskim^[1].

Ordery i odznaczenia

• Order Sztandaru Pracy II kl.^[11]
• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (2 października 1944)^[10][11] nr 12351^[12]
• Krzyż Walecznych (trzykrotnie)^[11]
• Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami^[11]
• Medal Niepodległości (16 marca 1937)^[13]
• Srebrny Krzyż Zasługi (18 marca 1932)^[14]
• Krzyż Partyzancki^[11]
• Krzyż Legionowy^[11]
• Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 1987^[15]

Przypisy

1. płk. Stanisław Steczkowski. Stawiski.pl. [dostęp 2010-04-22].
2. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 514.
3. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 106, 256.
4. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 92, 620.
5. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 98.
6. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 48.
7. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 678.
8. Stanisław Steczkowski, „Zagończyk”. [w:] Powstańcze Biogramy [on-line]. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2015-07-24].
9. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
10. Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, Tom IV. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 1997, s. 128.
11. Marek Getter: Stanisław Wiktor Steczkowski. [w:] iPSB (biogram pochodzi z XLIII tomu Polskiego Słownika Biograficznego opublikowanego w latach 2004–2005) [on-line]. Instytut Historii PAN, Narodowy Instytut Audiowizualny. [dostęp 2015-07-24].
12. ŁukomskiŁ. G. ŁukomskiŁ., PolakP. B. PolakP., SuchcitzS. A. SuchcitzS., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 509.
13. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
14. M.P. z 1932 r. nr 65, poz. 87 „za zasługi na polu wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego”.
15. Lista Polaków, którym nadano tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. yadvashem.org. [dostęp 2015-07-2015]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-03)].zły zapis daty dostępu

Bibliografia

• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, 1935. [dostęp 2016-06-05].
• Lubicz-Nycz B., Batalion Kiliński AK 1940–1944, Warszawa 1986 ISBN 83-01-05664-9.
• J. Kreusch, A. K. Kunert, T. Labuszewski (oprac.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. T. IV. Warszawa 1997.
• Marek Getter, Steczkowski Stanisław Wiktor (1897–1980) [w:] Polski Słownik Biograficzny, Tom XLIII (2004–2005), s. 108–110.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.