Sielce (Warszawa)
część dzielnicy Mokotów w Warszawie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
część dzielnicy Mokotów w Warszawie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sielce (hist. Siedlce)[4] – obszar MSI w dzielnicy Mokotów w Warszawie[1].
Obszar MSI[1] Warszawy | |
Budynki przy ul. Czerniakowskiej róg ul. Gagarina | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miasto | |
W granicach Warszawy | |
Tablice rejestracyjne |
WE |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
Położenie na mapie Warszawy | |
52°12′05″N 21°02′22″E | |
Strona internetowa |
Zgodnie z MSI granice obszaru Sielce wyznaczają następujące ulice: Nowosielecka, Podchorążych, Gagarina, Spacerowa (wzdłuż granicy dzielnic Śródmieście/Mokotów), następnie korona skarpy warszawskiej, przecinając ulice Dworkową, Morskie Oko, Belgijską i Boryszewską w kierunku południowym do ul. Dolnej na wysokości kościoła św. Michała, poprzez wschodnią granicę skweru Małkowskich, wschodnią granicę Warszawianki, przecinając ul. Żywnego i al. Giżyckiego do wysokości Królikarni, a następnie ulice: Idzikowskiego, Witosa i Czerniakowska[1].
W 1412 r. leżące na północy Siedlce (nazwa oznacza miejsce zasiedlone, późniejsze Sielce) książę Janusz I Starszy przekazał dziekanowi kapituły kolegiackiej św. Jana[4] i jako własność Kościoła dotrwały aż do konfiskaty przez rząd pruski po III rozbiorze Polski. Niewielki areał tej wsi (5 łanów w 1528 r.) wskazuje na to, że stanowiła niegdyś razem z Czerniakowem i Czarnowem jedną całość. Znajdował się tam folwark i wójtostwo, a w XVI wieku mieszkał w Sielcach sukiennik.
Ulica Czerska odchodząca od ulicy Chełmskiej to jedyna pozostałość po średniowiecznym trakcie prowadzącym z Warszawy do Czerska, od którego pochodzi nazwa ulicy.
Wieś duchowna Siedlcza w 1580 znajdowała się w powiecie warszawskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego[5].
Pod koniec XVIII lub na początku XIX wieku w Sielcach utworzony został istniejący do dziś Folwark Sielce, stanowiący jeden z najcenniejszych sieleckich zabytków. W pierwszej połowie XIX wieku część terenów Sielc należała do wielkiego księcia Konstantego. W roku 1820 poślubił on Joannę Grudzińską, która zmarła wkrótce po śmierci męża w 1831 r. Zostawiła testament, w którym swoje dobra w Polsce – w tym Sielce – zapisała królowi polskiemu, carowi Mikołajowi I. Wówczas Sielce przeszły na własność państwa rosyjskiego, do którego należały do odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku. Około 1860 na części gruntów dawnego folwarku założono hodowlę jedwabników[4].
W drugiej połowie XIX wieku Sielce należały do gminy Mokotów w powiecie warszawskim, zaś w strukturze kościoła katolickiego stanowiły część parafii Wilanów[6].
16 maja 1891 oddano do użytku odcinek Kolei Konnej Wilanowskiej przecinający wieś, przebiegający wzdłuż Drogi Książęcej, obecnej ulicy Chełmskiej[7]. Od 1894 roku pociągi ciągnięte były przez lokomotywy parowe. Mieszkańcom przeszkadzał jednak hałas i dym parowozów przejeżdżających przez wieś. W wyniku ich protestów w 1913 wytyczono nowy przebieg torów kolejowych wzdłuż Bernardyńskiej Wody, który omijał wieś. 15 maja 1914 ruch pociągów parowych przez Sielce i Wójtówkę zamknięto. W 1914 roku przez krótki czas po torach kolejowych przebiegających przez wieś kursował tramwaj konny, ale ze względu na małe zainteresowanie przewozami ruch szybko zamknięto, zaś przecinające wieś tory rozebrano[8].
Sielce włączono do Warszawy, wraz z całą gminą Mokotów, na mocy rozporządzenia z dnia 8 kwietnia 1916 generała-gubernatora warszawskiego Hansa Hartwiga von Beselera, obowiązującego z mocą wsteczną od 1 kwietnia 1916[2][3]. Jednocześnie dawna ulica Książęca zyskała nazwę Chełmskiej, Łazienkowska – Nabielaka, Długa – Iwickiej, Ogrodowa – Czerskiej, Wspólna – Magnuszewskiej[b], Okopowa – Podchorążych. Zmiany te były początkiem przekształcenia Sielc z siedliska wiejskiego i wypoczynkowego w obszar zurbanizowany i uprzemysłowiony.
16 listopada 1916 Sielce zostały wyłączone z katolickiej parafii Wilanów i weszły w skład nowej parafii św. Bonifacego z siedzibą w klasztorze czerniakowskim[9], który już od 1904 mieścił filię parafii wilanowskiej odpowiedzialną między innymi za prowadzenie ksiąg stanu cywilnego mieszkańców Sielc[10][11].
17 kwietnia 1921 Sielce zostały włączone do warszawskiej sieci transportu publicznego dzięki uruchomieniu komunikacji autobusowej[12][13]. 19 listopada 1922 oddano do użytku jednotorową linię tramwajową łączącą Sielce z ulicą Książęcą wzdłuż ulicy Czerniakowskiej, która zastąpiła komunikację autobusową. Trasa tramwajowa kończyła się na Sielcach krańcem „Wójtówka” w postaci trójkąta torowego położonego na skrzyżowaniu ulic Czerniakowskiej i Chełmskiej. 24 grudnia 1922 linia została przedłużona o kilometr na południe do pętli na placu Bernardyńskim, na terenie Czerniakowa[14][15].
W okresie międzywojennym zachodnie tereny Sielc w rejonie ulicy Belwederskiej powoli stawały się modnym i eleganckim rejonem dolnego Mokotowa. Proces ten przerwał wybuch II wojny światowej i zniszczenia spowodowane przez toczące się na Sielcach walki w czasie powstania warszawskiego. Pod naporem Niemców w nocy z 15 na 16 września 1944 oddziały polskie wycofały się z Sielc na Górny Mokotów[16].
W 1949 roku przy ulicy Chełmskiej 21 powstała Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych.
Sielce kilkukrotnie pojawiały się jako tło dla realizacji filmowych. Przed nieistniejącą już zajezdnią autobusową przy ul. Chełmskiej, oraz przed wjazdem na teren Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych kręcono sceny filmu Miś Stanisława Barei.
W latach 1953−1966 powstało osiedle Sielce w rejonie ulic Łużyckiej, Czerskiej, Chełmskiej i Sieleckiej, zbudowane według projektu Zofii Fafiusowej z zespołem, Jerzego Baumillera i Jana Zdanowicza.
W 2024 oddano do użytku linię tramwajową na ulicy Gagarina z końcowym przystankiem Sielce przy skrzyżowaniu z ulicą Czerniakowską[17].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.