Sak K’uk
królowa miasta Palenque / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Sak K’uk znana też jako Muwaan Mat (ur. ?, zm. 640[1]) – majańska królowa miasta Palenque i następczyni Ajen Yohl Mat. Panowała w latach 612-615 i była drugą kobietą zasiadającą na tronie Palenque.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8a/ZacKukProfile.jpg)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Sak_K%27uk%27.svg/640px-Sak_K%27uk%27.svg.png)
Po śmierci Ajen Yohl Mata nastąpił kryzys dynastyczny, ponieważ władca nie pozostawił potomków, a Janaab Pakal – przypuszczalnie jego brat lub mąż królowej Yohl Ik’nal zmarł kilka miesięcy wcześniej. W tej sytuacji władzę objęła jego córka Sak K’uk’, która wstąpiła na tron 19 października 612 roku[2].
Inskrypcje podają, że 9 maja 613 roku nastąpił koniec k’atuna 9.9.0.0.0 (jednego z okresów w kalendarzu Majów), który był zawsze uroczyście celebrowany przez władców, ale w tym czasie nie odbyły się żadne rytuały ku czci bóstw. Zamiast tego teks podaje niejasną wzmiankę o utraconej boskiej pani i utraconym panie[2]. Być może odnosi się ona do braku władcy, bez którego rytuały nie mogły się odbyć.
Po trzech latach rządów Sak K’uk przekazała władzę swojemu synowi Pakalowi, który miał wówczas dwanaście lat. Wydarzenie to upamiętniono na tzw. owalnej tablicy pałacowej, na której królowa przekazuje synowi nakrycie głowy, będące atrybutem władzy[3]. Po tym czasie prawdopodobnie to ona nadal w dużej mierze sprawowała władzę, gdyż niewiele jest wzmianek z wczesnego okresu rządów Pakala.
Zmarła w 640 roku. Natomiast w 643 roku umarł jej mąż i ojciec Pakala – K’an Mo’ Hix[1].