Rząd Jana Kantego Steczkowskiego

Rząd Jana Kantego Steczkowskiego – Rada Ministrów Królestwa Polskiego pod przewodnictwem Jana Kantego Steczkowskiego, powołana 4 kwietnia 1918 r. przez Radę Regencyjną, zastępując Radę Kierowników Ministerstw, której przewodniczył Antoni Ponikowski^[1].

29 kwietnia 1918 premier wystosował tajną notę do Państw Centralnych o konieczności budowy państwa w granicach Królestwa Polskiego. W nocie godził się na granicę z Ukraińską Republiką Ludową odpowiadającą strategicznym koniecznościom, na utratę czterech północnych powiatów guberni suwalskiej w zamian za rekompensatę na wschód od linii rzek Narew–Biebrza, deklarował zawarcie przymierza wojskowego i traktatu handlowego z Państwami Centralnymi, zapewniającego wolną żeglugę na Wiśle i dostęp w ten sposób Polski do morza. Tajna nota Steczkowskiego została opublikowana 25 sierpnia 1918 przez „Berliner Tageblatt”. Ujawnienie treści noty wywołało falę krytyki i oburzenia w społeczeństwie polskim, w konsekwencji 5 września 1918 był zmuszony podać się do dymisji z funkcji premiera.

W dniu 5 września 1918 r. Rada Regencyjna przyjęła dymisję Steczkowskiego oraz pozostałych członków jego gabinetu, polecając im dalsze prowadzenie czynności urzędowych^[2]. W dniu 22 września 1918 r. misję utworzenia rządu przyjął Jan Kucharzewski, otrzymując oficjalną nominację 2 października^[3], jednak nie przystąpił on do formowania własnego gabinetu, nie brał udziału w posiedzeniach Rady Ministrów, jedynie podpisał orędzie Rady Regencyjnej z 7 października 1918 o niepodległości^[4], a 9 października podał się do dymisji^[5]. Z dniem 23 października 1918 r. Rada Regencyjna powołała na stanowisko Prezydenta Ministrów (premiera) Józefa Świeżyńskiego, który sformował nowy gabinet^[6].

Skład

• Jan Kanty Steczkowski – Prezydent Ministrów (do 2 października 1918 r.), Minister Skarbu
• Antoni Ponikowski – Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego
• Jan Zagleniczny – Minister Przemysłu i Handlu – do 17 kwietnia 1918 r.
• Bohdan Broniewski – Minister Przemysłu i Handlu – od 17 kwietnia 1918 r.^[7]
• Stanisław Dzierzbicki – Minister Rolnictwa i Dóbr Koronnych
• Jan Stecki – Minister Spraw Wewnętrznych
• Józef Higersberger – Minister Sprawiedliwości
• Witold Chodźko – Minister Zdrowia Publicznego, Opieki Społecznej i Ochrony Pracy^[8]
• vacat – Minister Aprowizacji^[9]

Funkcję Wiceprezydenta Ministrów pełnili Stanisław Dzierzbicki, w okresie od 27 lipca^[10] do 30 września 1918 r., oraz Bohdan Broniewski, w okresie od 30 września do 23 października 1918 r.^[11] W okresie od 10 do 23 października 1918 r. w zastępstwie Prezydenta Ministrów działał Wiceprezydent Ministrów Bohdan Broniewski.

Wraz z członkami Rady Ministrów Rada Regencyjna powołała 4 kwietnia 1918 r. Janusza Radziwiłła na stanowisko Dyrektora Departamentu Spraw Politycznych, zaś 17 kwietnia 1918 r. – Franciszka Radziwiłła na stanowisko Dyrektora Komisji Wojskowej^[7]. Razem z Radą Ministrów zostali oni odwołani 23 października 1918 r.^[12]

Przypisy

1. M.P. Nr 38 z 4 kwietnia 1918 r.
2. M.P. Nr 141 z 6 września 1918 r.
3. M.P. Nr 170 z 8 października 1918 r.
4. M.P. Nr. 168 z 7 października 1918
5. M.P. Nr 171 z 8 października 1918 r.
6. M.P. Nr 183 z 23 października 1918 r.
7. M.P. Nr 48 z 17 kwietnia 1918 r.
8. Odpowiednie ministerstwo powstało formalnie 15 maja 1918 r., kiedy został ogłoszony i wszedł w życie dekret Rady Regencyjnej o utworzeniu Ministerstwa Zdrowia Publicznego, Opieki Społecznej i Ochrony Pracy z 4 kwietnia 1918 r. (Dz.U. z 1918 r. nr 5, poz. 8).
9. Dekretem z dnia 4 maja 1918 r. (M.P. Nr 64 z 7 maja 1918 r.) Rada Regencyjna przekształciła Ministerstwo Aprowizacji w Urząd Aprowizacji.
10. M.P. Nr 107 z 27 lipca 1918 r.
11. M.P. Nr 163 z 1 października 1918 r.
12. M.P. Nr 189 z 30 października 1918 r.