Rugaruga (także Ruga-Ruga) – nieregularne oddziały wojskowe w Afryce Wschodniej tworzone przez zachodnie siły kolonialne, służące jako najemnicy lub lokalni pomocnicy[1].

Thumb
Rugaruga z ludu Nyamwezi w Niemieckiej Afryce Wschodniej (1914)

Rugaruga byli najczęściej wynajmowani z plemiennych wojowników w czasie konfliktu, czym różnili się od zawodowych żołnierzy askarysów, którzy byli regularnie wynajmowani w innych regionach Afryki[2] i byli szkoleni przez oficerów europejskich mocarstw kolonialnych[3].

Historia

Termin rugaruga dla uzbrojonych strażników w karawanach i oddziałów najemników z ludu Nyamwezi sięga co najmniej 1820 roku[4]. Rugaruga pojawili się po raz pierwszy jako pomocnicza siła Nyamwezi – wodza Mirambo, nazwanego „Napoleonem Afryki” przez Henry’ego Mortona Stanleya. Mirambo, handlarz kością słoniową i niewolnikami, zebrał milicję młodych mężczyzn bez więzi społecznych, aby bronić swoich interesów przed Arabami z wybrzeża Suahili. Jednostka ta składała się głównie z byłych niewolników lub tragarzy. Później słowo rugaruga było używane do określenia dowolnej jednostki wojsk pomocniczych w Afryce Wschodniej[1].

W trakcie I wojny światowej rugaruga walczyli u boku Brytyjczyków i Niemców w kampanii w Afryce Wschodniej. Oddziały askarysów Schutztruppe, siły zbrojne Niemieckiej Afryki Wschodniej pod dowództwem generała Paula von Lettow-Vorbecka, były często wspierane przez jednostki rugaruga o mniej więcej tej samej wielkości. W ten sposób rugaruga skutecznie podwoili siłę żywą niemieckich sił kolonialnych po wybuchu wojny. Ogólnie rzecz biorąc, brytyjskie War Office oszacowało, że łącznie ponad 12 000 rugaruga służyło Niemcom podczas wojny[4]. Siły te były najbardziej widoczne na zachodnich granicach Niemieckiej Afryki Wschodniej, ze względu na fakt, że działało tam bardzo niewiele regularnych sił Schutztruppe. Ich skuteczność w walce była jednak bardzo zróżnicowana, ponieważ rugaruga często walczyli z powodów osobistych, takich jak rywalizacja plemienna oraz dla sławy i grabieży. Byli więc równie skłonni do odważnej walki, co do ucieczki i dezercji[4].

Kiedy Lettow-Vorbeck zaakceptował zawieszenie broni w dniu 23 listopada 1918 roku, po czterech latach walk partyzanckich i ciężkich stratach po obu stronach oraz wśród ludności cywilnej, mieszane siły rugaruga, kilku askarysów i kilku ocalałych Niemców stanowiły ostatnią jednostkę, która poddała się wojskom ententy w I wojnie światowej[5].

Przypisy

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.