Rosyjskie monety bite dla Polski (1815–1841)

Rosyjskie monety bite dla Polski 1815–1841 – numizmatyczne opracowanie o charakterze katalogu, zamieszczone jako jeden z czterech rozdziałów książki wielkiego księcia Jerzego Romanowa „РУССКИЕ МОНЕТЫ, ЧЕКАНЕННЫЕ ДЛЯ ПРУССИИ, 1759–1762, ГРУЗИИ, 1804–1833, ПОЛЬШИ, 1815–1841, ФИНЛЯНДИИ, 1864–1890” (Rosyjskie monety bite dla Prus, 1759–1762, Gruzji, 1804–1833, Polski, 1815–1841, Finlandii, 1864–1890), wydanej w Sankt Petersburgu w 1893 r.^[1]

Zgodnie z optyką przyjętą w rosyjskiej numizmatyce, wielki książę Jerzy Romanow zaliczył do XIX-wiecznych emisji dla Polski tylko te, które były dopuszczone do obiegu wyłącznie na terenie Królestwa Kongresowego, a więc monety^[2]:

• okresu autonomii (1815–1835)
• bite w czasie powstania listopadowego (1831) oraz
• polsko-rosyjskie bite w miedzi i bilonie (1835–1841).

Dwunominałowe monety polsko-rosyjskie (srebrne i złote), monety rosyjsko-polskie oraz rosyjsko-warszawskie były dopuszczone do obiegu na terenie całego Imperium, zostały więc ujęte w innych tomach monografii Romanowa jako monety rosyjskie.

W formie uzupełnienia opisano również sześciogroszówki i dwuzłotówki okresu oblężenia Zamościa przez wojska rosyjskie w 1813 r. oraz monety nowego bicia, jak również fantazyjne numizmaty niewiadomego pochodzenia, takie jak np. złotówka powstania listopadowego.

Rozdział poświęcony monetom bitym dla Polski rozpoczyna się od krótkiego wprowadzenia historycznego, po czym zamieszczono zbiór dokumentów, w języku polskim, rosyjskim lub francuskim, będących aktami prawnymi oraz oficjalną korespondencją między Królestwem a Petersburgiem. Następnie zostały opisane wszystkie numizmaty znane Jerzemu Romanowowi. Na końcu znajduje się siedem tabel z dobrej jakości rysunkami opisywanych monet.

W tabelach poniżej przedstawiono, zgodnie z numeracją księcia Romanowa, wszystkie numizmaty wymienione w pracy źródłowej. Zrezygnowano ze szczegółowych opisów każdej pozycji, ograniczając się jedynie do istotnych cech koniecznych do poprawnej identyfikacji, stosując niekiedy XXI-wieczne określenia typów lub odmiany. W czwartej kolumnie podano stopień rzadkości szacowany przez Romanowa, po nim numer rysunku z pracy źródłowej, a na samym końcu zdjęcie odpowiedniego numizmatu, jeśli było dostępne. Układ tabeli, tj. podział na poszczególne wiersze i nazewnictwo pozycji zgodne są z przyjętymi przez Romanowa w jego opracowaniu.

Monety z roku 1816

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
SREBRO
1	5 złotych	portret imperatora wypukły; rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku; ogon orła jednorzędowy		T.I,1
2	2 złote	rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku		T.I,2
BILON
3	10 groszy			T.I,3
4	5 groszy			T.I,4
MIEDŹ
5	1 grosz	ogon orła jednorzędowy		T.I,5

Monety z roku 1817

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
ZŁOTO
6	50 złot.	rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku		T.I,6
7	25 złot.	rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku		T.I,7
SREBRO
8	5 złotych	portret imperatora wypukły; orzeł z ogonem jednorzędowym; rant skośnie ząbkowany; według Kostrzembskiego istnieją również egzemplarze z orłem o ogonie jednorzędowym i płaskim portretem imperatora (jak w nr 10)		T.I,8
9	5 złotych	portret imperatora wypukły; orzeł z ogonem dwurzędowym; rant skośnie ząbkowany		T.I,9
10	5 złotych	portret imperatora płaski; orzeł z ogonem dwurzędowym; rant skośnie ząbkowany		T.I,10
11	2 złote	rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku		T.I,11
MIEDŹ
12	3 grosze	rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku		T.I,12
13	1 grosz	ogon orła dwurzędowy		T.I,13

Monety z roku 1818

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
ZŁOTO
14	50 złot.	rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku		T.I,14
15	25 złot.	rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku		T.I,15
*16	25 złot.	rant pionowo ząbkowany; moneta z otokiem; jedyny znany egzemplarz znajdował się w zbiorze hrabiego Tołstoja	bardzo rzadka	T.I,16	brak zdjęcia
SREBRO
17	5 złotych	portret imperatora płaski; rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku		T.I,17
18	2 złote	rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku	dość rzadka	T.I,18
19	1 złoty	rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku		T.I,19
20	2 złote	moneta z ząbkowanym otokiem; na rancie napis: BOG KROL i PRAWO	bardzo rzadka	T.I,20
*21	1 złoty	moneta z ząbkowanym otokiem; rant pionowo ząbkowany; jedyny znany egzemplarz znajdował się w kolekcji E. Hutten-Czapskiego	bardzo rzadka	T.I,21
BILON
22	5 groszy			T.I,22
MIEDŹ
23	3 grosze	rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku		T.I,23
24	1 grosz	litery I.B. po obu stronach ogona orła		T.I,24
25	1 grosz	bez liter I.B.; rant gładki	rzadka	T.I,25

O monetach nr 16, 20 i 21 nie można stwierdzić niczego pewnego, tzn. czy są to monety próbne, obiegowe, czy późniejszego bicia. Nie ma żadnych oficjalnych informacji na ten temat. Monety wybito ze srebra wysokiej próby. To, jak i napis umieszczony na rancie dwuzłotówki: BOG KROL I PRAWO, przywodzą na myśl, że jednak zostały one wykonane później. Należy jednak wziąć pod uwagę fakt, że w dwóch następnych latach (1819 i 1820) spotyka się podobne dwuzłotówki (z otokiem) razem z monetami starego wzoru.

Monety z roku 1819

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
ZŁOTO
26	50 złot.	rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku		T.I,26
27	25 złot.	rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku		T.I,27
28	50 złot.	rant pionowo ząbkowany; moneta z otokiem		T.I,28
SREBRO
29	2 złote	rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku		T.I,29
30	1 złoty	rant skośnie ząbkowany; moneta bez otoku		T.I,30
*31	2 złote	rant pionowo ząbkowany; moneta z otokiem	rzadka	T.I,31
BILON
32	5 groszy			T.II,1
MIEDŹ
33	3 grosze	rant pionowo ząbkowany; moneta z otokiem		T.II,2
34	1 grosz		dość rzadka	T.II,3

Monety z roku 1820

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
ZŁOTO
35	50 złot.	rant pionowo ząbkowany; moneta z otokiem		T.II,4
SREBRO
36	10 złotych	rant gładki		T.II,5
37	2 złote	rant skośnie ząbkowany, moneta bez otoku		T.II,6
38	2 złote	rant pionowo ząbkowany, moneta z otokiem		T.II,7
BILON
39	10 groszy			T.II,8
40	5 groszy			T.II,9
MIEDŹ
41	3 grosze	rant pionowo ząbkowany; moneta z otokiem		T.II,10
42	1 grosz			T.II,11

Monety z roku 1821

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
ZŁOTO
43	50 złot.			T.II,12
SREBRO
44	10 złotych			T.II,13
45	2 złote			T.II,14
BILON
46	10 groszy			T.II,15
47	5 groszy			T.II,16
MIEDŹ
48	1 grosz			T.II,17

Monety z roku 1822

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
ZŁOTO
49	50 złot.			T.II,18	brak zdjęcia
50	25 złot.		dość rzadka	T.II,19
SREBRO
51	10 złotych			T.II,20
52	2 złote			T.II,21
53	1 złoty			T.II,22
BILON
54	10 groszy			T.II,23
55	5 groszy			T.II,24
MIEDŹ
56	1 grosz		rzadka	T.II,25
57	1 grosz	Z MIEDZI KRAIOWEY		T.II,26

Monety z roku 1823

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
ZŁOTO
58	50 złot.			T.II,27	brak zdjęcia
59	25 złot.			T.II,28
SREBRO
60	10 złotych			T.II,29
61	2 złote			T.II,30
62	1 złoty			T.III,1
BILON
63	10 groszy		dość rzadka	T.III,2
64	5 groszy			T.III,3
MIEDŹ
65	1 grosz	Z MIEDZI KRAIOWEY		T.III,4

Monety z roku 1824

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
ZŁOTO
66	25 złot.			T.III,5
SREBRO
67	10 złotych			T.III,6
68	2 złote			T.III,7
69	1 złoty			T.III,8
BILON
70	5 groszy			T.III,9
MIEDŹ
71	1 grosz	Z MIEDZI KRAIOWEY		T.III,10

Monety z roku 1825

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
ZŁOTO
72	25 złot.			T.III,11
SREBRO
73	10 złotych			T.III,12
74	2 złote			T.III,13
75	1 złoty			T.III,14
BILON
76	10 groszy			T.III,15
77	5 groszy			T.III,16
MIEDŹ
78	1 grosz	Z MIEDZI KRAIOWEY		T.III,17

Monety z roku 1826

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
SREBRO
79	2 zło.pol.			T.III,18
BILON
80	10 groszy			T.III,19
81	5 groszy			T.III,20
MIEDŹ
82	3 grosze	I.B.; Z MIEDZI KRAIOWEY		T.III,21

Monety z roku 1827

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
ZŁOTO
83	50 zło.pol.		dość rzadka	T.III,22
SREBRO
84	10 złotych	I.B.	bardzo rzadka	T.III,23
85	1 zło.pol.			T.III,24
BILON
86	10 groszy	I.B.		T.III,25
87	5 groszy	I.B.		T.III,26
SREBRO
88	10 złotych	F.H.	dość rzadka	T.III,27
BILON
89	10 groszy	F.H.		T.III,28
90	5 groszy	F.H.; cyfry roku i litery F.H. większe		T.III,29
91	5 groszy	F.H.; cyfry roku i litery F.H. mniejsze		T.IV,1
MIEDŹ
92	3 grosze	I.B.; Z MIEDZI KRAIOWEY		T.IV,2
93	3 grosze	F.H.	dość rzadka	T.IV,3

Niektórzy numizmatycy, w związku ze śmiercią Jakuba Benika w maju 1827 r., twierdzą, że moneta 84 została wybita później. Można jednak przyjąć, że intendent mennicy w Warszawie miał wystarczająco dużo czasu aby wybić kilka próbnych egzemplarzy monety 84 ze swoimi inicjałami (I.B.). Egzemplarz przedstawiony w książce, pochodzący z kolekcji hrabiego Tołstoja, podobnie jak i ten drugi, mają przepisową masę. Egzemplarz z kolekcji hrabiego Czapskiego jest nieznacznie lżejszy.

Monety z roku 1828

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
ZŁOTO
94	25 zło.pol.			T.IV,4
SREBRO
95	2 zło.pol.			T.IV,5
96	1 zło.pol.			T.IV,6
BILON
97	10 groszy			T.IV,7
98	5 groszy		dość rzadka	T.IV,8
MIEDŹ
99	3 grosze			T.IV,9
100	1 grosz			T.IV,10

Monety z roku 1829

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
ZŁOTO
101	50 zło.pol.			T.IV,11
102	25 zło.pol.			T.IV,12
SREBRO
103	5 złotych			T.IV,13
104	1 zło.pol.			T.IV,14
BILON
105	5 groszy			T.IV,15
MIEDŹ
106	3 grosze			T.IV,16
107	1 grosz			T.IV,17

Monety z roku 1830

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
SREBRO
108	5 złotych	F.H.	dość rzadka	T.IV,18
109	2 zło.pol.			T.IV,19
110	1 zło.pol.			T.IV,20
BILON
111	10 groszy	F.H.		T.IV,21
112	5 groszy	F.H.		T.IV,22
SREBRO
113	5 złotych	K.G.		T.IV,23
BILON
114	10 groszy	K.G.	dość rzadka	T.IV,24
MIEDŹ
115	3 grosze	F.H.		T.IV,25
116	1 grosz	F.H.		T.IV,26
117	3 grosze	K.G.	rzadka	T.IV,27
118	1 grosz	K.G.		T.IV,28

Monety z roku 1831

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
SREBRO
119	5 złotych			T.IV,29
120	1 zło.pol.	portret imperatora duży		T.IV,30
BILON
121	10 groszy			T.IV,31
122	5 groszy		dość rzadka	T.IV,32
MIEDŹ
123	3 grosze	K.G.		T.V,1
124	1 grosz			T.V,2
ZŁOTO
125	holenderski dukat	(bity w czasie powstania listopadowego)		T.V,3
126	5 zło.pol.	KRÓLESTWO POLSKIE; (bite w czasie powstania listopadowego)		T.V,4
127	2 zło.pol.	KRÓLESTWO POLSKIE; (bite w czasie powstania listopadowego)		T.V,5
BILON
128	10 groszy	KRÓLESTWO POLSKIE (łapy orła wygięte) – bite w czasie powstania listopadowego		T.V,6
129	10 groszy	KRÓLESTWO POLSKIE; tarcza herbowa nieznacznie szersza; skrzydła i ogon orła inne; korona szersza (łapy orła proste) – bite w czasie powstania listopadowego		T.V,7
MIEDŹ
130	3 grosze	KRÓLESTWO POLSKIE (bite w czasie powstania listopadowego)		T.V,8

Monety z roku 1832

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
ZŁOTO
131	25 zło.pol.			T.V,9
SREBRO
132	5 złotych			T.V,10
133	1 zło.pol.	portret imperatora duży		T.V,11
134	1 zło.pol.	portret imperatora mały		T.V,12
BILON
135	5 groszy		dość rzadka	T.V,13
MIEDŹ
136	3 grosze	F.H.	rzadka	T.V,14
137	3 grosze	K.G.		T.V,15
138	1 grosz			T.V,16

Monety z roku 1833

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
ZŁOTO
139	25 zło.pol.			T.V,17
SREBRO
140	5 złotych			T.V,18
141	1 zło.pol.			T.V,19
MIEDŹ
142	3 grosze			T.V,20
143	1 grosz			T.V,21

Monety z roku 1834

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
SREBRO
144	5 złotych	K.G.		T.V,22
145	5 złotych	I.P.		T.V,23
146	1 zło.pol.			T.V,24
MIEDŹ
147	3 grosze	K.G.	rzadka	T.V,25
148	1 grosz	K.G.		T.V,26
149	3 grosze	I.P.		T.V,27
150	1 grosz	I.P.		T.V,28

Monety z roku 1835

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
BILON
151	10 groszy M.W.			T.V,29
MIEDŹ
152	3 grosze I.P.		dość rzadka	T.V,30
153	1 grosz I.P.			T.V,31
154	3 grosze M.W.		dość rzadka	T.V,32
155	1 grosz M.W.	według Kostrzembskiego istnieją grosze z większymi cyframi roku		T.VI,1

Monety z roku 1836

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
BILON
156	10 groszy M.W.			T.VI,2
157	5 groszy M.W.			T.VI,3
MIEDŹ
158	3 grosze M.W.			T.VI,4
159	1 grosz M.W.			T.VI,5

Monety z roku 1837

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
BILON
160	10 groszy M.W.			T.VI,6
MIEDŹ
161	3 grosze M.W.			T.VI,7
162	1 grosz M.W.			T.VI,8
163	1 grosz W.M.		rzadka	T.VI,9

Monety z roku 1838

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
BILON
164	10 groszy M.W.			T.VI,10
165	5 groszy M.W.			T.VI,11
MIEDŹ
166	3 grosze M.W.			T.VI,12
167	1 grosz M.W.			T.VI,13

Monety z roku 1839

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
BILON
168	10 groszy M.W.			T.VI,14
169	5 groszy M.W.	Św. Jerzy bez płaszcza		T.VI,15
170	5 groszy M.W.	Św. Jerzy w płaszczu		T.VI,16	brak zdjęcia
MIEDŹ
171	3 grosze M.W.	ogon orła prosty		T.VI,17
172	3 grosze M.W.	ogon orła wachlarzowaty		T.VI,18
173	1 grosz M.W.			T.VI,19
174	1 grosz M.W.	tarcza herbowa mniejsza oraz dodatkowa kropka po roku 1839; istnieją również monety z mniejszą tarczą herbową bez kropki po roku 1839		T.VI,20

Monety z roku 1840

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
BILON
175	10 groszy M.W.	orzeł takich rozmiarów jak na 5–groszówce nr 165; moneta z otokiem na awersie i rewersie – moneta próbna	rzadka	T.VI,21
176	10 groszy M.W.	rysunek wieńca na rewersie taki jak nr 151; istnieją egzemplarze z dodatkową kropką po nominale 10, napisie GROSZY albo po roku 1840. Mennica w 1841 r. w celach kontrolnych umieściła kropkę po nominale 10, potem po GROSZY i na koniec po roku 1840. Konsumenci z rezerwą odnieśli się do tych zmian, z których w końcu zrezygnowano po otrzymaniu upomnienia z Petersburga.		T.VI,22
177	5 groszy M.W.	istnieją egzemplarze z kropką po GROSZY		T.VI,23
MIEDŹ
178	3 grosze M.W.	istnieją odmiany z kropką po roku 1840 i po GROSZE		T.VI,24
179	JEDEN GROSZ		rzadka	T.VI,25
180	1 grosz 1840	bez wieńca na rewersie	rzadka	T.VI,26	brak zdjęcia
181	1 grosz M.W.	większe cyfry roku		T.VI,27
182	1 grosz M.W.	mniejsze cyfry roku		T.VI,28

Monety z roku 1841

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
BILON
*183	5 groszy M.W.	z kolekcji hrabiego Tołstoja	bardzo rzadka	T.VI,29	brak zdjęcia
MIEDŹ
184	3 grosze M.W.			T.VI,30
185	IEDEN GROSZ	orzeł na awersie mniejszy; z kolekcji hr. E. Hutten-Czapskiego	bardzo rzadka	T.VI,31
186	JEDEN GROSZ		rzadka	T.VI,32
187	IEDEN GROSZ	orzeł na awersie większy	rzadka	T.VI,33
188	1 grosz M.W.	cyfry roku 1841 większe	dość rzadka	T.VI,34
189	1 grosz M.W.	cyfry roku 1841 mniejsze; jest to moneta nowego bicia z 1858 r. – pomyłkowo została jednak zaliczona do monet obiegowych	dość rzadka	T.VI,34	brak zdjęcia

Monety bite w czasie oblężenia Zamościa przez wojska rosyjskie

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
190	2 złote 1813 roku	napis w czterech wierszach; według Kostrzembskiego istnieją egzemplarze z listkami drobnymi i wąskimi; autorowi nie udało się potwierdzić istnienia takiego egzemplarza	dość rzadka	T.VII,1
191	2 złote 1813 roku	napis w trzech wierszach; litera N w WIERNYM odwrócona		T.VII,2
192	2 złote 1813 roku	napis w trzech wierszach; litera N w WIERNYM normalna		T.VII,3
193	2 złote 1813 roku	napis w trzech wierszach; litera D w DOPOMOZ odwrócona		T.VII,4
194	2 złote 1813 roku	napis w trzech wierszach; mniejsze cyfry roku		T.VII,5
195	6 groszy 1813 roku	z napisem otokowym DOPOMOZ WIERNYM OYCZYZNIE		T.VII,6
196	6 groszy 1813 roku	bez napisu otokowego DOPOMOZ WIERNYM OYCZYZNIE	dość rzadka	T.VII,7

Monety nowego bicia

Nr	Nominał	Opis	Rzadkość	Nr rys.	Zdjęcie
197	3 grosze 1815 roku	bite w miedzi w 1858 r.; moneta bez otoku	dość rzadka	T.VII,8
198	3 grosze 1815 roku	moneta z perełkowym otokiem; bita w Petersburgu stemplem dostarczonym po likwidacji mennicy w Warszawie	dość rzadka	T.VII,9	brak zdjęcia
199	1 grosz 1815 roku	bity w miedzi w 1858 r.; ogon orła jednorzędowy	dość rzadka	T.VII,10
*200	1 grosz 1815 roku	bity w miedzi; ogon orła dwurzędowy; z kolekcji hrabiego Tołstoja	rzadka	T.VII,11	brak zdjęcia
201	3 grosze 1816 roku	bite w miedzi w 1858 r.; moneta bez otoku	dość rzadka	T.VII,12
*202	3 grosze 1818 roku	bita w miedzi w 1858 r.; moneta bez otoku	dość rzadka	T.VII,13	brak zdjęcia
*203	3 grosze 1824 roku	bite w miedzi; z kolekcji hr. Tołstoja	rzadka	T.VII,14	brak zdjęcia
*204	1 grosz 1824 roku	bity w miedzi; z kolekcji hr. Tołstoja	bardzo rzadka	T.VII,15	brak zdjęcia
205	1 grosz 1826 roku	Z MIEDZI KRAIOWEY; moneta bita w miedzi w 1858 r.	dość rzadka	T.VII,16
206	3 grosze 1827 roku F.H.	Z MIEDZI KRAIOWEY; moneta bita w miedzi w 1858 r.	rzadka	T.VII,17	brak zdjęcia
207	5 groszy 1829 roku K.G.	bite w bilonie; z kolekcji hr. Tołstoja	bardzo rzadka	T.VII,18	brak zdjęcia
208	1 złoty 1831 r.	w ołowiu; wzór zgodny z rysunkiem 2 i 5 złotych bitych w czasie powstania listopadowego; produkt eksperymentalny – sklejony z dwóch płytek[3]	rzadka	T.VII,19
209	5 groszy 1831 r.	w ołowiu; wzór zgodny z rysunkiem 10 groszy bitych w trakcie powstania listopadowego; produkt eksperymentalny – sklejony z dwóch płytek[4]	rzadka	T.VII,20
*210	10 groszy 1831 r.	bite w miedzi; moneta w oblężeniu Zamościa w 1831 r.; jedyny znany egzemplarz znajdował się w kolekcji hr. Platera; istnienie tej monety można jedynie wytłumaczyć celami spekulacyjnymi	bardzo rzadka	T.VII,21	brak zdjęcia
*211	10 groszy 1832 r.	bite w bilonie; z kolekcji hr. Tołstoja	rzadka	T.VII,22
*212	10 groszy 1833 r.	bite w bilonie; z kolekcji hr. Tołstoja	bardzo rzadka	T.VII,23	brak zdjęcia
213	3 grosze 1836 r.	bite w miedzi w 1858 r.	dość rzadka	T.VII,24	brak zdjęcia
214	3 grosze 1837 r.	bite w miedzi w 1858 r.	dość rzadka	T.VII,25	brak zdjęcia
215	3 grosze 1838 r.	bite w miedzi w 1858 r.	dość rzadka	T.VII,26	brak zdjęcia
216	10 groszy 1840 r.	bite w bilonie; z otokiem perełkowy; z kolekcji hr. Tołstoja	rzadka	T.VII,27	brak zdjęcia
217	1 grosz 1840 r.	bity w miedzi; bez wieńca laurowego na rewersie; w kolekcji hr. Tołstoja znajduje się taki egzemplarz bity w srebrze; w kolekcji A.A. Ioher znajduje się egzemplarz bardzo wyraźnego bicia, co może sugerować przeznaczenie próbne	rzadka	T.VII,28	brak zdjęcia
218	10 groszy 1841 r.	bite w bilonie; z kolekcji E. Lesser; ze względu na pęknięty stempel mało prawdopodobnym jest, aby była to moneta próbnego bicia	bardzo rzadka	T.VII,29	brak zdjęcia
219	5 groszy 1841 r.	bite w bilonie; z portretem imperatora na awersie; chociaż moneta została umieszczona w kategorii nowego bicia, to z dużym prawdopodobieństwem należałoby ją zaliczyć do kategorii monet próbnych	rzadka	T.VII,30

gdzie * przed numerem oznacza, że tej pozycji nie było w zbiorze autora.

Ocena merytoryczna

Opracowanie, jak na okres w którym powstało, zaskakuje gruntownością potraktowania tematu oraz jakością grafik obrazujących opisywane numizmaty. Jerzy Romanow zastrzegł w swojej pracy, że nie do końca był pewny, czy wśród opisywanych monet obiegowych nie zostały umieszczone pomyłkowo jakieś numizmaty późniejszego bicia. Z punktu widzenia XXI w. opracowanie pomija niektóre odmiany znane współcześnie^[5]. Niewątpliwie jest ciekawym uzupełnieniem późniejszych prac Karola Plage^[6], Konrada Berezowskiego^[7], czy katalogu Czesława Kamińskiego i Edmunda Kopickiego^[8].

Zobacz też

• tabela cennikowa Bolcewicza
• cennik monet Berezowskiego

Przypisy

1. Монеты. [Вып. 5]. Русские монеты, чеканенные для Пруссии, 1759-1762, Грузии, 1804-1833, Польши, 1815-1841, Финляндии, 1864-1890, „Presidential Library”, 23 kwietnia 2009 [dostęp 2017-10-16] (ang.).
2. JerzyJ. Romanow JerzyJ., РУССКИЕ МОНЕТЫ, ЧЕКАНЕННЫЕ ДЛЯ ПРУССИИ, 1759-1762, ГРУЗИИ, 1804-1833, ПОЛЬШИ, 1815-1841, ФИНЛЯНДИИ, 1864-1890, wyd. piąte, Sank Petersburg: Типография А. Бенке, 1893. Brak numerów stron w książce
3. Muzeum Narodowe wM.N. Krakowie Muzeum Narodowe wM.N., Cyfrowy Katalog Zbiorów [online], 2019.
4. Muzeum Narodowe wM.N. Krakowie Muzeum Narodowe wM.N., Cyfrowy Katalog Zbiorów [online], 2019.
5. CzesławC. Kamiński CzesławC., EdmundE. Kopicki EdmundE., Katalog monet polskich 1764-1864, wyd. drugie, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977, s. 145-239.
6. KarolK. Plage KarolK., Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972. Brak numerów stron w książce
7. KonradK. Berezowski KonradK., Cennik monet Polskich, panowanie Stanisława Augusta, okres porozbiorowy, wojna światowa i czasu ostatnie, Warszawa: Towarzystwo Numizmatyczne Warszawskie, 1934. Brak numerów stron w książce
8. CzesławC. Kamiński CzesławC., EdmundE. Kopicki EdmundE., Katalog monet polskich 1764-1864, wyd. drugie, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977. Brak numerów stron w książce

Bibliografia

• Георгий Михайлович Романов: РУССКИЕ МОНЕТЫ, ЧЕКАНЕННЫЕ ДЛЯ ПРУССИИ, 1759–1762, ГРУЗИИ, 1804–1833, ПОЛЬШИ, 1815–1841, ФИНЛЯНДИИ, 1864–1890; Типография А. Бенке, 1893