Renfrewshire (hrabstwo historyczne)

Renfrewshire (także Renfrew, gael. Siorrachd Rinn Friù^[1]) – hrabstwo historyczne w środkowo-zachodniej Szkocji^[2], z ośrodkiem administracyjnym w Renfrew^[3].

Renfrewshire

Siorrachd Rinn Friù

Widok na miasto Greenock i zatokę Firth of Clyde
Państwo	Wielka Brytania
Kraj	Szkocja
Siedziba	Renfrew
Powierzchnia	582 km²
Populacja (1951) • liczba ludności	324 660
Położenie na mapie Szkocji

Hrabstwo położone było na południowym brzegu rzeki Clyde, nad jej ujściem do zatoki Firth of Clyde. Jego terytorium rozciągało się z północnego zachodu na południowy wschód na długości około 50 km, liczyło do 23 km szerokości. Otoczone było przez hrabstwa Dunbartonshire na północy, Lanarkshire na wschodzie i Ayrshire na południu. Południową i zachodnią część hrabstwa zajmowały wzgórza, na znacznym obszarze pokryte wrzosowiskami. Północno-wschodnia część hrabstwa była nizinna, o krajobrazie równinno-pagórkowatym, stanowiła żyzny obszar rolniczy^[4].

Hrabstwo ustanowione zostało przez króla Roberta III w 1404 roku. W XVII i XVIII wieku rozwinęło się jako ośrodek handlu z koloniami w Ameryce Północnej oraz szkutnictwa. Za sprawą rewolucji przemysłowej w XVIII wieku stało się znaczącym ośrodkiem przemysłu włókienniczego, a w XIX wieku – górnictwa węgla, hutnictwa żelaza i stali oraz przemysłu stoczniowego. Znaczna część hrabstwa uległa urbanizacji^{[uwaga 1]}. W XX wieku miał miejsce zanik przemysłu^[2]. Powierzchnia hrabstwa w 1887 roku wynosiła 610 km², w 1951 roku – 582 km² (0,75% terytorium Szkocji). Liczba ludności w 1887 roku – 263 347, w 1951 roku – 324 660 (6,4% całkowitej populacji Szkocji)^[4][5].

Do głównych ośrodków miejskich hrabstwa należały: Bishopton, Bridge of Weir, Eaglesham, Giffnock, Gourock, Greenock, Houston, Johnstone, Kilmacolm, Paisley, Neilston, Newton Mearns i Port Glasgow^[3].

Hrabstwo zlikwidowane zostało w wyniku reformy administracyjnej w 1974 roku, włączone do nowo utworzonego regionu Strathclyde. Od 1996 roku terytorium hrabstwa znajduje się w granicach jednostek administracyjnych (council area) Inverclyde, Renfrewshire i East Renfrewshire^[3].

Uwagi

1. W granicach hrabstwa znajdowały się m.in. południowo-zachodnie przedmieścia Glasgow.

Przypisy

1. Renfrewshire. Ainmean-Àite na h-Alba. [dostęp 2023-04-07]. (ang.).
2. Renfrewshire, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-04-07] (ang.).
3. Old County of Renfrewshire. Gazetteer for Scotland. [dostęp 2023-04-07]. (ang.).
4. Renfrewshire. A vision of Britain through time. [dostęp 2023-04-07]. (ang.).
5. 1951 Census: Scotland: County Report: Table 1. A vision of Britain through time. [dostęp 2023-04-07]. (ang.).