Przejście graniczne Budzisko-Kalvarija

Przejście graniczne Budzisko-Kalvarija – istniejące w latach 1992–2007 polsko-litewskie drogowe przejście graniczne położone w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Szypliszki, w miejscowości Budzisko.

Przejście graniczne
Budzisko-Kalvarija

(sierpień 2018)
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Miejscowość	Budzisko
Państwo	Litwa
Miejscowość	Kalvarija
Rodzaj przejścia	drogowe
Status	zlikwidowane
Rodzaj ruchu	osobowy, towarowy
Położenie na mapie gminy Szypliszki Przejście graniczne Budzisko-Kalvarija
Położenie na mapie województwa podlaskiego Przejście graniczne Budzisko-Kalvarija
Położenie na mapie Polski Przejście graniczne Budzisko-Kalvarija
Położenie na mapie Europy Przejście graniczne Budzisko-Kalvarija
Położenie na mapie Litwy Przejście graniczne Budzisko-Kalvarija
54°18′30″N 23°07′10″E

Opis

Przejście graniczne Budzisko-Kalvarija zostało utworzone 1 grudnia 1992^[1]. Czynne było przez całą dobę. Dopuszczony był ruch osób, środków transportowych i towarów bez względu na przynależność państwową^[2][3]. Przejście to znajdowało się na europejskiej trasie E67 (Via Baltica) i było największym i najnowocześniejszym przejściem granicznym z Litwą. Jego przepustowość wynosiła 5000 pojazdów osobowych i 1000 pojazdów ciężarowych w ciągu doby. Kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu wykonywała Placówka Straży Granicznej w Budzisku^[4]. Dojazd do obiektu umożliwiały polska droga krajowa nr 8 (przed 2000 rokiem nr 19) oraz litewska droga magistralna A5.

Dokonywane odprawy

• Kierunek wjazdowy do RP – odprawy na terytorium RL
• Kierunek wyjazdowy z RP – odprawy na terytorium RP
  • trzy pasy odpraw pojazdów osobowych
  • jeden pas odpraw przeznaczony dla autokarów i VIP.

21 grudnia 2007 na mocy układu z Schengen przejście graniczne zostało zlikwidowane.

Przejście graniczne polsko-radzieckie

W okresie istnienia Związku Radzieckiego w dniu 24 stycznia 1986^[5] zaczął funkcjonować tu polsko-radziecki Punkt Uproszczonego Przekraczania Granicy Suwałki-Kalvarija. Przekraczanie granicy odbywało się na podstawie przepustek^[6]. Odprawę graniczną i celną wykonywały organy Wojsk Ochrony Pogranicza^[7].

Wydarzenia

• 1993 – 1 września w przejściu granicznym Budzisko-Kalvarija został uruchomiony międzynarodowy ruch towarowy, od grudnia granicę przekraczać mogli posiadacze paszportów dyplomatycznych i pracownicy polskich przedstawicielstw dyplomatycznych^[8].
• 1996 – 25 listopada przebywała na przejściu granicznym w Budzisku delegacja MSW niemieckich landów: Brandenburgii, Meklemburgii, Saksonii oraz Urzędu Senatora SW Berlina. Z polskiej strony gościom towarzyszyli: Stanisław Korciński przedstawiciel MSW, ppłk SG Leszek Bieńkowski Zastępca Komendanta Głównego SG i Komendant Podlaskiego Oddziału SG. Celem wizyty było zapoznanie się z warunkami odpraw^[9].
• 1999 – w przejściu granicznym Budzisko-Kalvarija, funkcjonariusze GPK SG w Budzisku, zatrzymali 39 samochodów. Były to przeważnie najdroższe modele znanych firm motoryzacyjnych^[10].
• 2002 – 22 marca, w celu usprawnienia wymiany informacji w strukturach GPK SG w Budzisku na przejściu granicznym w Budzisku został otwarty Punkt Kontaktowy Straży Granicznej RP i Służby Ochrony Granicy Państwowej przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych RL Budzisko-Kalwaria. Otwarcia punktu dokonali Komendant Główny SG płk Józef Klimowicz oraz Komisarz Główny Służby Ochrony Granicy Państwowej RL Algimentas Songalia^[11] .
• 2007 – 22 grudnia prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński wraz z prezydentem Republiki Litewskiej Valdasem Adamkusem wziął udział w uroczystości na granicy polsko-litewskiej w przejściu granicznym Budzisko-Kalvarija, w związku z przystąpieniem Polski i Litwy do strefy Schengen^[12].

Centrum Współpracy Służb Granicznych, Celnych i Policyjnych RP i RL

Centrum Współpracy Służb Granicznych, Celnych i Policyjnych Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Litewskiej z siedzibą w Budzisku znajduje się po stronie polskiej w obiekcie byłego przejścia granicznego Budzisko-Kalvarija^[13].

Współdziałanie ze stroną litewską w Centrum Współpracy Służb Granicznych, Celnych i Policyjnych Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Litewskiej realizowane jest na podstawie Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Litewskiej o współpracy w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej i innych poważnych przestępstw z dnia 4 kwietnia 2000^[14].

Pełnienie służby w Centrum Współpracy

• Ze strony polskiej
  • Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej w Białymstoku
• Ze strony litewskiej
  • Służby Ochrony Granicy Państwowej przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych Republiki Litewskiej^[13].

Podstawowe zadania

• Wymiana informacji istotnych dla zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz zwalczania przestępczości
• Potwierdzenia lub ustalenia tożsamości osób
• Przekazywanie informacji od instytucji właściwych do prowadzenia poszukiwań osób i rzeczy
• Przekazywanie informacji o popełnieniu przez obywateli Polski i Litwy przestępstw na terenie państwa sąsiedniego
• Współpraca z organami administracji państwowej i samorządowej, organizacjami pozarządowymi zajmującymi się np. problematyką uchodźczą i cudzoziemską
• Pomoc w sprawach związanych z przekazywaniem oraz przyjmowaniem osób
• Wspieranie przygranicznej współpracy polsko–litewskiej^[13].

Osobny artykuł: Przejściowy Punkt Kontrolny Szypliszki.

Przypisy

1. Oświadczenie Rządowe z dnia 10 marca 2003 r. w sprawie zatwierdzenia Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Litewskiej w sprawie przejść granicznych, sporządzonej w Warszawie dnia 12 sierpnia 1992 r. (M.P. z 2003 r. nr 37, poz. 523)
2. Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Litewskiej w sprawie przejść granicznych, sporządzona w Warszawie dnia 12 sierpnia 1992 r. (M.P. z 2003 r. nr 37, poz. 522)
3. Obwieszczenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 4 maja 1998 r. w sprawie ogłoszenia przejść granicznych, rodzaju ruchu dozwolonego przez te przejścia oraz czasu ich otwarcia. (M.P. z 1998 r. nr 14, poz. 217)
4. Graniczne Punkty Kontrolne (GPK) w regionie. [w:] Region i Gospodarka Wrota Podlasia [on-line]. wrotapodlasia.pl, 2007-11-19. [dostęp 2020-02-05]. (pol.).
5. Oświadczenie Rządowe z dnia 31 maja 1986 r. w sprawie wejścia w życie Porozumienia między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o uproszczonym trybie przekraczania granicy państwowej przez obywateli zamieszkałych w miejscowościach przygranicznych, podpisanego w Moskwie dnia 14 maja 1985 r. (Dz.U. z 1986 r. nr 24, poz. 115)
6. Porozumienie między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o uproszczonym trybie przekraczania granicy państwowej przez obywateli zamieszkałych w miejscowościach przygranicznych, podpisane w Moskwie dnia 14 maja 1985 r. (Dz.U. z 1986 r. nr 24, poz. 114)
7. Zarządzenie Ministra Współpracy Gospodarczej z Zagranicą z dnia 20 maja 1988 r. w sprawie zlecenia organom Wojsk Ochrony Pogranicza wykonywania kontroli celnej w niektórych przejściach granicznych. (M.P. z 1988 r. nr 22, poz. 207)
8. Szczepański 2000 ↓, s. 36.
9. Szczepański 2000 ↓, s. 60.
10. Szczepański 2000 ↓, s. 85.
11. muzeumsg ↓.
12. Uroczyste otwarcie granicy z Litwą w Budzisku. [w:] Gazeta Prawna [on-line]. gazetaprawna.pl, 2007-12-21. [dostęp 2020-02-05]. (pol.).
13. Punkty kontaktowe na granicy wewnętrznej – Centrum Współpracy Służb Granicznych, Celnych i Policyjnych Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Litewskiej z siedzibą w Budzisku. [w:] Komenda Główna SG [on-line]. strazgraniczna.pl. [dostęp 2020-02-07]. (pol.).
14. Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Litewskiej o współpracy w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej i innych poważnych przestępstw, sporządzona w Warszawie dnia 4 kwietnia 2000 roku (Dz.U. 2002 nr 22, poz 2013). sejm.gov.pl, 2002-04-04. [dostęp 2020-02-04]. (pol.).

Bibliografia

• Kajetan Szczepański: Kronika Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej 15 maja 1990–2000. Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa, 2000, s. 1–106.
• Straż Graniczna od 1991 – Podlaski Oddział Straży Granicznej. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.pl. [dostęp 2020-01-27]. (pol.).