Powiat kobryński

Powiat kobryński, powiat w województwie poleskim II Rzeczypospolitej. 12 grudnia 1920 r. pod Zarządem Terenów Przyfrontowych i Etapowych z powiatu wyłączono gminy: Imienin, Wołowce, Chomsk, Drohiczyn, Braszewicze, Osowce, Odryżyn, Worocewicze, Janów, Motol, Drużyłowicze i Berdzież do nowo utworzonego powiatu drohiczyńskiego^[1].

Powiat kobryński

powiat
Państwo	Polska
Województwo	poleskie
Siedziba	Kobryń
Powierzchnia	3545 km²
Populacja (1931) • liczba ludności	114.000
• gęstość	32 os./km²
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin wiejskich 15
Położenie na mapie województwa

Powiat datowany od Zygmunta I Starego, który księstwo kobryńskie (dotąd we władaniu Kobryńskich) przyłączył do województwa podlaskiego (po 1566 roku włączony do województwa brzeskolitewskiego). W trakcie zaborów w guberni grodzieńskiej Imperium Rosyjskiego.

Jego siedzibą było miasto Kobryń. W skład powiatu wchodziło 15 gmin wiejskich, 1 miasto i 2 miasteczka.

Demografia

W grudniu 1919 roku powiat kobryński okręgu brzeskiego ZCZW zamieszkiwało 107 814 osób. Na jego terytorium znajdowało się 650 miejscowości, z których 6 miało 1–5 tys. mieszkańców i jedna miała ponad 5 tys. mieszkańców. Był nią Kobryń z 8835 mieszkańcami^[2].

Oświata

W powiecie kobryńskim okręgu brzeskiego ZCZW, w roku szkolnym 1919/1920 działały 74 szkoły powszechne i 3 szkoły średnie. Ogółem uczyło się w nich 6895 dzieci i pracowało 140 nauczycieli^[3].

Podział administracyjny

Gminy

• gmina Antopol
• gmina Błoty (do 1928)
• gmina Dywin
• gmina Dziatkowicze (od 1928)
• gmina Horodec
• gmina Iłosk (do 1928)
• gmina Kobryń (od 1928)
• gmina Lelików (od 1926)^[4]
• gmina Matiasy (lub gmina Matjasy) (od 1926)^[5]
• gmina Mokrany (do 1928)^[6]
• gmina Nowosiółki
• gmina Oziaty
• gmina Podolesie (siedziba: Jeremicze)
• gmina Pruska (do 1928)
• gmina Rohoźna (lub gmina Rohożna) (do 1928)
• gmina Siechnowicze (do 1928)
• gmina Stryhowo (do 1928)
• gmina Tewle (od 1928)
• gmina Zbirohi (lub gmina Zbirogi) (do 1928)
• gmina Ziołowo (do 1928)
• gmina Żabinka (od 1928)

Miasta

• Antopol (do ?)
• Dywin (do ?)
• Kobryń

Starostowie

• Florentyn Andracki (1920-)^[7]
• Erazm Stefanus (1936)^[8]

Zobacz też

• podział administracyjny II RP
• województwo poleskie

Linki zewnętrzne

• Powiat kobryński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 207.

Przypisy

1. Dz. Urz. ZTPiE z 1920 r. Nr 5, poz. 47
2. I. Tablice ogólne. W: Zeszyt VII. Spis ludności na terenach administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (grudzień 1919). Lwów – Warszawa: Książnica Polska T-wa Naucz. Szkół Wyższych, 1920, s. 25, seria: Prace geograficzne wydawane przez Eugenjusza Romera.
3. Joanna Gierowska-Kałłaur: Rozdział VII. Szkolnictwo na ziemiach podległych Zarządowi Cywilnemu Ziem Wschodnich. W: Joanna Gierowska-Kałłaur: Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (19 lutego 1919 – 9 września 1920). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, Instytut Historii PAN, 2003, s. 243. ISBN 83-88973-60-6. (pol.).
4. Przyłączona 15 grudnia 1926 r. z powiatu koszyrskiego (Dz.U. z 1926 r. nr 66, poz. 391)
5. Przyłączona 1 stycznia 1926 r. z powiatu prużańskiego (Dz.U. z 1925 r. nr 90, poz. 635)
6. 12 kwietnia 1928 r. została zniesiona, a jej terytorium włączone do gminy Wielkoryta w powiecie brzeskim z wyjątkiem wsi Osowa i Lachowce włączonych do gminy Małoryta w powiecie brzeskim (Dz.U. z 1928 r. nr 45, poz. 427).
7. Ruch służbowy. W starostwach. „Dziennik Urzędowy Zarządu Terenów Przyfrontowych i Etapowych”, s. 6, Nr 1 z 20 października 1920.
8. Wykaz kierowników wojewódzkich i powiatowych władz administracji ogólnej. Stan na 11.XI.1936, s. 3 Dz. Urz. Min. Spraw Wewn. nr 32 z 10 listopada 1936 r. [dostęp 2022-09-22].

Bibliografia

• Zeszyt VII. Spis ludności na terenach administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (grudzień 1919). Lwów – Warszawa: Książnica Polska T-wa Naucz. Szkół Wyższych, 1920, s. 50, seria: Prace geograficzne wydawane przez Eugenjusza Romera.
• Joanna Gierowska-Kałłaur: Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (19 lutego 1919 – 9 września 1920). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, Instytut Historii PAN, 2003, s. 447. ISBN 83-88973-60-6.