![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Be%25C5%2582%25C5%25BCyce_lubelskie_pomnik_polski_walczacej.jpg/640px-Be%25C5%2582%25C5%25BCyce_lubelskie_pomnik_polski_walczacej.jpg&w=640&q=50)
Powiat bełżycki
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Powiat bełżycki – powiat istniejący w latach 1956–1975 w woj. lubelskim na terenie obecnych powiatów lubelskiego i opolskiego. Jego ośrodkiem administracyjnym były Bełżyce.
powiat | |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Siedziba | |||||
Powierzchnia |
479 km² | ||||
Populacja (1973) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
84 os./km² | ||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
brak współrzędnych |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Be%C5%82%C5%BCyce_lubelskie_pomnik_polski_walczacej.jpg/640px-Be%C5%82%C5%BCyce_lubelskie_pomnik_polski_walczacej.jpg)
Powiat bełżycki został powołany dnia 1 stycznia 1956 roku w województwie lubelskim, czyli 15 miesięcy po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat bełżycki złożyło się 20 gromad, które wyłączono z trzech ościennych powiatów w tymże województwie[1]:
- z powiatu lubelskiego:
- z powiatu kraśnickiego:
- gromada Kłodnica Dolna
- z opolsko-lubelskiego:
Na uwagę zasługuje fakt, iż w momencie utworzenia powiat nie obejmował miast; Bełżyce, stolica powiatu, utraciły prawa miejskie w 1870 roku i odzyskały je dopiero 1 stycznia 1958 roku[2].
1 stycznia 1957 roku z powiatu bełżyckiego wyłączono gromadę Godów i włączono ją z powrotem do powiatu opolsko-lubelskiego[3], a z gromady Zemborzyce w powiecie lubelskim wyłączono kolonię Krężnica Jara i włączono ją do gromady Strzeszkowice Duże w powiecie bełżyckim[4]. 31 grudnia 1959 roku z gromady Palikije w powiecie bełżyckim wyłączono część obszaru wsi Miłocin i włączono ją do gromady Tomaszowice w powiecie lubelskim[5]. 1 stycznia 1969 roku z powiatu bełżyckiego wyłączono gromadę Radawiec Duży i włączono ją do powiatu lubelskiego[6].
1 stycznia 1973 roku zniesiono gromady i osiedla, a w ich miejsce reaktywowano gminy[7]. Powiat bełżycki podzielono na 1 miasto i 5 gmin[8]:
- miasto Bełżyce
- gminy Bełżyce, Borzechów, Chodel, Niedrzwica Duża i Wojciechów
Tego samego dnia z powiatu bełżyckiego wyłączono sołectwa Dąbrowa Wronowska, Poniatowa, Poniatowa-Kolonia i Plizin, które włączono do powiatu opolsko-lubelskiego oraz odwrotnie, z powiatu opolsko-lubelskiego wyłączono sołectwa Antonówka, Godów, Granice i Świdno, które włączono do powiatu bełżyckiego[9].
Powiat bełżycki przetrwał do 31 maja 1975 roku. Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku całe terytorium zniesionego powiatu bełżyckiego weszło w skład nowego (mniejszego) województwa lubelskiego[10].
15 stycznia 1976 roku do gminy Niedrzwica Duża przyłączono obszar sołectwa Krężnica Jara, które wyłączono z gminy Głusk; natomiast z gminy Niedrzwica Duża wyłączono sołectwo Radawczyk-Kolonia Druga i włączono je do gminy Konopnica[11]. 1 lutego 1991 roku miasto Bełżyce i gminę wiejską Bełżyce połączono we wspólną gminę miejsko-wiejską[12].
Powiatu bełżyckiego nie przywrócono wraz z reformą administracyjną w 1999 roku[13], mimo prób jego reaktywacji podejmowanych przez lokalnych polityków[14][15]. Obszar dawnego powiatu znalazł się głównie w granicach nowego powiatu lubelskiego, oprócz gminy Chodel, którą przyłączono do powiatu opolskiego w nowym województwie lubelskim.