Portret księżnej Abrantes
obraz Francisco Goi Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
obraz Francisco Goi Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Portret księżnej Abrantes (hiszp. La duquesa de Abrantes) – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi (1746–1828) przedstawiający hiszpańską arystokratkę[1].
Manuela Isidra Téllez-Girón y Pimentel, księżna Abrantes (1793–1838) była hiszpańską arystokratką. W 1813 poślubiła Ángela Maríę de Carvajal, VIII księcia Abrantes[2], ich jedyny syn odziedziczył tytuł ojca. Podobnie jak jej rodzeństwo została wychowana w duchu oświecenia. Pasjonowała się muzyką, zwłaszcza śpiewem[3][4].
Rodzice Manueli, księstwo Osuny Pedro i María Josefa Pimentel y Téllez-Girón, należeli do czołowych przedstawicieli hiszpańskiego oświecenia. Roztaczali mecenat nad naukowcami i artystami epoki, do których należał Francisco Goya[5]. W latach 1785–1817 Goya namalował dla nich około 30 dzieł – portrety patronów i ich dzieci, sceny religijne, a także serię obrazów gabinetowych, których tematem były czarownice i gusła[6]. W 1816 księżna Osuny zamówiła u Goi portret Manueli jako prezent dla najmłodszej córki płacąc za niego 30 kwietnia 1816 4000 reali w złocie (de vellón)[4][7].
Po powrocie Ferdynanda VII na tron Hiszpanii Goya wrócił do portretowania madryckiego społeczeństwa[8]. Jednak namalowane w tym samym roku portrety księżnej Abrantes i jej brata Francisca były ostatnimi, które Goya wykonał dla arystokracji[1]. W charakterze nadwornego malarza zastąpił go Vicente López Portaña[9], a Goya zajął się grawerstwem i portretowaniem swoich przyjaciół i przedstawicieli burżuazji, stosując prostsze kompozycje i ciemniejszą kolorystykę[7][1].
Księżna została przedstawiona w półpostaci na jednolitym, ciemnym tle. Jest ubrana według francuskiej mody, w niebieską suknię w stylu empire[2] i żółty szal, a także komplet kryształowej biżuterii – naszyjnik, bransoletę i kolczyki. Kręcone włosy są upięte i ozdobione wiankiem z białych róż, ramiona pozostają odkryte. Twarz jest lekko zaróżowiona, malarz podkreślił karminowe usta. Księżna kieruje do widza nieśmiałe spojrzenie. Lewą ręką przytrzymuje szal, w prawej trzyma partyturę[7][9], do której Goya dodał imię i tytuł portretowanej, oraz datę i swój podpis (D.ña Manuela Giron y Pimentel / Duq.sa de Abrantes. // P.r Goya. 1816)[2]. Partytura jest aluzją do zamiłowania księżnej do śpiewu. Atrybuty muzyczne były często wykorzystywane w portretach kobiecych[7] – siostrę Manueli, markizę Santa Cruz Goya namalował z lirą[10].
Według Camóna Aznara w zbiorach Prado znajduje się rysunek przygotowawczy, a olejny szkic w Nowym Jorku[11].
Portret jest utrzymany w uporządkowanym i pogodnym stylu neoklasycznym[7]; księżna w koronie z kwiatów i o smukłych ramionach przypomina klasycystyczne rzeźby muz[1]. Ze względu na kolorystykę i delikatność przedstawienia jest przez niektórych autorów uważany za portret rokokowy[11]. Energiczna technika malarza zachowuje jeszcze cechy stylu préciosité i kolorystyki typowej dla portretów z XVIII w., ale smugi światła i czarne pociągnięcia pędzlem są właściwe dla późniejszego stylu artysty[4]. Goya zaczął używać więcej czerni i energicznie nakładać duże ilości farby[1]. Tkaniny są oddane z dbałością o szczegóły, podczas gdy szybkie pociągnięcia pędzlem widoczne na kwiatach czy załamaniach żółtego szala są zapowiedzią impresjonizmu[9].
Obraz należał do kolekcji książąt Abrantes i ich potomków, kolejnymi właścicielami byli: hrabia Quinta de la Enjarada, hrabia Valle de Orizaba i jego potomkowie. W 1996 został zakupiony przez Muzeum Prado przy użyciu środków ze spuścizny Manuela Villaescusa Ferrero, którą milioner pozostawił muzeum w celu poszerzania zbiorów[4][7].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
