Loading AI tools
Porozumienie pokojowe zawarte między Irlandią a Wielką Brytanią w celu zakończenia konfliktu irlandzkiego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Porozumienie wielkopiątkowe lub porozumienie pokojowe z Wielkiego Piątku (ang. Good Friday Agreement, The Agreement, Belfast Agreement, lub rzadziej Stormont Agreement, irl. Comhaontú Aoine an Chéasta, Comhaontú Bhéal Féirste lub Comhaontú Stormont) – porozumienie pokojowe zmierzające do rozwiązania konfliktu w Irlandii Północnej, przyjęte 10 kwietnia 1998 przez rządy Irlandii i Wielkiej Brytanii, a kontrasygnowane przez główne partie polityczne Irlandii Północnej[1].
Głównymi architektami 65-stronicowego porozumienia byli katolicki polityk John Hume i protestancki David Trimble. Obaj za wkład w podpisanie porozumienia otrzymali w 1998 pokojową Nagrodę Nobla.
Porozumienie zostało wysłane do wszystkich gospodarstw domowych w Irlandii Północnej i zostało poddane głosowaniu 22 maja 1998 zarówno w Irlandii Północnej, jak i Republice. Porozumienie zostało przyjęte znakomitą większością głosów w obu częściach wyspy. Interpretowano to jako wyraz zmęczenia społeczeństwa trwającym 30 lat konfliktem.
Za | % | Przeciw | % | Frekwencja | |
Irlandia Północna | 676.966 | 71,1 | 274.879 | 28,9 | 81% |
Irlandia | 1.442.583 | 94,4 | 85.748 | 5,6 | 56% |
Porozumienie wielkopiątkowe nie rozwiązało wszystkich problemów wyspy ani regionu. Irlandia Północna nadal podzielona jest na dwie zwaśnione społeczności, nadal organizowane są marsze oranżystów i dokonywane są, choć w znacznie ograniczonym zakresie, akty terroru. Proces rozbrojenia jest znacznie opóźniony (szczególnie ze strony IRA) co spowodowało, że Zgromadzenie Irlandii Północnej i regionalny rząd zostały zawieszone przez rząd w Londynie w październiku 2002 (parlament został odwieszony wraz z wyborami 26 listopada 2003). Pomimo zmiany RUC na PSNI, policja nadal ma niski mandat zaufania wśród społeczności katolickiej. Porozumienie jednak daje szansę na ustabilizowanie sytuacji na wyspie i na całkowity pokój w przyszłości.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.