Pokład (geologia)

Pokład – w geologii jest to złoże mające formę warstwy, zalegające na dużej przestrzeni i ograniczone dwiema mniej więcej równoległymi warstwami (górna to strop, dolna to spąg). Pokłady są charakterystyczne dla skał osadowych. W formie pokładów występują najczęściej węgiel kamienny, węgiel brunatny, siarka, sole potasowe itd. Złoża występujące w więcej niż jednym pokładzie to złoża wielopokładowe.

Ponad 20-metrowy pokład węgla w kopalni North Antelope Rochelle, USA

Pod względem budowy pokład charakteryzują:

• grubość (miąższość)– najkrótsza odległość między stropem a spągiem. Ze względu na grubość pokłady dzielą się na^[1]:
  • cienkie,
  • średnie,
  • grube;
• kąt nachylenia – kąt, jaki tworzy płaszczyzna stropu lub spągu z płaszczyzną poziomą. Ze względu na kąt nachylenia pokłady dzielą się na:
  • poziome lub prawie poziome (do 10°),
  • słabo nachylone (α = 10°–35°),
  • silnie nachylone (α = 35°–45°),
  • strome (powyżej 45°);
• rozciągłość – krawędź przecięcia stropu lub spągu z płaszczyzną poziomą;
• upad – kierunek prostopadły do rozciągłości skierowany w dół;
• wznios – kierunek prostopadły do rozciągłości skierowany w górę.

Przypisy

1. Dla każdej kopaliny inne są definicje pokładów cienkich, średnich i grubych.