Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Podziemne magazyny gazu (PMG) – naturalne przestrzenie, o dużej pojemności magazynowej znajdujące się głównie w wyeksploatowanych złożach gazu ziemnego i ropy naftowej, kawernach solnych, nieczynnych kopalniach węgla. Do tych miejsc może być wtłaczany gaz, zajmujący w normalnych warunkach objętość miliardów metrów sześciennych. Celem podziemnych magazynów gazu jest zarówno sezonowe, jak i strategiczne przechowywanie gazu ziemnego. Przyczyniają się one do zwiększenia niezawodności systemów gazowniczych i bezpieczeństwa energetycznego regionu lub kraju.
Najczęściej PMG tworzy się w miejscach pozostałych po wyczerpanych złożach ropy naftowej i gazu ziemnego (83,5% przypadków w 2010 r.), warstwach wodonośnych (12,6%), kawernach solnych (3,8%), opuszczonych kopalniach (0,05%) i w kawernach skalnych (tzw. KPMG, 0,02%)[1]. Magazyny tworzone w kawernach pozwalają na znacznie wyższą przepustowość zatłaczania i pobierania paliwa gazowego[2].
Według stanu na 2010 rok na świecie istniało 630 PMG o łącznej pojemności 352 mld m³, z czego w Unii Europejskiej – 124, o łącznej pojemności 81 mld m³. W 2010 roku największą pojemność PMG w Unii Europejskiej miały:
Ukraina posiada 13 magazynów o łącznej pojemności prawie 35 mld m³[3].
W Polsce pierwsze próby magazynowania gazu w wyeksploatowanym złożu gazu ziemnego i ropy naftowej Roztoki-Sądkowa rozpoczęły się w 1954 roku w Karpatach, w okolicach Jasła[4]. Był to pierwszy podziemny magazyn gazu w Europie[3], posiadał pojemność 35,50 mln m³ i funkcjonował do 1980 roku[4].
Wszystkie polskie magazyny gazu należą do odpowiedzialnej za ich eksploatację i rozbudowę Gas Storage Poland (GSP), spółki nabytej w czerwcu 2024 przez Gaz-System od PGNiG (z grupy Orlen)[5]. W 2022 GSP posiadała łącznie 3 327,72 mln m³ pojemności czynnych instalacji magazynowych[2]. Dodatkowo od 2017 PGNiG posiada umowę z ukraińskim operatorem gazowym, Ukrtransgaz, która pozwala mu zatłaczać gaz do składowania w dziesięciokrotnie większych magazynach ukraińskich[6].
W 2022 stosunek mocy magazynowych w Polsce do zapotrzebowania wynosił około 1 do 6,4 (pojemność 36,41 TWh wobec rocznego zużycia 232,45 TWh)[7]. Dla porównania w Niemczech wynosi on 1 do 3,7 (245,45 wobec 905,30 TWh zużycia), a na Ukrainie możliwości magazynowe przewyższają zużycie krajowe (325,61 wobec 261,05 TWh)[7]. Średnie zużycie dzienne gazu w Polsce waha się w zależności od sezonu od 15 do 88 mln m³[8], co oznacza, że łączna pojemność PMG w Polsce wystarcza na 36-215 dni. Roczne zużycie gazu w Polsce w roku 2017 szacowane było na 16 mld m³[9], a w 2020 na poziomie 20 mld m³[10].
W Polsce istnieje 7 podziemnych magazynów gazu wysokometanowego (w porządku chronologicznym):
Dodatkowo istnieją dwa magazyny gazu zaazotowanego, zarządzane przez PGNiG S.A.:
W Polsce powstają zarówno nowe jak i rozszerzane są istniejące magazyny:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.