Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Południowoafrykańska Partia Komunistyczna (ang. South African Communist Party) – południowoafrykańska partia polityczna, reprezentująca ideologię marksistowską. Uczestniczyła w zwalczaniu i obalaniu systemu segregacji rasowej (apartheidu) w RPA.
Państwo | |
---|---|
Skrót |
SACP |
Lider |
Blade Nzimande |
Data założenia | |
Adres siedziby | |
Ideologia polityczna | |
Poglądy gospodarcze | |
Liczba członków |
220 tysięcy |
Strona internetowa |
Partia została założona 30 lipca 1921 roku jako „Komunistyczna Partia Południowej Afryki” (CPSA - Communist Party of South Africa), jaka zrzeszała w swoich strukturach szereg grup i organizacji marksistowskich. W czasie II wojny światowej wpływy partii znacznie wzrosły, a jej członkowie byli później wielokrotnie wybierani do organów przedstawicielskich największych miast kraju[1]. Bezpośrednim impulsem do powstania tego ugrupowania o charakterze socjalistycznym był wyzysk górników pracujących w kopalniach okręgu przemysłowego Witwatersrand w 1922 r., spowodowany przez dalsze wydobywanie licznych pokładów złota w tym regionie[2]. W tamtym czasie podmiotowość działania CPSA miała skłonność do walki z brytyjskim imperializmem[3].
W 1950 roku krótko po oficjalnym ogłoszeniu apartheidu na terenach Południowej Afryki uchwalono ustawę antykomunistyczną[4]. Ustawa ta zdelegalizowała działalność CPSA i pozwoliła na zdelegalizowanie każdej partii, którą rząd uznałby za komunistyczną. Członkostwo w CPSA było wtedy zagrożone karą do dziesięciu lat więzienia[potrzebny przypis]. W wyniku dekretu partia została rozwiązana. Powróciła jednak w 1953 roku pod nową nazwą - Południowoafrykańska Partia Komunistyczna (SACP).
Do 1990 roku SACP działało w podziemiu w najgłębszej tajemnicy. W lutym 1990 roku nowo wybrany prezydent RPA i laureat pokojowej nagrody Nobla, Frederik de Klerk ogłosił zniesienie zakazu działalności partii komunistycznych.
Od 11 lutego 1990 roku partia jest częścią sojuszu politycznego nazywanego „Sojuszem Trójstronnym". W jego skład wchodzi jeszcze Afrykański Kongres Narodowy oraz centrala związkowa Kongres Południowoafrykańskich Związków Zawodowych[5][6].
2 maja 1990 roku przywódcy dwóch największych organizacji komunistycznych, ANC (organizacji paramilitarnej) i SACP spotkali się z rządem RPA, który zgodził się na amnestię i rehabilitację więźniów politycznych[7]. Popularny przywódca komunistyczny Chris Hani, który stanął na czele partii w 1991 roku, został zamordowany w 1993 roku przez skrajnie prawicowego polskiego emigranta, Janusza Walusia[8].
SACP nadal jest częścią sojuszu rządzącego w RPA, a jego członkowie stale uczestniczą w wyborach z list Afrykańskiego Kongresu Narodowego. Obecny sekretarz generalny partii (jest także ministrem transportu), Blade Nzimande, był już członkiem rządu RPA, kierując Ministerstwem Szkolnictwa Wyższego.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.