Phuket (taj.: ภูเก็ต) – syjamski torpedowiec z lat 30. XX wieku i okresu II wojny światowej, druga zamówiona jednostka typu Trat. Okręt został zwodowany 26 października 1935 roku we włoskiej stoczni Cantieri Riuniti dell’Adriatico w Monfalcone, a do służby w Królewskiej Marynarce Wojennej Syjamu wszedł 19 marca 1936 roku. Jednostka uczestniczyła w wojnie francusko-tajlandzkiej, a w latach 60. przebudowano ją na ścigacz okrętów podwodnych. Okręt wycofano ze służby w listopadzie 1975 roku, a następnie złomowano.
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia |
CRDA, Monfalcone |
| Położenie stępki |
7 marca 1935 |
| Wodowanie |
26 października 1935 |
 Tajlandia
| |
| Wejście do służby |
19 marca 1936 |
| Wycofanie ze służby |
26 listopada 1975 |
| Los okrętu |
złomowany w 1982 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 318 ton |
| Długość | |
| Szerokość |
6,45 m |
| Zanurzenie |
maksymalne: 2,8 m |
| Napęd | |
| 2 zespoły turbin parowych Parsonsa o łącznej mocy 8800 KM 2 kotły Yarrow 2 śruby | |
| Prędkość |
31 węzłów |
| Zasięg |
1700 Mm przy prędkości 15 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 3 działa kal. 76 mm (3 x I) 2 działka plot. kal. 20 mm (2 x I) 4 km kal. 8 mm (4 x I) | |
| Wyrzutnie torpedowe |
6 × 450 mm (2 x II, 2 x I) |
| Załoga |
70 |
Projekt i budowa
„Phuket”[uwaga 1] był drugim z dziewięciu torpedowców, zamówionych przez Syjam[uwaga 2] we włoskiej stoczni Cantieri Riuniti dell’Adriatico (CRDA) w Monfalcone w 1933 roku[1][uwaga 3]. Projekt jednostek był oparty na konstrukcji austro-węgierskich pełnomorskich torpedowców typu Tb 98 M z okresu I wojny światowej, które zostały zbudowane w tej stoczni (ówcześnie znanej pod nazwą Cantieri Navale Triestino)[1]. W porównaniu do swych protoplastów sprzed 20 lat nowe okręty miały większe wymiary i nowocześniejszą sylwetkę, a także część rozwiązań konstrukcyjnych zaczerpniętych z nowocześniejszych włoskich torpedowców typów Orsa i Spica[1]. Na okrętach zamontowano uzbrojenie produkcji brytyjskiej firmy Vickers-Armstrong[4][5].
Stępkę torpedowca położono 7 marca 1935 roku, został zwodowany 26 października tego roku i ukończony 10 stycznia 1936 roku (numer budowy 1135)[6][4][uwaga 4]. Po przybyciu do kraju w dniu 19 marca 1936 roku okręt przyjęto w skład Królewskiej Marynarki Wojennej[4][7]. Jednostka otrzymała nazwę nadmorskiej prowincji i numer 12[6][7].
Dane taktyczno-techniczne
Okręt był małym torpedowcem, z klasycznym dla okrętów tej klasy wyglądem: uskokiem pokładu na 1/3 długości kadłuba, piętrową nadbudówką i pojedynczym kominem[4][8]. Długość całkowita wynosiła 68 metrów (67 metrów na konstrukcyjnej linii wodnej), maksymalna szerokość 6,45 metra (6,35 metra na owrężu) i średnie zanurzenie 2,15 metra (maksymalne 2,8 metra)[2][5]. Wyporność standardowa wynosiła 318 ton, konstrukcyjna 363 tony, zaś pełna 470 ton[2][5]. Okręt napędzany był przez dwa zestawy turbin parowych systemu Parsonsa o łącznej mocy 8800 koni mechanicznych (KM), do których parę dostarczały dwa kotły Yarrow[5]. Prędkość maksymalna napędzanej dwiema śrubami jednostki wynosiła 31 węzłów[2][5][uwaga 5]. Okręt zabierał 102 tony mazutu, co pozwalało osiągnąć zasięg wynoszący 870 Mm przy prędkości maksymalnej, 1700 Mm przy 15 węzłach i 3500 Mm przy prędkości ekonomicznej 12 węzłów[4][5]. Autonomiczność okrętu wynosiła 3-4 doby[5].
Okręt wyposażony był w sześć wyrzutni torped kalibru 450 mm (18 cali)[uwaga 6] – dwa podwójne aparaty na śródokręciu oraz dwie pojedyncze na każdej z burt, na wysokości nadbudówki[7]. Torpedy Mark XI miały masę 680 kg (w tym głowica bojowa 211 kg), maksymalną prędkość 40 węzłów i zasięg wynoszący 1370 metrów przy prędkości maksymalnej i 3660 m przy 25 węzłach[7][9]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły trzy pojedyncze działa uniwersalne kalibru 76 mm (3 cale) QF L/50 20 cwt (umieszczone na pokładzie dziobowym, na platformie na śródokręciu i na rufie)[7]. Masa działa z podstawą wynosiła 3 tony, masa zespolonego naboju 7,3 kg, kąt podniesienia lufy od -10 do +90°, prędkość wylotowa pocisku 750 m/s, donośność maksymalna 9000 metrów (efektywna 5000 metrów), zaś szybkostrzelność 18 strz./min[7]. Broń małokalibrową stanowiły dwa pojedyncze działka automatyczne Oerlikon kal. 20 mm L/70, umieszczone ponad wyrzutniami torpedowymi na śródokręciu[7]. Masa działka bez podstawy wynosiła 68 kg, masa scalonego naboju 86 g, kąt podniesienia lufy od -15 do +90°, prędkość wylotowa pocisku 840 m/s, donośność maksymalna 4400 metrów przy kącie podniesienia 45° (efektywna 915 metrów), zaś szybkostrzelność efektywna 300 strz./min[7]. Dodatkowo na okręcie zamontowano cztery pojedyncze karabiny maszynowe kal. 8 mm L/80[4][7].
Załoga okrętu składała się początkowo z 8 oficerów oraz 62 podoficerów i marynarzy[4][7][uwaga 7].
Służba
19 marca 1936 roku, po dwumiesięcznym rejsie, „Phuket” (oraz bliźniaczy „Trat”) przybyły do Syjamu[7]. 5 października 1938 roku dokonano ponownej uroczystej ceremonii wcielenia okrętu do służby[7]. Torpedowiec wchodził w skład 1. Dywizjonu 1. Flotylli (wraz z „Pattani” i „Surasdra”), a jego dowódcą był kmdr ppor. Luang Monkol Siwethin Yutthanawi[7]. Po rozpoczęciu wojny francusko-tajlandzkiej w grudniu 1940 roku oba dywizjony 1. Flotylli zostały skierowane w rejon archipelagu Ko Chang, w celu ochrony przewidywanego rejonu działań wojennych[7]. 17 stycznia 1941 roku 1. Dywizjon kotwiczył w rejonie Sattahip, w związku z czym okręt nie wziął udziału w bitwie pod Ko Chang[10].
Na przełomie lat 40. i 50. jednostka otrzymała nowy numer burtowy – 2[7]. Podczas próby przewrotu wojskowego w Bangkoku, 3 lipca 1951 roku w porcie rozgorzały zacięte walki, w wyniku których torpedowiec został uszkodzony[11]. W pierwszej połowie lat 60. jednostkę przebudowano na ścigacz okrętów podwodnych: zamontowano radar i sonar, usunięto dwie pojedyncze wyrzutnie torped, cztery karabiny maszynowe i wszystkie działa artylerii głównej, które zastąpiono dwoma amerykańskimi działami 76 mm Mark 22 i pojedynczym działkiem przeciwlotniczym Bofors kal. 40 mm Mark 1[12]. Prędkość maksymalna okrętu wynosiła w tym okresie 25 węzłów, spadł też zasięg – do 850 Mm przy 15 węzłach[13]. Na przełomie lat 60. i 70. zdemontowano jeden podwójny aparat torpedowy oraz wszystkie działa kalibru 76 i 20 mm, w zamian montując drugie działko Boforsa[13]. Okręt został wycofany ze służby 26 listopada 1975 roku, po czym złomowany w 1982 roku[13].
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
