Parafia Narodzenia Maryi Panny w Orłowej
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Parafia Narodzenia Maryi Panny w Orłowej – parafia rzymskokatolicka w Orłowej, w dzielnicy Miasto, w kraju morawsko-śląskim, w Czechach. Należy do dekanatu Karwina diecezji ostrawsko-opawskiej.
 kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data powołania |
XIII wiek |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół |
Narodzenia Maryi Panny w Orłowej |
| Proboszcz |
ks. Martin Pastrňák |
| Wezwanie |
Narodzenia Maryi Panny |
Położenie na mapie kraju morawsko-śląskiego  | |
Położenie na mapie Czech  | |
 49°50′45,5″N 18°25′47,1″E | |
| Strona internetowa | |
Orłowa została po raz pierwszy wzmiankowana w dyplomie papieża Grzegorza IX wystawionym 7 grudnia 1227 roku na Lateranie dla benedyktynów tynieckich jako Orlova[1]. W dokumencie z 1260 pojawił się kapelan z Orłowej imieniem Marcin, a więc znajdował się tu już wówczas kościół[2]. Prawdopodobnie po nadaniu wsi mnichom postawiono tu najpierw kaplicę służącą mnichom do odprawiania mszy podczas wizytacji swego majątku, a kiedy nastąpiły przygotowania do budowy klasztoru, kaplicę przebudowano i przekształcono w kościół klasztorny. Klasztor ten ufundowany został mocą dokumentu wystawionego 12 czerwca 1268 przez Władysława opolskiego[uwaga 1].
Kościół klasztorny nie pełnił jednak dla okolicznych miejscowości funkcji kościoła parafialnego[3]. Funkcję taką przynajmniej dla części z nich pełniła starsza świątynia w Solcy, która wzmiankowana została prawdopodobnie już w 1223, a wkrótce przeszła na własność benedyktynów, a po utworzeniu klasztoru pod jego jurysdykcję.
W sprawozdaniu z poboru świętopietrza z 1335 w diecezji wrocławskiej na rzecz Watykanu sporządzonego przez nuncjusza papieskiego Galharda z Cahors wymienia się w archiprezbiteracie cieszyńskim również Item abbas de Orlovia, XVII sc., sumę taką miał opłacić opat orłowski z wiosek podlegających klasztornej jurysdykcji[4]. Orłowa została ponownie wymieniona w podobnym spisie sporządzonym przez archidiakona opolskiego Mikołaja Wolffa w 1447[5]. Na podstawie wysokości opłaty w owym sprawozdaniu liczbę ówczesnych parafian (we wszystkich podległych wioskach) oszacowano na 390[6]. Działający w latach 60. XV wieku opat Jan (III) wzniósł w Orłowej nowy kościół pw. Wniebowzięcia NMP i Trójcy Przenajświętszej, poświęcony w 1466 w święto Wniebowzięcia NMP, w obecności biskupa Jodoka wrocławskiego, Jana krakowskiego i biskupa tytularnego Pawła[7]. Kościół ten za sprawą przywileju odpustowego nadanego przez biskupa Rudolfa z Rüdesheimu stał się celem lokalnego ruchu pielgrzymkowego.
Gdy w 1545 do samodzielnych rządów doszedł w Księstwie Cieszyńskim Wacław III Adam, na podległym mu obszarze rozpoczęła się Reformacja, objawiająca się m.in. sekularyzacją dóbr zakonnych. Nie ominęła ona klasztoru w Orłowej, gdzie budynki klasztorne zostały później rozebrane.
W 1654 reorganizacji uległa struktura administracyjny miejscowego Kościoła, a parafia w Orłowej została podległa nowemu archiprezbiteratowi (dekanatowi) we Frysztacie[8]. Benedyktyni nigdy już nie odzyskali swych dóbr, choć bardzo starał się o to wybrany w 1710 na ojca i opata orłowskiego ojciec Lambert Klöhn, a po tym jak nie uzyskał wsparcia tynieckich przełożonych i odsunięto go z urzędu w 1718 doprowadził do podporządkowania klasztoru orłowskiego czeskiej kongregacji benedyktynów w Broumovie. Odtąd proboszczów w Orłowej mianowano klasztorze broumovsko-břevnovskim[9]. W 1769 powstał nowy dekanat w Karwinie, do którego przeniesiono parafię w Orłowej. Po wojnach śląskich i oddzieleniu granicą od diecezjalnego Wrocławia, będącego w odtąd w Królestwie Prus, do zarządzania pozostałymi w monarchii Habsburgów parafiami powołano w 1770 Wikariat generalny austriackiej części diecezji wrocławskiej.
W okresie industrializacji i przebudzenia narodowego najpierw czeskiego, potem polskiego, proboszczami parafii byli zawsze benedyktyni z Czech. Zmarły w 1880 proboszcz Emilián Kolář był jeszcze przychylny Polakom, ale pozostali wyjątkowo dążyli do czechizacji swoich wiernych. Np. W 1886 miejscowy proboszcz odmówił poświęcenia krzyża z polskim napisem[10].
W latach 1903–1906 wybudowano na miejscu starego kościoła klasztornego nową świątynię w stylu pseudogotyckim, poświęconą 21 października 1906 roku.
Po I wojnie światowej i polsko-czechosłowackim konflikcie granicznym Orłowa znalazła się w granicach Czechosłowacji, wciąż jednak podległa była diecezji wrocławskiej, pod zarządem specjalnie do tego powołanej instytucji zwanej: Knížebiskupský komisariát niský a těšínský[11]. Kiedy Polska dokonała aneksji tzw. Zaolzia, w październiku 1938 parafię jako jedną z 29 włączono do diecezji katowickiej, a 1 stycznia 1940 z powrotem do diecezji wrocławskiej. W 1947 obszar ten wyjęto ostatecznie spod władzy biskupów wrocławskich i utworzono Apostolską Administraturę w Czeskim Cieszynie podległą Watykanowi. W 1978 obszar Administratury podporządkowany został archidiecezji ołomunieckiej, a w 1996 wydzielono z niej nową diecezję ostrawsko-opawską.
W 2018 r. w kościele parafialnym w Orłowej nagrywane były niektóre sceny polskiego filmu obyczajowego w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego "Kler".[12]
- Dokument ten znany jest dziś jedynie z odpisu, a przez niektórych historyków, jak Winfried Irgang, uznany został za falsyfikat. Z kolei np. Renata Dzichciarz po wnikliwej analizie zarzutów Irganga i odpisu rzeczonego dokumentu skonstatowała, iż dyplom ten w pełni zasługuje na zaufanie. Zob. I. Panic, 2010, s. 428, przypis 167
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
