Loading AI tools
występowanie różnych odmian krystalograficznych tej samej substancji chemicznej Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Polimorfizm (gr. wielopostaciowość, różnopostaciowość) – zjawisko występowania różnych odmian krystalograficznych tej samej substancji chemicznej. Występuje ono wtedy, gdy ta sama substancja może występować w dwóch lub nawet kilku formach krystalicznych.
Odmiany polimorficzne nie są różnymi stanami skupienia, ale są różnymi fazami materii, przejścia z jednej odmiany do drugiej są przemianami fazowymi pierwszego rzędu. Głównymi czynnikami mającymi wpływ na polimorfizm są ciśnienie i temperatura. Nie zachodzą one jednak w ściśle określonych temperaturach, lecz są zależne od termicznej historii próbek. Powoduje to, że dany związek może występować w dwóch różnych odmianach polimorficznych w tej samej temperaturze. Istnieje też możliwość uzyskiwania różnych form polimorficznych poprzez krystalizację związków chemicznych w ściśle określony sposób.
Występowanie odmian polimorficznych pierwiastków chemicznych jest jedną z form alotropii.
Pierwszą osobą, która rozpoznała polimorfizm był Eilhardt Mitscherlich, w 1820 roku. Natomiast w 1832 roku Friedrich Wohler oraz Justus Liebig, jako pierwsi, opisali benzamid jako przykład polimorfizmu w organicznej substancji stałej. Wraz z rozwojem technik analitycznych charakterystyka polimorfizmu stała się o wiele łatwiejszym zjawiskiem do badania.
Przykłady (podane niżej przemiany są odwracalne, to znaczy polimorfizm z przemieszczeniem zachodzi zarówno w kierunku kwarc α → kwarc β, jak i kwarc β → kwarc α):
Następuje tu zerwanie wiązań i zasadnicza przebudowa sieci. Zachodzą one powoli i z dużym oporem. Przykłady:
Jest to specyficzna forma przemiany zachodzącej w wyniku nierównowagi sieciowej, gdy atomy mogą się wzajemnie zastępować. Dobrym przykładem są skalenie potasowe: w sanidynie atomy Al i Si są nieuporządkowane, zaś w mikroklinie uporządkowane.
Jest to szczególny rodzaj polimorfizmu. Identyczne warstwy sieci krystalicznej układają się na sobie w odmienny sposób. Najczęściej nie ma to jednak wpływu na ich właściwości fizyczne, natomiast zmienia się często wygląd lub struktura. Modyfikacje politypowe są najczęstsze wśród minerałów o strukturze warstwowej.
Polimorfizm w kryształach molekularnych daje nam możliwość zbadania zależności między strukturą krystaliczną a wykazywanymi właściwościami. Przykładem takiego polimorfu, który wykazuje różne właściwości fotochemiczne jest kwas cynamonowy.
Materiały polimorficzne są wykorzystywane zwłaszcza w produktach farmaceutycznych, środkach agrochemicznych, pigmentach i barwnikach oraz materiałach wybuchowych.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
