Niełazy[18] (Dasyurinae) – podrodzina ssaków z rodziny niełazowatych (Dasyuridae).
Szybkie fakty Domena, Królestwo ...
Niełazy
Dasyurinae |
Goldfuss, 1820[1] |
|
Przedstawiciel podrodziny – niełaz wielki (Dasyurus maculatus) |
Systematyka
|
Domena
|
eukarionty |
Królestwo
|
zwierzęta |
Typ |
strunowce |
Podtyp |
kręgowce |
Gromada |
ssaki |
Podgromada |
żyworodne |
Rząd |
niełazokształtne |
Rodzina |
niełazowate |
Podrodzina |
niełazy |
Typ nomenklatoryczny |
Dasyurus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1796 |
Synonimy |
- Dasyurina J.E. Gray, 1825[2]
- Dasyuridæ Burnett, 1829[3]
- Dasyuridae R. Owen, 1839[4]
- Dasyuridae Waterhouse, 1841[5]
- Dasyurideae Lesson, 1842[6]
- Dasyuridés P. Gervais, 1855[7]
- Dasyurina Hoeven, 1858[8]
- Dasyurida Haeckel, 1866[9]
- Dasyurinae Gill, 1872[10]
- Sarcophilinae[uwaga 1] Gill, 1872[10]
- Dasyurinæ O. Thomas, 1888[11]
- Dasyurini Winge, 1893[12]
- Dasyuroidea Simpson, 1930[13]
- Dasyurini Moeller, 1973[14]
- Sarcophilini[uwaga 1] Moeller, 1973[14]
- Phascolosorexinae[uwaga 2] Archer, 1982[15]
- Parantechini[uwaga 3] Archer, 1982[16]
- Phascolosoricinae[uwaga 2] Archer, 1989[17]
|
|
Rodzaje |
12 rodzajów (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście |
|
|
Zamknij
Podrodzina obejmuje gatunki występujące w Australii, Indonezji i na Nowej Gwinei[19][20].
Do podrodziny należą następujące występujące współcześnie rodzaje[21][19][18]:
- Dasycercus W. Peters, 1875 – mulgara
- Dasyuroides W.B. Spencer, 1896 – kowari – jedynym żyjącym współcześnie przedstawicielem jest Dasyuroides byrnei W.B. Spencer, 1896 – kowari pustynny
- Dasykaluta Archer, 1982 – kaluta – jedynym przedstawicielem jest Dasykaluta rosamondae (Ride, 1964) – kaluta ruda
- Parantechinus Tate, 1947 – sorkołaz – jedynym przedstawicielem jest Parantechinus apicalis (J.E. Gray, 1842) – sorkołaz okularowy
- Myoictis J.E. Gray, 1858 – szczurołaz
- Pseudantechinus Tate, 1947 – niełazik
- Neophascogale Stein, 1933 – górołaz – jedynym przedstawicielem jest Neophascogale lorentzi (Jentink, 1911) – górołaz szponiasty
- Phascolosorex Matschie, 1916 – ryjkołaz
- Dasyurus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1796 – niełaz
- Sarcophilus F. Cuvier, 1837 – diabeł – jedynym żyjącym przedstawicielem jest Sarcophilus harrisii (Boitard, 1841) – diabeł tasmański
Opisano również rodzaj wymarły[22][23]:
- Archerium Wroe & Mackness, 2000 – jedynym żyjącym przedstawicielem był Archerium chinchillaense Wroe & Mackness, 2000
- Whollydooleya Archer, Christmas, Hand, Black, Creaser, Godthelp, Graham, Cohen, Arena, Anderson, Soares, Machin, Beck, L.A.B. Wilson, Myers, Gillespie, Khoo & Travouillon, 2016
Typ nomenklatoryczny: Sarcophilus F. Cuvier, 1837. Typ nomenklatoryczny: Phascolosorex Matschie, 1916. Typ nomenklatoryczny: Parantechinus Tate, 1947.
P. Gervais: Histoire naturelle des mammifères: avec l’indication de leurs moeurs et de leurs rapports avec les arts, le commerce et l’agriculture. II. Carnivores, proboscidiens, jumentés, bisulques, édentés, marsupiaux, monotrèmes, phoques, sirénides et cétacés. Paris: L. Curmer, 1855, s. 280. (fr.). J. van der Hoeven: Handbook of zoology. Cz. 2: Vertebrate animals. Cambridge: University Press, 1858, s. 619. (ang.). H. Moeller. Zur kenntnis der schnädelgestalt groBer Rabbeutler (Dasyuridae Waterhouse, 1838) eine allometrische formanalyse. „Zoologische Jahrbücher: Abteilung für Systematik, Ökologie und Geographie der Tiere”. 91 (2), s. 300, 1973. (niem.). Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 6, 7. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.). D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Tribe Dasyurini. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-22]. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.12) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-01-06]. (ang.). S. Wroe & B.S. Mackness. A new genus and species of dasyurid from the Pliocene Chinchilla Local Fauna of south-eastern Queensland. „Alcheringa”. 24 (4), s. 320, 2000. DOI: 10.1080/03115510008619535. (ang.). M. Archer, O. Christmas, S.J. Hand, K.H. Black, P. Creaser, H. Godthelp, I. Graham, D. Cohen, D.A. Arena, C. Anderson, G. Soares, N. Machin, R.M. Beck, L.A.B. Wilson, T.J. Myers, A.K. Gillespie, B. Khoo & K.J. Travouillon. Earliest known record of a hypercarnivorous dasyurid (Marsupialia), from newly discovered carbonates beyond the Riversleigh World Heritage Area, north Queensland. „Memoirs of Museum Victoria”. 74, s. 138, 2016. (ang.).
- M. Archer. Review of the dasyurid (Marsupialia) fossil record, integration of data bearing on phylogenetic interpretation, and suprageneric classification. „Carnivorous Marsuliaps”. 2, s. 397–443, 1982. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne
(
takson):