Loading AI tools
Nawozy – środki używane w uprawie roślin (nawożenie) celem zwiększenia wysokości i jakości plonowania dzięki wzbogaceniu gleby w składniki pokarmowe niezbędne dla roślin i polepszeniu jej właściwości fizycznych, fizykochemicznych, chemicznych i biologicznych, pochodzenia mineralnego lub organicznego. Nawozami są również produkty przeznaczone do zwiększania żyzności stawów rybnych.
W zależności od nawozu, zawarte w nim składniki pokarmowe mogą być w formie bezpośrednio przyswajalnej przez rośliny lub też dopiero po przemianach zachodzących w glebie, przez co działanie nawozów może trwać w ciągu jednego roku nawożenia lub nawet 3-5 następnych lat (np. wióry rogowe na ciężkich glebach). Czasem składniki pokarmowe w wyniku przemian glebowych przechodzą w formę trudniej przyswajalną lub całkowicie nieprzyswajalną dla roślin.
Wśród makroelementów niezbędnych roślinom wyróżnia się: azot, fosfor, potas, także wapń, magnez i siarkę, natomiast w niewielkiej tylko ilości rośliny potrzebują takich mikroelementów jak: żelazo, cynk, miedź, bor, molibden, chlor.
- Nawozy mineralne, wysokoprocentowe, zawierają proste, bezpośrednio przyswajalne dla roślin lub po niewielkich tylko przemianach w glebie związki chemiczne; surowcami do produkcji są kopaliny, rudy, odpady przemysłu hutniczego, także odpady pochodzenia zwierzęcego; niektóre poprawiają strukturę gleby, zmieniają jej odczyn, usuwają toksyczne substancje; wyróżnia się nawozy:
- azotowe, najważniejsze z nawozów mineralnych, dzielą się na:
- saletrzane
- amonowe
- saletrzano-amonowe
- amidowe
- roztwory azotowe
- azotowe o spowolnionym działaniu
- fosforowe
- potasowe
- magnezowe
- siarkowe
- mikroelementowe
- wieloskładnikowe, nabierające coraz większego znaczenia w dobie intensyfikacji rolnictwa, produkuje się ich coraz więcej (np. amofos, nawozy NPK: nitrofoska, polifoska, azofoska itp.); wyróżnia się tu nawozy mieszane i kompleksowe;
- azotowe, najważniejsze z nawozów mineralnych, dzielą się na:
- Nawozy wapniowe i wapniowo-magnezowe:
- tlenkowe
- węglanowe
- Nawozy naturalne:
- Nawozy organiczne:
- Nawozy niekonwencjonalne, w tym nawozy:
- pochodzenia komunalnego
- pochodzenia przemysłowego.
Nawozy można także podzielić ze względu na ich stan skupienia na: stałe i ciekłe.
Zawartość w nawozach pierwiastków stanowiących dla roślin składniki pokarmowe przyjęto wyrażać w przeliczeniu na procentową wagową zawartość N, P2O5, K2O, MgO, CaO, SO3.
Ze stosowaniem nawozów mineralnych wiążą się oprócz oczywistych korzyści, także i szkody dla środowiska i człowieka, zwłaszcza zanieczyszczenia wód gruntowych i powierzchniowych powodujące eutrofizację, zakwaszenie, odkwaszenie lub zasolenie gleb, nadmierne nagromadzenie w roślinach szkodliwych substancji, czyli przenawożenie itp.
- Ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz.U. z 2024 r. poz. 105)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
