Nawojowa (gmina)

Nawojowa – gmina wiejska w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie nowosądeckim. Siedzibą gminy jest Nawojowa.

Nawojowa

gmina wiejska
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	nowosądecki
TERC	1210122
Wójt	Stanisław Marian Kiełbasa
Powierzchnia	51,13 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności	8537[1]
• gęstość	170,0 os./km²
Nr kierunkowy	18
Tablice rejestracyjne	KNS
Adres urzędu: Nawojowa 313 33-335 Nawojowa
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 8 Liczba miejscowości 8
Położenie na mapie powiatu
49°33′34″N 20°44′31″E
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Pałac Stadnickich

Sąsiaduje z gminami Kamionka Wielka, Łabowa, Piwniczna-Zdrój, Rytro, Stary Sącz i miastem Nowy Sącz.

Geografia

Obszar gminy w 1948 r. wynosił 9848 ha, w tym 6275 ha użytkowanych rolniczo. Grunty orne stanowiły 4434 ha.Gmina posiada obszar 51,13 km², w tym: użytki rolne 50%, użytki leśne 43%. Stanowi to 3,3% powierzchni powiatu.

Historia

Powstanie Nawojowej datuje się na XIII–XIV w.

Nazwa wiąże się z imieniem Nawoja z Tęczyna, kasztelana krakowskiego, któremu ziemię przekazał jako uposażenie Bolesław Krzywousty. Rycerz Nawoj, pochodził z rodu Starzów Małopolskich.

W wiekach późniejszych Nawojowa przechodziła w ręce kolejnych przedstawicieli rodu. Ostatnim z nich był Piotr Nawojowski. To on w latach 1580–1590 zbudował w rodzinnej wsi zamek.

Kolejnymi rodami były: krótko panująca rodzina Lubomirskich, a następnie ród Stadnickich których praw własności pozbawi dopiero komunistyczna reforma rolna PKWN, po II wojnie światowej.

Za panowania rodziny Stadnickich nastąpił znaczny rozkwit miejscowości.

27 stycznia 1937 r. w pałacu Stadnickich podejmowana była przyszła królowa Holandii, księżniczka Juliana wraz z mężem księciem Bernardem, bawiąca w Polsce w podróży poślubnej^[2].

Sołectwa

Bącza Kunina, Frycowa, Homrzyska, Nawojowa, Popardowa, Złotne, Żeleźnikowa Mała, Żeleźnikowa Wielka.

Demografia

• Piramida wieku mieszkańców gminy Nawojowa w 2014 roku^[1].

Zabytki

• Pałac Stadnickich w Nawojowej.
• Murowany kościół w Nawojowej z 1897 roku.
• Kapliczka w Popardowej z 1857 roku.

Kultura

Zespoły artystyczne:

• Dziecięco-Młodzieżowy Zespół Folklorystyczny "PIECUCHY"^[3] z Nawojowej – prezentujący folklor Lachów Sądeckich, regionu w Beskidzie Sądeckim.Zespołowi towarzyszy tradycyjny skład muzyki. Zespół działa od 1995 roku i w swym dorobku ma wiele nagród i wyróżnień. Zespół ,,Piecuchy" reprezentował Polskę na III Światowej Folkloriadzie w 2004 roku na Węgrzech.
• Zespół "Nawojowiacy" – powstał w roku 1993, prezentuje tańce i śpiewy regionu Lachów Sądeckich. Jest laureatem wielu nagród i wyróżnień na festiwalach krajowych. Zespołowi przygrywa kapela w składzie tradycyjnym: skrzypce, basy, trąbka, klarnet.

Urodzeni w Nawojowej

• Julia Rodzińska (Błogosławiona)
• Józef Edward Adam Stadnicki

Szkolnictwo

W Nawojowej działa przedszkole gminne, szkoła podstawowa oraz gimnazjum.

W 1946 utworzono Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. W. Witosa (dawniej Zespół Szkół Rolniczych im. W. Witosa), które uzyskało specjalną nagrodę Ministra Edukacji Narodowej i Sportu za zajęcie I miejsca w Ogólnopolskim Rankingu Szkół Średnich w kategorii szkół z małych miejscowości. Szkoła pełni funkcję ośrodka egzaminacyjnego Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej, w którym młodzież zdaje egzaminy potwierdzające kwalifikacje zawodowe^[4].