![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/%2522Most_Cyga%25C5%2584ski%2522_-_panoramio.jpg/640px-%2522Most_Cyga%25C5%2584ski%2522_-_panoramio.jpg&w=640&q=50)
Most Cygański w Katowicach
wiadukt w Polsce / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Most Cygański w Katowicach – nieużywany wiadukt kolejowy, położony w południowo-zachodniej części Katowic, w dzielnicy Podlesie, w Lesie Gniotek[1].
![]() Most Cygański w lutym 2013 roku | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Miejscowość | |||
Typ budynku |
nieużywany wiadukt kolejowy | ||
Wysokość całkowita |
ok. 10 m | ||
Ukończenie budowy |
ok. 1918 roku | ||
![]() | |||
|
Jest on obiektem o konstrukcji żelbetowej[1], wspartym po bokach za pomocą specjalnych podpór[1]. Wysokość Mostu Cygańskiego wynosi około 10 m, zaś szerokość około 20 m[2]. Pod wiaduktem znajduje się przejście, którym prawdopodobnie miała przebiegać droga, bądź linia kolejowa[1]; nim także nigdy nie przechodziły tory kolejowe[1].
W źródłach podawane są różne przyczyny budowy i nieukończenia linii kolejowej przez Las Gniotek. Według Stefana Gierlotki początki Mostu Cygańskiego sięgają 1918 roku[3], kiedy to książę pszczyński Hans Heinrich XV. Graf von Hochberg[4] zadecydował o budowie nowej kopalni węgla kamiennego w rejonie Gniotka. Po rozpoznaniu złoża rozpoczęto prace przygotowawcze. Wybudowano wówczas dwa, istniejące do dziś betonowe wiadukty do transportu materiałów i wywozu urobku w Lesie Gniotek, a jeden z nich został nazwany „cygańskim mostem”, gdyż w okresie międzywojennym biwakowali przy nim Romowie[3], gdy jeszcze wędrowali taborami[4]. Budowy kopalni zaniechano w 1920 roku[2], a w lesie pozostały także obniżenia terenu, będące pozostałością prac przygotowawczych pod budowę szybu[3]. Sam nasyp kolejowy pozostał nieukończony[1].
Ten sam autor wskazuje także, że obecny Most Cygański miał być częścią infrastruktury linii kolejowej, która miała połączyć uruchomioną w 1920 roku kopalnię „Barbara” w Mikołowie i kopalnię „Böer” (późniejsze „Boże Dary”) w Kostuchnie z Tychami i elektrownią w Łaziskach Górnych[4].
Według prof. Wiesławy Korzeniowskiej budowę linii kolejowej, która miała biec przez Most Cygański, przerwano prawdopodobnie w związku z wprowadzeniem w 1934 roku zarządu komisarycznego w przedsiębiorstwie książąt pszczyńskich[1]. Przyczyną zatrzymania budowy linii kolejowej mógł być także zastój w górnośląskim górnictwie, co m.in. spowodowało zatrzymanie wydobywania węgla kamiennego w kopalni „Barbara” w 1924 roku[4].