![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Mitochondria%252C_mammalian_lung_-_TEM.jpg/640px-Mitochondria%252C_mammalian_lung_-_TEM.jpg&w=640&q=50)
Mitochondrium
organellum większości komórek eukariotycznych / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Mitochondrium?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Mitochondrium (w liczbie mnogiej mitochondria) – otoczone dwiema błonami organellum, obecne w większości komórek eukariotycznych. Nazwa pochodzi od greckiego μίτος (mítos) – „nić” oraz χονδρίον (chondríon) – „ziarenko”.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Mitochondria%2C_mammalian_lung_-_TEM.jpg/320px-Mitochondria%2C_mammalian_lung_-_TEM.jpg)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Biological_cell.svg/640px-Biological_cell.svg.png)
1) jąderko
2) jądro komórkowe
3) rybosom
4) pęcherzyk
5) szorstkie retikulum endoplazmatyczne
6) aparat Golgiego
7) mikrotubule
8) gładkie retikulum endoplazmatyczne
9) mitochondrium
10) wakuola
11) cytozol
12) lizosom
13) centriola
Organella te mają różną wielkość, przeważnie od 2 do 8 μm, mogą też szybko zmieniać swój kształt i rozmiary. Są one miejscem, w którym w wyniku procesu oddychania komórkowego powstaje większość adenozynotrifosforanu (ATP) komórki, będącego jej źródłem energii[1]. Oprócz tego mitochondria są zaangażowane w wiele innych procesów, takich jak sygnalizacja komórkowa, specjalizacja, wzrost i śmierć komórki, czy też kontrola cyklu komórkowego[2]. Przeprowadzają również własną syntezę kwasów tłuszczowych (mtFASII), która jest niezbędna do biogenezy mitochondriów i oddychania komórkowego[3].
Kilka cech mitochondriów czyni je unikatowymi pośród organelli. Ich liczba w pojedynczej komórce jest bardzo różna w zależności od organizmu i typu komórki. Przeciętna komórka eukariotyczna zawiera od kilkuset do kilku tysięcy mitochondriów. Wiele komórek jednakże ma tylko jedno mitochondrium, u kilku zaś, np. u ameby Chaos chaos L., stwierdzono po kilka tysięcy mitochondriów[4][5][6]. Nowe mitochondria powstają zwykle poprzez wzrost i podział już istniejących[1] (większość białek mitochondrium jest kodowana przez DNA jądrowe[7]). Organellum to jest złożone z kilku przedziałów, mających specyficzne funkcje. Te przedziały to błona zewnętrzna, przestrzeń międzybłonowa, błona wewnętrzna, grzebienie oraz macierz mitochondrialna. Białka mitochondrialne mogą być różne, w zależności od komórki i gatunku. W mitochondriach ludzkiego serca zostało zidentyfikowanych 615 różnych rodzajów białek[8], podczas gdy u szczurów liczba ta wynosi 940[9].
Pomimo tego, że większość genomu komórki znajduje się w jądrze komórkowym, mitochondria, jako jedyne organella poza plastydami, mają własny genom. Genom mitochondrialny jest nieduży – koduje tylko od kilkunastu do kilkudziesięciu białek z kilkuset białek niezbędnych do funkcjonowania mitochondrium[1]. Co więcej, wykazuje on podobieństwo do genomu bakterii[10].