Merionethshire
hrabstwo historyczne w Anglii Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
hrabstwo historyczne w Anglii Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Merionethshire (także Merioneth[1], wal. Sir Feirionnydd[2], Meirio(n)nydd[3][4]) – hrabstwo historyczne w północno-zachodniej Walii (Wielka Brytania)[3].
Hrabstwo ustanowione zostało w 1284 roku, na mocy statutu z Rhuddlan , który podporządkował Walię koronie angielskiej. Nazwa hrabstwa pochodzi od imienia Meiriona , sprawującego władzę na tym obszarze w V wieku[3][1]. Stolicą hrabstwa było miasto Dolgellau[1]. Hrabstwo istniało do 1974 roku, kiedy jego większa część włączona została do nowo utworzonego hrabstwa Gwynedd. Jego północno-wschodni fragment wcielony został do sąsiedniego hrabstwa Clwyd, a po reformie administracyjnej z 1996 roku znalazł się w granicach Denbighshire[1][5].
Hrabstwo zajmowało powierzchnię 1709 km² (8,2% powierzchni Walii)[6]. W 1801 roku zamieszkane było przez 28 316 osób (4,7% całkowitej ludności Walii), w 1851 roku – 38 453 (3,2%)[7], w 1901 roku – 48 852 (2,4%)[8], a w 1951 roku – 41 465 (1,6%)[6]. W 2011 roku obszar dawnego hrabstwa zamieszkany był przez 37 874 osób. Obszar ten cechuje się jednym z najwyższych odsetków znajomości języka walijskiego[4]; w latach 90. XX wieku potrafiły się nim posługiwać niemal 2/3 mieszkańców[3].
Hrabstwo położone było nad wybrzeżem zatoki Cardigan (Morze Irlandzkie), naprzemiennie klifowym i plażowym. Wybrzeże należące do hrabstwa rozciągało się od estuarium rzeki Dyfi (Dovey) na południu po estuarium rzek Glaslyn i Dwyryd na północy. Teren hrabstwa był górzysty[4]; najwyższe szczyty – Aran Fawddwy (905 m n.p.m.), oraz Cadair Idris (893 m n.p.m.)[4][9]. W jego granicach znajdowało się największe naturalne jezioro Walii – Bala (Llyn Tegid)[3], a także największy zbiornik retencyjny tego kraju – Llyn Trawsfynydd[5][10]. Większa część hrabstwa znajdowała się w obrębie Parku Narodowego Snowdonia[3].
Na obszarze hrabstwa rozwinęły się hodowla owiec oraz turystyka[3]. Do atrakcji turystycznych należą zamek w Harlech, inspirowana architekturą włoską wieś Portmeirion oraz zabytkowa kolej wąskotorowa Ffestiniog Railway[4]. Istotną rolę odgrywało niegdyś wydobycie łupków i wapienia; na mniejszą skalę wydobywano także ołów, miedź i złoto. W okolicach Dolgellau rozwinięty był przemysł włókienniczy (produkcja flaneli i innych wyrobów wełnianych)[9]. W XX wieku funkcjonowała elektrownia jądrowa Trawsfynydd[3].
Do głównych miejscowości hrabstwa należały: Aberdyfi, Bala, Barmouth, Blaenau Ffestiniog, Harlech, Dolgellau, Trawsfynydd oraz Tywyn[4].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.