Mariusz (uzurpator)

Mariusz, Marcus Aurelius Marius^{[uwaga 1]} (zm. 269) – rzymski uzurpator w zachodniej części cesarstwa w 269 roku n.e.

Mariusz

Marcus Aurelius Marius

Cesarz rzymski
Okres	od lata 269 do jesieni 269
Dane biograficzne
Data śmierci	269
Moneta
Bilonowy antoninian Mariusza z postacią Felicitas i legendą SAEC(uli) FELICITAS

Pochodził z niższych warstw społecznych, miał być z zawodu rzemieślnikiem (kowalem), później przypuszczalnie służył w wojsku, lecz nie wiadomo w jakiej funkcji. Po stłumionej w początkach 269 roku rewolcie Leliana wzniecił kolejny bunt w Mogontiacum przeciwko władzy Wiktoryna, następcy Postuma. Według Historia Augusta jego rządy trwały zaledwie 2-3 dni^[1], czemu jednak przeczy zachowana liczba jego monet^[2]. Najpewniej w mennicy w Kolonii (Colonia Agrippina) emitował w swym imieniu niskowartościowe antoniniany typów: AEQUITAS, CONCORDIA MILIT(um), SAEC(uli) FELICITAS, VICTORIA AUG(usti), VIRTUS AUG(usti)^[3].

W innych źródłach historycznych wspomniany również przez Aureliusza Wiktora (Księga o cezarach 33,9) i Eutropiusza (Brewiarium od założenia Miasta 9,9)^[4].

Uwagi

1. Przez A. Krawczuka myląco podany jako Marek Aureliusz (Poczet cesarzy rzymskich. Dominat. Warszawa: Wydawnictwo "Iskry", 1991, s. 106).

Przypisy

1. Trzydziestu pretendentów 8,1.
2. Słownik cesarzy rzymskich 2001 ↓, s. 182.
3. Kankelfitz 1996 ↓, s. 354.
4. Brewiaria dziejów rzymskich 2010 ↓, s. 107, 230.

Bibliografia

• Słownik cesarzy rzymskich. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2001. ISBN 83-7177-185-1.
• Björn Ralph Kankelfitz: Römische Münzen von Pompejus bis Romulus. Augsburg: Battenberg, 1996. ISBN 3-89441-224-0.
• Historycy cesarstwa rzymskiego. Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriana (opr. i przekład Hanna Szelest). Warszawa: Czytelnik, 1966, s. 333-334
• Brewiaria dziejów rzymskich. Przemysław Nehring (opr.). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2010. ISBN 978-83-235-0416-0.