Marceli (Popiel)
biskup Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Marceli, imię świeckie Marceli (także spotykane wersje: Markian[1], Markyl[2]) Popiel (ur. 31 grudnia 1821 lub 1825[3] lub 1825[1] w Haliczu lub w Medusze, zm. 16 września?/29 września 1903 w Petersburgu) – biskup Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego pochodzenia ukraińskiego.
Marceli Popiel | |||
Biskup połocki i witebski | |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
31 grudnia 1821 lub 1825 | ||
Data i miejsce śmierci | |||
Miejsce pochówku |
Cmentarz Mikołajewski↗ | ||
Biskup połocki i witebski | |||
Okres sprawowania |
1882–1889 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Prezbiterat |
20 stycznia 1850 | ||
Chirotonia biskupia |
8 lipca 1875 | ||
Odznaczenia | |||
|
Data konsekracji |
8 lipca 1875 | ||||
---|---|---|---|---|---|
|
Urodził się w rodzinie greckokatolickiej. Ukończył studia w zakresie filozofii i teologii katolickiej i po zawarciu związku małżeńskiego przyjął w 1850 święcenia kapłańskie w obrządku unickim. Przez rok prowadził działalność duszpasterską w parafii w Buczaczu, następnie w latach 1851–1859 był katechetą w gimnazjum w Tarnopolu i do 1866 katechetą w gimnazjach we Lwowie. Opublikował podręczniki liturgiki i teologii moralnej przeznaczone dla alumnów greckokatolickich seminariów duchownych.
Od 1854 działał w ruchu moskalofilskim. Był również jednym z przywódców ruchu obrzędowego w Galicji, w ramach którego domagał się usunięcia z liturgii Kościoła greckokatolickiego wszelkich elementów pochodzenia łacińskiego. Początkowo wysuwał jedynie postulaty puryfikacji obrządku wschodniego w ramach Kościoła katolickiego, z czasem doszedł jednak do przekonania, że zawarcie unii brzeskiej było wydarzeniem negatywnym dla ludności ruskiej, zaś jej rdzennym wyznaniem jest prawosławie. W związku z tym w 1866 wyjechał na znajdującą się pod zaborem rosyjskim ziemię chełmską, gdzie miał popularyzować oczyszczanie obrządku wschodniego z naleciałości łacińskich. W ten sposób władze carskie zamierzały przygotować grunt pod całkowitą kasatę unii w Imperium Rosyjskim.
Ks. Marceli Popiel z przekonaniem realizował oczekiwania carskiej administracji, początkowo jako wykładowca unickiego seminarium duchownego w Chełmie, a od 1871 jako administrator diecezji chełmskiej. W kolejnych okólnikach nakazywał usuwanie z liturgii unickiej poszczególnych elementów nieznanych tradycji Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, współpracował z administracją carską przy zwalczaniu oporu wobec zmian, jaki stawiła część duchowieństwa i wiernych diecezji. W 1874 ogłosił całkowite ujednolicenie liturgii unickiej i prawosławnej, zaś w 1875 był członkiem delegacji duchowieństwa, która „prosiła” cara Aleksandra II o przyłączenie diecezji chełmskiej do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.
Za swój udział w likwidacji ostatniej unickiej administratury w Imperium Rosyjskim został 8 czerwca 1875 wyświęcony na biskupa pomocniczego eparchii chełmsko-warszawskiej z tytułem biskupa lubelskiego, zachowując osobisty nadzór nad parafiami pounickimi. W 1878, po konflikcie z arcybiskupem chełmskim i warszawskim Leoncjuszem, został przeniesiony na katedrę podolską i bracławską, której ordynariuszem był do 1882. Następnie w latach 1882–1889 był biskupem połockim i witebskim. W 1889 odszedł w stan spoczynku, lecz do śmierci w 1903 pozostawał członkiem Świątobliwego Synodu Rządzącego i brał udział w jego pracach. Zmarł i został pochowany w Petersburgu.