podstawowa jednostka organizacyjna wolnomularstwa Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Loża wolnomularska – podstawowa jednostka organizacyjna wolnomularstwa, a także miejsce spotkań wolnomularzy. Na jej czele stoi Czcigodny Mistrz oraz grupa oficerów lożowych. Dla powołania loży potrzeba przynajmniej siedmiu mistrzów wolnomularskich oraz zgody władz obediencji.
Loża wolnomularska jest pomieszczeniem zbudowanym na planie prostokąta, zorientowanym zgodnie z głównymi kierunkami geograficznymi, z najważniejszym – Wschodem.
Loże działają w różnych obrządkach i rytach. Stowarzyszenia kilku lóż tworzą obediencję. Każda loża posiada duży stopień autonomii.
Rytualne prace loży odbywają się w wolnomularskiej świątyni. W przeciwieństwie do pomieszczenia/budowli religijnej, ta jest świecka, filozoficzna i filantropijna.
Poza samym rytuałem, istotnym elementem prac lożowych są tzw. deski, czyli referaty, które następnie są dyskutowane. W pracach lożowych bardzo ważne znaczenie ma również muzyka.
W lożach wolnomularskich wyznaczeni (bądź wybrani) masoni pełnią specyficzne funkcje zwane oficerskimi (spotyka się także określenie „urzędnik”). Wiążą się z nimi rozliczne uprawnienia i obowiązki. Różne odłamy masonerii w różny sposób określają liczbę i nazwy oficerów, choć najważniejsze urzędy są wspólne dla wszystkich obediencji. Istnienie większości stanowisk oficerskich jest uświęcone długoletnią tradycją i znajduje umocowanie w podstawowym dokumencie wolnomularskim – Konstytucji Andersona (spisana na początku XVIII wieku). Niektóre (zwłaszcza te najważniejsze) pochodzą jeszcze z czasów wolnomularstwa operatywnego (cechowego) – wzmianki o nich można spotkać w statutach z XIV i XV wieku (np. Statuty Schowe’a).
Najważniejsze są trzy urzędy: Czcigodnego Mistrza oraz dwóch Dozorców (bez obecności tych oficerów loża nie może powstać ani pracować). Są one określane jako Trzy Oficerskie Światła Loży. Stopień niżej znajdują się Mówca i Sekretarz.
Czcigodny Mistrz (ang. Honourable Master) – przewodniczący loży, najważniejsza postać lożowa, w większości obediencji po wyborze (tzw. instalacji) Czcigodny Mistrz wskazuje oficerów, z którymi chciałby pracować podczas swojej kadencji. Wskazanie musi jednak zostać potwierdzone przez głosowanie (zazwyczaj tajne) przeprowadzane pośród tych wolnomularzy z loży, którzy mają stopień mistrzowski
Dozorcy (ang. Warden, Pierwszy i Drugi, czasem nazywany Starszym i Młodszym) – oficerowie loży, którzy w hierarchii wolnomularskiej zajmują miejsce po Czcigodnym. Pierwszy Dozorca opiekuje się wolnomularzami – Kolumna Południowej, Drugi Dozorca – Kolumna Północnej. Pierwszy Dozorca jako jedyna osoba w loży może (czasowo) zastąpić Czcigodnego Mistrza
Mówca (ang. Speaker) – strażnik konstytucji i przepisów ogólnych, do obowiązków Mówcy należy zgłaszanie wniosków do głosowania
Sekretarz (ang. Secretary) – zajmuje się prowadzeniem zapisów lożowych
Odźwierny (ang. Tyler) – wolnomularz czuwający nad bezpieczeństwem prac loży
Jałmużnik (ang. Almoner) – zajmuje się zbieraniem funduszy na cele charytatywne, odpowiada przed Skarbnikiem
Skarbnik (ang. Treasurer) – sprawuje pieczę nad finansami loży
Wielki Ekspert (ang. Expert) – czuwa nad rozstrzygnięciami rytualnymi
Mistrz Ceremonii (ang. Master of Ceremony) – prowadzi sprawy bieżące dotyczące rytuału
Mistrz Harmonii (ang. Master of Harmony) – zajmuje się muzyką lożową, inicjuje śpiewy etc.
W wolnomularstwie anglosaskim spotyka się jeszcze innych oficerów – np. dziekanów (Dean).
Większość lóż przyjmuje na nowych adeptów osoby mające minimum 18–25 lat (zależnie od obediencji), które nie były karane sądownie i posiadają w swoim środowisku dobrą opinię. Tradycyjnie do loży można było być przyjętym z rekomendacji należących do niej wcześniej braci, obecnie jednak niektóre obediencje zachęcają do samodzielnego zgłaszania się do lóż. Kandydaci są jednak selekcjonowani przez mistrzów lóż, według im tylko znanych kryteriów i wiele kandydatur jest odrzucanych na wstępie lub po tzw. przesłuchaniu „pod opaską”, w trakcie którego bracia z loży mogą zadać kandydatowi dowolne pytanie.
Niektóre loże oficjalnie publikują zasady rządzące procesem aplikacji[1][2].
Zgodnie z tradycją wolnomularstwa regularnego, Wielka Loża Narodowa Polski przyjmuje do lóż wyłącznie mężczyzn. Wielki Wschód Polski i Wielki Wschód Rzeczypospolitej Polskiej są organizacjami mieszanymi, inicjującymi zarówno mężczyzn, jak i kobiety. Organizacją także mieszaną przyjmującą kobiety i mężczyzn jest Federacja Le Droit Humain, oraz wolnomularstwo ezoteryczne Memphis-Misraim. W Polsce istnieją także dwie loże żeńskie – Prometea i Gaja Aeterna, należące do Wielkiej Żeńskiej Loży Francji. Obediencja ta inicjuje wyłącznie kobiety, ale na swoich prawach przyjmuje mężczyzn z innych obediencji liberalnych.
Obraz loży – prowadzony na bieżąco spis członków loży wolnomularskiej. Dawniej określano tak też zbiór symboli masońskich na podłodze lub dywanie loży[3].
(Wielkich Suwerennych Inspektorów Generalnych 33 i Ostatniego Stopnia Rytu Dawnego Uznanego Wolnych i Przyjętych Mularzy Polski)
Loża Doskonalenia „Jan Józef Lipski” – Warszawa
Loża Doskonalenia „Góra Wawel” – Kraków
Loża Doskonalenia „Miłość i Wierność” – Poznań
Loża Doskonalenia „Temple de Isis” (francuskojęzyczna) – Warszawa
Kapituła Różokrzyżowców „Tadeusz Gliwic” – Warszawa
Kapituła Różokrzyżowców „Andrzej Strug” – Poznań
Kapituła Różokrzyżowców „Jerzy Langrod” – Kraków
Areopag Wielkich Wybranych Kawalerów Kadosz „ORDO AB CHAO” – Warszawa
Konsystorz Wielkich Kawalerów Tajemnicy Królewskiej „Polonia” – Warszawa
Polskie Loże Rady Najwyższej Inspektorów Generalnych 33 i ostatniego stopnia Rytu Szkockiego Dawnego i Uznanego Wolnych i Uznanych Mularzy Polski i krajów Bałtyckich
Loże należące do Rady Najwyższej Inspektorów Generalnych 33 i ostatniego stopnia Rytu Szkockiego Dawnego i Uznanego Wolnych i Uznanych Mularzy Polski i krajów Bałtyckich[32]:
1773 – Pierwsza Loża Masońska na Górnym Śląsku, Nysa.
1781 – konstytuuje się Wielka Loża Narodowa Wielkiego Wschodu Polski, która podlegając pod Wielką Lożę Anglii wzoruje się na konstytucji Jamesa Andersona[37]
1821 – wydany przez Aleksandra I zakaz działalności wolnomularstwa na terenie całego Cesarstwa
1878 – utworzona zostaje loża w Chorzowie.
1920 – powstanie Wielkiej Loży Narodowej „Polacy Zjednoczeni”
1921 – powstanie Bund deutscher Freimaurerlogen in Polen
1925 – utworzenie pierwszej placówki Zakonu Wolnomularstwa Zjednoczonego „Le Droit Humain” w Polsce
1935 – utworzenie w Warszawie Wielkiej Świątyni Mistycznej Polski podległej Zakonowi Masońskiemu Wschodniego Obrządku Dawnego i Pierwotnego Memphis-Misraïm
1938 – dekretem prezydenta RP Ignacego Mościckiego następuje rozwiązanie wszystkich stowarzyszeń masońskich w Polsce
1961 – powołanie w Warszawie loży „Kopernik”, która działa w konspiracji
2019 – utworzenie lóż „Abraxas – pod Światłem Syriusza”[47], anglojęzycznej „Universe”[48], „Astrolabium”[49] oraz „Synergia”[50] należących do Wielkiego Wschodu Polski
2020 – utworzenie anglojęzycznej loży doskonałości „Dharma” Rady Najwyższej Polski Suwerennych Wielkich Inspektorów Generalnych 33 i ostatniego Stopnia Rytu Szkockiego Dawnego i Uznanego[53]
2020 – wystąpienie loży „Kultura” z Wielkiego Wschodu Rzeczypospolitej Polskiej[54]
,_balet_Krzysztofa_Pastora,_Polski_Balet_Narodowy,_fot._Ewa_Krasucka_TW-ON.jpg)
