Loading AI tools
lista projektu Wikimedia Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mistrzostwa świata w piłce nożnej – międzynarodowy turniej piłkarski, który rozgrywany jest od 1930 roku[2]. W tych rozgrywkach rywalizują narodowe reprezentacje mężczyzn, będące członkami Fédération Internationale de Football Association (FIFA), globalnej organizacji zarządzającej tym sportem. Turniej organizowany jest co cztery lata, oprócz 1942 i 1946 roku, kiedy rywalizację anulowano w związku z II wojną światową[3]. Ostatnie mistrzostwa, które rozgrywane były na boiskach w Katarze w 2022 roku, wygrała Argentyna, która pokonała Francję (3–3, 4–2 w rzutach karnych).
Data założenia |
1930 |
---|---|
Region |
świat (FIFA) |
Liczba drużyn | |
Pierwszy zwycięzca | |
Obecny zwycięzca |
Argentyna (3. tytuł) |
Najwięcej zwycięstw |
Brazylia (5. tytuł) |
Mistrzostwa świata 2026 | |
Strona internetowa |
Finał mistrzostw świata jest ostatnim meczem turnieju, a reprezentacja, która wygrywa ogłaszana jest mistrzem świata. Jeśli po 90 minutach regularnego czasu gry wynik jest nierozstrzygający, mecz zostaje przedłużony o 30 (2×15) minut. W wypadku, gdy wynik po zakończeniu dogrywki nadal jest remisowy, dyktowane są rzuty karne. Drużyna zwyciężająca w serii rzutów karnych zostaje mistrzem świata[4]. Dotychczas wynik turnieju rozstrzygał pojedynczy mecz, natomiast raz, w roku 1950, mistrz świata wyłoniony został z grupy finałowej (obejmującej cztery drużyny: Urugwaj, Brazylię, Szwecję i Hiszpanię) w systemie kołowym[5]. Zwycięstwo Urugwaju 2–1 nad Brazylią było meczem decydującym o mistrzostwie (był jednym z dwóch ostatnich meczów turnieju). Drużyna zakończyła zmagania w grupie na 1. miejscu, a o tryumfie tej fazy – i całego turnieju – przesądziła przewaga w liczbie zdobytych punktów. Ten mecz uznawany jest przez organizację FIFA jako de facto finał mistrzostw świata w 1950 roku[6].
W 22 rozegranych turniejach (stan na 2022) 80 drużyn narodowych wystąpiło przynajmniej raz[7]. Spośród nich 13 dotarło do finału tych rozgrywek, a 8 wygrało[a][9]. Brazylia, będąc 5-krotnym triumfatorem mistrzostw świata (1958, 1962, 1970, 1994, 2002)[10], jest najbardziej skuteczną drużyną tego turnieju, a także jedyną reprezentacją, która uczestniczyła we wszystkich edycjach mistrzostw[11]. Po cztery tytuły w dorobku mają Włochy (1934, 1938, 1982, 2006)[12] i Niemcy (1954, 1974, 1990, 2014)[13]. Argentyna jest trzykrotnym triumfatorem mistrzostw świata (1978, 1986, 2022)[14]. Dwie inne drużyny zdobyły Puchar Świata dwukrotnie: Urugwaj (1930, 1950) i Francja (1998, 2018)[15]. Drużyny Anglii (1966) oraz Hiszpanii (2010) wywalczyły po jednym mistrzostwie[10]. Niemcy swój czwarty tytuł (a pierwszy po zjednoczeniu) zdobyły w 2014 roku[16]. Ten tytuł sprawił, że Niemcy zostały pierwszą drużyną z Europy, która wygrała w Ameryce Południowej[17][18]. Reprezentacja narodowa, która wygrywa turniej otrzymuje Puchar Świata FIFA, a nazwa państwa jest grawerowana na spodniej części trofeum[19].
Finały mistrzostw świata w 1970 i 1994 (Brazylia–Włochy) oraz 1986, 1990 i 2014 (Argentyna–Niemcy) to jedyne mecze finałowe, w których spotykały się reprezentacje tych samych państw[18][20]. Dotychczas (stan na 2022) tylko dwukrotnie w meczu finałowym mistrzostw świata zwyciężyli turniejowi debiutanci – Urugwaj w 1930 i Włochy w 1934 roku[21].
Jedyne finały, które nie zostały rozegrane w niedzielę odbyły się w 1930 (środa)[22] i 1966 roku (sobota)[23].
Dotychczas (stan na 2022) jedynie reprezentacje państw europejskich i południowoamerykańskich dotarły do finałów mistrzostw świata[18][20][24][25].
Mecz wygrany po dogrywce. | |
Mecz wygrany po rzutach karnych. |
* Na MŚ w 1950 nie było finału, zwycięzca turnieju został wyłoniony po rozegraniu meczów w grupie w systemie kołowym. Ostatni mecz fazy pomiędzy Brazylią a Urugwajem zadecydował o 1. i 2. miejscu.
Drużyna narodowa | Zwycięstwa | 2. miejsca | Podsum. finałów | Lata wygranych MŚ | Lata zdobytych 2. m-c |
---|---|---|---|---|---|
Brazylia | 5 | 2 | 7 | 1958, 1962, 1970, 1994, 2002 | 1950, 1998 |
Niemcy | 4 | 4 | 8 | 1954, 1974, 1990, 2014 | 1966, 1982, 1986, 2002 |
Włochy | 4 | 2 | 6 | 1934, 1938, 1982, 2006 | 1970, 1994 |
Argentyna | 3 | 3 | 6 | 1978, 1986, 2022 | 1930, 1990, 2014 |
Francja | 2 | 2 | 4 | 1998, 2018 | 2006, 2022 |
Urugwaj | 2 | 0 | 2 | 1930, 1950 | – |
Anglia | 1 | 0 | 1 | 1966 | – |
Hiszpania | 1 | 0 | 1 | 2010 | – |
Holandia | 0 | 3 | 3 | – | 1974, 1978, 2010 |
Czechosłowacja | 0 | 2 | 2 | – | 1934, 1962 |
Węgry | 0 | 2 | 2 | – | 1938, 1954 |
Szwecja | 0 | 1 | 1 | – | 1958 |
Chorwacja | 0 | 1 | 1 | – | 2018 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.