Loading AI tools
Nauka o sposobach wykrywania przestępstw. Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kryminalistyka – nauka o taktycznych zasadach i sposobach oraz o technicznych metodach i środkach rozpoznawania, a także wykrywania prawnie określonych, ujemnych zjawisk społecznych, a w szczególności przestępstw i ich sprawców oraz udowadniania istnienia lub braku związku między osobami a zdarzeniami.
W kryminalistyce wyróżnia się cztery podstawowe dziedziny[1]:
Kryminalistyka ma również cztery podstawowe funkcje:
Aby móc sprawnie realizować powyższe funkcje, kryminalistyka musiała wypracować wiele rządzących nią zasad:
Początki kryminalistyki sięgają XIX wieku. Już od swojego powstania była ona ściśle związana z wieloma innymi dziedzinami wiedzy, zwłaszcza z kryminologią, medycyną sądową, a z czasem także z fotografią. Z czasem techniki śledcze stawały się bardziej skomplikowane i zarazem bardziej skuteczne w wykrywaniu sprawców. Przełomowym dla kryminalistyki było ostatnie dziesięciolecie XIX wieku, w którym upowszechniły się prace trzech uczonych, uważanych do dzisiaj za twórców nowoczesnej kryminalistyki, tj.: Alphonse Bertillon (twórca antropometrii oraz fotografii śledczej), Francis Galton (twórca daktyloskopii) oraz Hans Gross (twórca metodyki pracy sędziego śledczego)[12].
Przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości największe zasługi w rozwoju kryminalistyki wnieśli medycy sądowi. Do grona pionierów zaliczyć należy Leona Wachholza, Jana Olbrychta oraz Wiktora Grzywo-Dąbrowskiego, którzy przede wszystkim przeprowadzali badania kryminalistyczne dla organów bezpieczeństwa oraz wymiaru sprawiedliwości.
Działalność nowo utworzonej Policji Państwowej i stawiane przed nią określone zadania dotyczyły przede wszystkim zapewnienia porządku i bezpieczeństwa publicznego, a także walki z przestępczością kryminalną. Do realizacji tego ostatniego zadania była służba śledcza, która stanowiła specjalny pion w strukturze Policji Państwowej.
Wyszkoleni specjaliści w zakresie zapobiegania przestępstwom, ich ujawniania i ścigania koncentrowali się przede wszystkim na prowadzeniu:
W wypadku otrzymania zawiadomienia o popełnieniu morderstwa jednostki śledcze Policji Państwowej udawały się bezzwłocznie na miejsce wypadku i dokonywały przede wszystkim oględzin ciała i stwierdzali zgon.
Kierownik Laboratorium Kryminalistycznego Centrali Służby Śledczej przy Komendzie Głównej PP latach 1931-1937, inspektor Władysław Sobolewski, został określony mianem ojca polskiej kryminalistyki[13][14].
W Polsce oraz innych krajach w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku, kiedy w pełni rozwinęły się wspomniane nauki, ukazywało się kilka czasopism, w których publikowano wyniki najnowszych badań naukowych zawierających wiele cennych materiałów, wskazówek i zasad określających sposoby postępowania w kierunku zdemaskowania sprawcy. Osobną grupą były monografie, studia i podręczniki dla pracowników wymiaru sprawiedliwości oraz służb strzegących bezpieczeństwa wewnętrznego. Publikacje tego typu miały wskazywać właściwe metody działania w walce z przestępczością, wdrażać najnowsze osiągnięcia nauki do praktyki i codziennej pracy oraz stale edukować wspomniane służby w imię maksymy, że funkcjonariusz powinien być zawsze krok do przodu w rywalizacji z przestępcą.
Założone przez prof. Wacława Makowskiego w 1933 r. „Archiwum Kryminologiczne” – kwartalnik poświęcony kryminologii, kryminalistyce i prawu karnemu – było pismem, które wypełniło lukę istniejącą w tej dziedzinie nauki. Polska literatura kryminologiczna w pierwszej połowie lat trzydziestych wzbogacona została wydawnictwem, które stworzyło możliwość publikacji wielu przełomowych wyników badań z kryminologii i kryminalistyki. Zadanie temu redakcja zamierzała sprostać przez „wszechstronne opracowanie naukowe problematów walki z przestępczością, budowanie trwałych podstaw naukowych, na których praktyczna i celowa działalność społeczna mogłaby oprzeć skuteczną prace nad zapewnieniem ładu współżycia”.
W pierwszym zeszycie ukazało się wiele artykułów m.in. W. Makowskiego. Na marginesie komentarza do kodeksu karnego, J. Piątkiewicza, J. Jakubca Daktyloskopia czy alibi, H. Strasmana Monodaktyloskopia, Battlea, L. Rabinowicza Belgijskie zakłady zabezpieczające. „Archiwum Kryminologiczne” ukazało się trzykrotnie (T.1 1933/34, T.2 1935 i 1937, T.3 1939). Każdy tom składał się z podwójnych zeszytów, z wyjątkiem dwóch pierwszych, które ukazały się osobno. Na przestrzeni lat 1933–1939 r. redakcja wydała sześć zeszytów, na łamach których publikowano prace naukowe z kryminologii, kryminalistyki, prawa karnego, zawierające materiały fotograficzne, szkice, rysunki oraz wykresy. Oprócz tego w piśmie prezentowano przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego dotyczącego prawa karnego materialnego i procesowego. Redaktorem czasopisma był uczeń i współpracownik profesora Wacława Makowskiego, doktor Stanisław Batawia.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.